Η βουλευτής Αχαΐας της Νέας Αριστεράς Σία Αναγνωστοπούλου, κατέθεσε σήμερα επίκαιρη ερώτηση προς την Υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού με θέμα την αφαίρεση λογοτεχνικού κειμένου με ιστορικό περιεχόμενο από το σχολικό εγχειρίδιο Νεοελληνικής Γλώσσας της Γ’ Γυμνασίου.
Oπως αναφέρει:
“Tο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) προχώρησε στην απόσυρση του άρθρου του δημοσιογράφου Πέτρου Παπακωνσταντίνου «Μια γενιά που της έκλεψαν το χαμόγελο…», το οποίο περιέγραφε τις συνθήκες ζωής των παιδιών της Γάζας κατά τη διάρκεια της Ιντιφάντα και αναδείκνυε τις συνέπειες της ισραηλινής κατοχής. Το εν λόγω λογοτεχνικό κείμενο αντικαταστάθηκε από ένα «ουδέτερο» κείμενο προϊόν Τεχνητής Νοημοσύνης του απόλυτου τίποτα.
Η απόφαση αυτή έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από εκπαιδευτικούς και όχι μόνο, καθώς θεωρείται ότι υποβαθμίζει τον εκπαιδευτικό και κριτικό χαρακτήρα του μαθήματος, περιορίζοντας τη δυνατότητα των μαθητών να έρθουν σε επαφή με ιστορικά γεγονότα και να αναπτύξουν κριτική σκέψη.
Με την επίκαιρη ερώτηση, η βουλευτής ζητά από την Υπουργό να καταθέσει συγκεκριμένα στοιχεία σχετικά με τα κριτήρια και τη διαδικασία που ακολουθήθηκαν για την απόσυρση του κειμένου, το σκεπτικό αντικατάστασης ενός ιστορικού ντοκουμέντου με ένα κείμενο τεχνητής προέλευσης, και τυχόν εξωγενείς πολιτικές παρεμβάσεις ή πιέσεις (εγχώριες ή διεθνείς) που σχετίζονται με την απόφαση.
Η Σία Αναγνωστοπούλου υπογραμμίζει ότι η επιλογή αυτή εγείρει σοβαρά ζητήματα παιδαγωγικής δεοντολογίας, αλλά και το ερώτημα αν η κυβέρνηση επιδιώκει την αποσιώπηση της πραγματικότητας και τη χειραγώγηση της ιστορικής μνήμης στο όνομα μιας δήθεν ουδετερότητας”.
ΕΠΙΚΑΙΡΗ ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς την
Υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού
7.7.2025
Θέμα: Αφαίρεση κειμένου με ιστορική αναφορά στην Ιντιφάντα από σχολικό εγχειρίδιο και αντικατάστασή του από «ουδέτερο» κείμενο Τεχνητής Νοημοσύνης.
Πρόσφατα, το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής προχώρησε στην αφαίρεση από το βιβλίο Νεοελληνικής Γλώσσας της Γ΄ Γυμνασίου του άρθρου του δημοσιογράφου Πέτρου Παπακωνσταντίνου με τίτλο «Μια γενιά που της έκλεψαν το χαμόγελο…», το οποίο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Καθημερινή πριν από 22 χρόνια και περιέγραφε τις συνθήκες ζωής των παιδιών στη Γάζα κατά τη διάρκεια της Ιντιφάντα, αναφέροντας την παλαιστινιακή εξέγερση του 1987 ενάντια στην ισραηλινή κατοχή, την πραγματικότητα του πολέμου, της απώλειας και της κατοχής. Το εν λόγω λογοτεχνικό κείμενο αντικαταστάθηκε από «ουδέτερο» κείμενο προϊόν Τεχνητής Νοημοσύνης.
Όπως σημειώνεται σε σχετικό ρεπορτάζ (Η Εφημερίδα των Συντακτών, 7.7.2025) η ενέργεια αυτή έχει προκαλέσει εύλογες αντιδράσεις από εκπαιδευτικούς και όχι μόνο, καθώς στερείται ιστορικού και πολιτικού πλαισίου, υποβαθμίζοντας τον εκπαιδευτικό και κριτικό προσανατολισμό του μαθήματος. Και παρά το γεγονός πως το υπουργείο επικαλείται «ισορροπία» και «ουδετερότητα», διόλου τυχαία δεν φαίνεται να είναι η επιλογή αφαίρεσης του εν λόγω κειμένου, αφού αυτό κατονομάζει το Ισραήλ ως δύναμη κατοχής και περιγράφει με σαφήνεια τις επιπτώσεις του πολέμου στα παιδιά της Γάζας, γεγονός που δημιουργεί εύλογη εντύπωση ότι η πολιτική επιλογή της κυβέρνησης ήταν να μην θιγεί ούτε κατ’ ελάχιστον η επίσημη εικόνα του Ισραήλ. Εντέλει, η επιλογή αυτή θίγει το ζήτημα της παιδαγωγικής δεοντολογίας, καθώς επιλέχθηκε ένα κείμενο της Τεχνητής Νοημοσύνης, «γυμνό» από άποψη που να προκαλεί συζήτηση και να έχει κρίση και θέση.
Κατόπιν αυτών, ερωτάται η κ. Υπουργός:
-Ποια είναι τα κριτήρια και η διαδικασία που ακολουθήθηκαν για την αφαίρεση του εν λόγω κειμένου και την αντικατάστασή του από κείμενο Τεχνητής Νοημοσύνης; Με ποιο σκεπτικό κρίθηκε ότι η αποσιώπηση ενός πραγματικού ιστορικού γεγονότος και η αντικατάστασή του από γενικότητες, εξυπηρετεί τον σκοπό της εκπαίδευσης και της καλλιέργειας κριτικής σκέψης; Υπήρξε οποιαδήποτε εξωγενής παρέμβαση ή πολιτική πίεση (εγχώρια ή διεθνής) που σχετίζεται με την απόσυρση του κειμένου;
Η ερωτώσα βουλευτής
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)