Τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα διαταράσσουν τα ορμονικά επίπεδα του οργανισμού και αυξάνουν το σωματικό λίπος μέσα σε τρεις εβδομάδες, ανεξάρτητα από το αν είναι πλούσια σε θερμίδες ή όχι, αναφέρει διεθνής ομάδα επιστημόνων.
Σε μία προσεκτικά ελεγχόμενη μελέτη οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η σύσταση των τροφίμων αυτών από μόνη της είναι αρκετοί για να βλάψει την μεταβολική και αναπαραγωγική υγεία, ακόμα και αν κάποιος δεν τρώει πολύ.
Το γεγονός αυτό σημαίνει πως δεν έχει σημασία μόνον πόσο τρώμε, αλλά και τι τρώμε, τονίζουν οι ερευνητές.
Η νέα μελέτη δημοσιεύθηκε στην ιατρική επιθεώρηση in Cell Metabolism. Διεξήχθη σε 43 υγιείς, νεαρούς άνδρες, ηλικίας 20 έως 35 ετών. Κάθε συμμετέχων ακολούθησε επί 3 εβδομάδες δύο διαφορετικά διαιτολόγια. Το ένα ήταν πλούσιο σε υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα και το άλλο περιείχε περισσότερα ανεπεξέργαστα.
Μετά την ολοκλήρωση του ενός διατροφικού προγράμματος, οι συμμετέχοντες περίμεναν 12 εβδομάδες πριν αρχίσουν το δεύτερο.
Τα δύο διατροφικά προγράμματα ήταν προσεκτικά σχεδιασμένα ώστε να παρέχουν τις ίδιες θερμίδες και τις ίδιες ποσότητες πρωτεϊνών, λιπών και υδατανθράκων. Η προέλευσή τους όμως ήταν διαφορετική.
Επιπλέον, άλλοι εθελοντές κατανάλωναν φυσιολογικό αριθμό θερμίδων και άλλοι έπρεπε καθημερινά να καταναλώνουν 500 θερμίδες περισσότερες. Αυτή η δεύτερη ομάδα ήταν η ομάδα της υπερκατανάλωσης.
Ακόμα όμως και υπό τις τόσο αυστηρά ελεγχόμενες συνθήκες, τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα ξεχώρισαν για όλους τους λάθος λόγους.
Τα ευρήματα
Όταν οι άνδρες έτρωγαν κυρίως υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα, αυξανόταν πολύ το σωματικό λίπος τους (περίπου 1 κιλό σε 3 εβδομάδες). Αυτό συνέβαινε ακόμα και σε όσους έτρωγαν φυσιολογικό αριθμό θερμίδων.
Επιπλέον, επιδεινωνόταν αισθητά η μεταβολική υγεία τους, αφού αυξάνονταν:
- Τα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα τους
- Η αναλογία της κακής (LDL) χοληστερόλης προς την καλή (HDL). Όσο υψηλότερη είναι, τόσο μεγαλύτερος ο καρδιαγγειακός κίνδυνος
- Αυξανόταν η διαστολική πίεσή τους (είναι ο μικρός αριθμός στην μέτρηση της αρτηριακής πιέσεως)
Η διαστολική πίεση αντιπροσωπεύει την πίεση που ασκεί το αίμα στα τοιχώματα των αρτηριών, όταν η καρδιά αναπαύεται μεταξύ δύο κτύπων. Η αύξησή της σημαίνει ότι η καρδιά δεν ξεκουράζεται επαρκώς. Παρότι πολύς κόσμος δεν το γνωρίζει, τα υψηλά επίπεδά της είναι σημαντικός παράγοντας κινδύνου για έμφραγμα και εγκεφαλικό.
Οι αλλαγές αυτές δεν ήταν τυχαίες διακυμάνσεις, τόνισαν οι ερευνητές. «Μας εξέπληξε δυσάρεστα ο αριθμός των σωματικών λειτουργιών που διατάρασσαν τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα, ακόμα και σε νεαρούς, υγιείς άνδρες», δήλωσε ο επιβλέπων ερευνητής Dr. Romain Barrès, καθηγητής Μεταβολικής Επιγενετικής στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης.
Και συνέχισε: «Οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις αυτών των αλλαγών είναι ανησυχητικές. Και υπογραμμίζουν την ανάγκη αναθεώρησης των διατροφικών οδηγιών, για καλύτερη προστασία από τις χρόνιες παθήσεις».
Οι ορμόνες και το σπέρμα
Εκτός από το σωματικό λίπος και τη χοληστερόλη, τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα συσχετίσθηκαν και με αλλαγές σε αρκετές ορμόνες που παίζουν ρόλο στον μεταβολισμό και την αναπαραγωγή.
Η ορμόνη FSH, λ.χ., που είναι σημαντική για την παραγωγή σπερματοζωαρίων, μειώθηκε την εποχή που τα κατανάλωναν εν αφθονία οι συμμετέχοντες. Η τεστοστερόνη το ίδιο.
Επιπλέον, μειώθηκε και η κινητικότητα των σπερματοζωαρίων των νεαρών ανδρών. Η κινητικότητα είναι ένας από τους βασικούς δείκτες της αναπαραγωγικής ικανότητας του σπέρματος.
«Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα βλάπτουν την μεταβολική και την αναπαραγωγική υγεία. Αυτό, δε, συμβαίνει ακόμα και σε ανθρώπους που δεν κάνουν υπερκατανάλωση φαγητού. Επομένως είναι η ίδια η επεξεργασμένη φύση αυτών των τροφίμων που τα καθιστά επιβλαβή», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια Dr. Jessica Preston, από το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης.
