Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε με τον Ευρωπαίο Επίτροπο Ενέργειας και Στέγασης Νταν Γιόργκενσεν, στο Μέγαρο Μαξίμου. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης συζητήθηκαν προτεραιότητες που αφορούν το χαρτοφυλάκιο του κ. Γιόργκενσεν και ζητήματα ελληνικού ενδιαφέροντος με αιχμή τη μείωση των τιμών ενέργειας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, καθώς και τη σημασία των έργων συνδεσιμότητας κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος για την ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ.
Συζητήθηκαν ακόμη το πλέγμα στεγαστικών πολιτικών και οι πρωτοβουλίες που υλοποιεί η κυβέρνηση, οι οποίες ευθυγραμμίζονται με τις προτεραιότητες του Επιτρόπου για την προσιτή στέγαση.
Κατά την έναρξη της συνάντησης, ο Πρωθυπουργός και ο Επίτροπος είχαν τον ακόλουθο διάλογο (ανεπίσημη μετάφραση από τα αγγλικά):
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καλώς ήρθατε στην Αθήνα. Έρχεστε σε μια πολύ ενδιαφέρουσα στιγμή, μια μέρα μετά τις αρχικές ανακοινώσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον επόμενο ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, το επόμενο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο. Και χωρίς να μπω σε πολλές λεπτομέρειες, θέλω να επισημάνω ότι είμαστε πολύ ικανοποιημένοι με το γεγονός ότι φαίνεται να αποδίδεται ιδιαίτερη σημασία στις πανευρωπαϊκές διασυνδέσεις, τα ηλεκτρικά δίκτυα. Αυτό είναι ένα ζήτημα που έχω επισημάνει πολλές φορές, μεταξύ άλλων και σε επιστολή που έστειλα στις αρχές του έτους στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Όπως σίγουρα γνωρίζετε, οι χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης φαίνεται να τιμωρούνται λόγω των ανεπαρκών διασυνδέσεων, αλλά και λόγω του γεγονότος ότι το target model δεν φαίνεται να λειτουργεί πάντα με τρόπους που κατανοούμε πλήρως όσον αφορά στην τιμολόγηση της ενέργειας. Και αυτό που είναι πολύ δύσκολο για μένα να εξηγήσω στους πολίτες είναι το γεγονός ότι είμαστε μια χώρα-πρωτοπόρος στην πράσινη μετάβαση, αλλά ταυτόχρονα καταλήγουμε να έχουμε υψηλότερες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας από πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Επομένως, είναι προφανές ότι κάτι δεν λειτουργεί σωστά και είναι σημαντικό ότι έχουμε συστήσει μια ειδική ομάδα για την αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος και ότι εσείς φαίνεται να έχετε πλήρη έλεγχο της κατάστασης, διότι πιστεύω ότι δεν είναι ένα ζήτημα που αφορά μόνο την Ελλάδα, αλλά ολόκληρη την Ευρώπη. Προς το παρόν, δεν διαθέτουμε μια καλά λειτουργούσα ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και πρέπει πραγματικά να τη δημιουργήσουμε αν θέλουμε να ενισχύσουμε την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα σε όλους τους τομείς. Επομένως, αυτή είναι ενδεχομένως η πρώτη μας προτεραιότητα στον τομέα της ενέργειας.
Ασφαλώς, είμαστε εδώ για να συζητήσουμε και άλλα θέματα που σχετίζονται με το χαρτοφυλάκιό σας, και θα ήθελα να αναφερθώ ειδικά στο ζήτημα της στέγασης. Η προσιτή στέγαση δεν ήταν πρόβλημα στην Ελλάδα πριν από μερικά χρόνια. Έχει γίνει πρόβλημα ως αποτέλεσμα της οικονομικής ανάπτυξης, η οποία έχει ασκήσει πίεση στην αγορά ακινήτων. Έχουμε αναλάβει πολλές πρωτοβουλίες σχετικά με την προσιτή στέγαση. Πιστεύω ότι έχετε ενημερωθεί για μερικές από αυτές.
Ωστόσο, θα θέλαμε επίσης να ακούσουμε τις απόψεις σας σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να προσεγγίσουμε αυτό το πρόβλημα από ευρωπαϊκή σκοπιά και τι μπορούμε να περιμένουμε όσον αφορά τα ευρωπαϊκά κονδύλια που θα μπορούσαν ενδεχομένως να διατεθούν για το ζήτημα της προσιτής στέγασης. Πρόκειται για μία από τις κύριες προτεραιότητές μας και κατευθύνουμε επίσης το οικονομικό πλεόνασμα που δημιουργούμε χάρη στην ορθή διαχείριση των δημόσιων οικονομικών μας, μεταξύ άλλων για να στηρίξουμε όσους είναι στο ενοίκιο.
Για παράδειγμα, ανακοινώσαμε ότι από τον Νοέμβριο θα επιστρέψουμε ένα ενοίκιο σε όσους νοικιάζουν σπίτι, φυσικά ανάλογα με εισοδηματικά κριτήρια, που θα ευνοήσει πολλούς Έλληνες, ειδικά τους νεότερους, οι οποίοι αυτή τη στιγμή αναγκάζονται να νοικιάζουν και δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν δικό τους σπίτι.
Έχουμε, λοιπόν, ένα ευρύ φάσμα θεμάτων. Αλλά και πάλι, σας ευχαριστώ που είστε εδώ και σας ευχαριστώ για την εξαιρετική συνεργασία που έχετε ήδη αναπτύξει με τους Υπουργούς μας και τις υπηρεσίες μας.
Νταν Γιόργκενσεν: Σας ευχαριστώ για τη συνάντηση, κ. Πρωθυπουργέ. Δεν ξέρω εάν σας ενημέρωσαν, αλλά όταν ήρθα πέρασα ένα πολύ σημαντικό τεστ. Ο σκύλος σας, ο Πίνατ, με χαιρέτησε και το χάρηκα ιδιαίτερα.
Σας ευχαριστώ πολύ, κ. Πρωθυπουργέ, που ενημερώνετε διαρκώς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζετε εσείς και οι γειτονικές χώρες στον τομέα της ενέργειας. Διότι, όπως πολύ σωστά είπατε, είναι κάπως παράδοξο το γεγονός ότι από τη μία πλευρά είστε σίγουρα πρωτοπόροι στην ανάπτυξη περισσότερων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, οι οποίες αποτελούν πολύ σημαντικό μέρος του ενεργειακού σας μείγματος, κάτι που θέλουμε να κάνουν όλες οι χώρες, ταυτόχρονα, όμως, πληρώνετε πάρα πολλά για την ενέργειά σας.
Αυτή η Επιτροπή, λοιπόν, είναι αποφασισμένη να συμβάλλει στη μείωση των τιμών και πράγματι το πιο αποτελεσματικό που μπορούμε να κάνουμε είναι να διασφαλίσουμε ότι θα διευκολύνουμε περισσότερες διασυνδέσεις. Σε αυτό το πλαίσιο, είμαι βέβαιος ότι ήσασταν το ίδιο χαρούμενος με εμένα χθες, όταν καταθέσαμε την πρόταση για τον νέο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διότι στην πραγματικότητα θα αυξήσουμε τον προϋπολογισμό μας κατά όχι δύο αλλά πέντε φορές. Στο τρέχον Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο έχουμε διαθέσει λίγο κάτω από 6 δισεκατομμύρια ευρώ, και στο επόμενο προτείνουμε να διαθέσουμε λίγο κάτω από 30, 29 δισ. ευρώ.
Πρόκειται, λοιπόν, για μια τεράστια επένδυση σε δίκτυα, σε διασυνδέσεις, σε υποδομές υδρογόνου και σε όλες τις υλικές υποδομές που χρειαζόμαστε για να συνδέσουμε τις χώρες μας μεταξύ τους, ώστε να αποκτήσουμε μια πραγματική και καλά λειτουργούσα ενεργειακή ένωση. Σας ευχαριστώ πολύ γι’ αυτό.
Σας ευχαριστώ, επίσης, που προτείνατε τη σύσταση μιας ειδικής ομάδας (task force). Όπως γνωρίζετε, έχω λάβει υπόψη μου αυτή την πρόταση και έχω συστήσει μια τέτοια ειδική ομάδα που εργάζεται τώρα πολύ σκληρά για να μας παράσχει συστάσεις σχετικά με το τι μπορούμε να κάνουμε τόσο σε βραχυπρόθεσμο όσο και σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο. Θα υποβάλω επίσης αυτό το φθινόπωρο ένα σχέδιο για τα ευρωπαϊκά δίκτυα, το οποίο φυσικά είναι απαραίτητο για να μπορέσουμε στη συνέχεια να κάνουμε τις επενδύσεις να λειτουργήσουν πραγματικά με ορθολογικό και καλό τρόπο.
Για εμάς, υπάρχουν τρεις βασικοί στόχοι στην ενεργειακή μας πολιτική στην Ένωση. Ο πρώτος είναι πράγματι να μειωθούν οι τιμές, τόσο για τις επιχειρήσεις μας που δυσκολεύονται, αλλά φυσικά και για τους πολίτες μας που δυσκολεύονται να πληρώσουν τους υψηλούς λογαριασμούς ενέργειας.
Ο δεύτερος είναι η ενεργειακή ανεξαρτησία. Προφανώς, θέλουμε να απαλλαγούμε από την εξάρτησή μας από τη ρωσική ενέργεια, ιδίως από το φυσικό αέριο. Γι’ αυτό, όπως γνωρίζετε, κατέθεσα πρόσφατα μια νομοθετική πρόταση για την απαγόρευση της εισαγωγής φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
Και τρίτον, φυσικά, η απανθρακοποίηση. Γνωρίζετε πολύ καλά σε αυτή τη χώρα πώς η κλιματική αλλαγή μάς επηρεάζει ήδη. Πολύ συχνά αναφέρω ως παράδειγμα την Ελλάδα και άλλες χώρες αυτής της περιοχής. Όταν μερικές φορές θεωρώ ότι η υποστήριξη για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής δεν είναι τόσο ισχυρή όσο θα έπρεπε, λέω στους αντιτιθέμενους: ακούστε, η κλιματική αλλαγή δεν είναι κάτι που μπορεί να συμβεί στο μέλλον. Είναι κάτι που είναι ήδη εδώ, τώρα, και προκαλεί σοβαρά προβλήματα σε πολλά κράτη μέλη.
Ο Υπουργός σας, ο φίλος μου Σταύρος, μόλις μου είπε ότι δεν θα κάνει διακοπές φέτος επειδή πρέπει να βρίσκεται εδώ καθώς έχει την αρμοδιότητα για τα δάση, συμπεριλαμβανομένων των δασικών πυρκαγιών, τις οποίες δυστυχώς πρέπει να προβλέπουμε κάθε χρόνο πλέον. Συνεπώς, σας ευχαριστώ πολύ.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Είναι το πρώτο του καλοκαίρι.
Νταν Γιόργκενσεν: Αυτό είναι μέρος της δουλειάς.
Και μόλις είχα την ευκαιρία να μιλήσω με την Υπουργό αρμόδια για τη Στέγαση στη χώρα σας. Είναι πολύ ξεκάθαρο ότι η στέγαση βρίσκεται πλέον στην κορυφή της ατζέντας σε πολλές χώρες. Και όπως είπατε, κ. Πρωθυπουργέ, πριν από μερικά χρόνια αυτό δεν ίσχυε. Αλλά τώρα θεωρείται από πολλούς ως το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν. Αν δεν μπορείς να αντέξεις οικονομικά ένα μέρος για να ζήσεις, οι νέοι δεν μπορούν να φύγουν από το σπίτι των γονιών τους, να αποκτήσουν την εκπαίδευση που θέλουν, να βρουν τη δουλειά που θέλουν, αυτό είναι ένα τεράστιο πρόβλημα γι’ αυτούς και τη ζωή τους, αλλά είναι επίσης πρόβλημα για την οικονομία μας.
Είμαι ο πρώτος Επίτροπος, λοιπόν, που έχω αναλάβει αυτό το αντικείμενο στο χαρτοφυλάκιό μου και θα υποβάλλω ένα συνολικό σχέδιο για προσιτή στέγαση στις αρχές του επόμενου έτους. Επομένως, προσβλέπω να ακούσω τις απόψεις σας σήμερα σχετικά με το τι θα θέλατε να περιλαμβάνει ένα τέτοιο σχέδιο. Και στη συνέχεια, βέβαια, πρέπει να συνεργαστούμε όσο καλύτερα μπορούμε για να το υλοποιήσουμε.
Σας ευχαριστώ πολύ, κ. Πρωθυπουργέ, που με υποδεχτήκατε εδώ σήμερα, εσείς και ο Πίνατ.
