Οι γάτες μπορεί φυσιολογικά να αναπτύξουν άνοια, με αλλαγές στον εγκέφαλο που μοιάζουν εντυπωσιακά με την νόσο Αλτσχάιμερ στους ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένης της τοξικής συσσώρευσης β-αμυλοειδούς και της απώλειας συνάψεων.
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν συσσώρευση της τοξικής πρωτεΐνης β-αμυλοειδές στον εγκέφαλο των γατών με την πάθηση – ένα από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της νόσου του Αλτσχάιμερ.
Τα ευρήματα προσφέρουν μια σαφέστερη εικόνα για το πώς το β-αμυλοειδές μπορεί να οδηγήσει σε ηλικιακή εγκεφαλική δυσλειτουργία και απώλεια μνήμης στις γάτες, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Πολλές γάτες μεγαλύτερης ηλικίας αναπτύσσουν άνοια, η οποία οδηγεί σε αλλαγές στη συμπεριφορά, όπως αυξημένη φωνητική έκφραση (νιαούρισμα), σύγχυση και διαταραχές στον ύπνο, συμπτώματα παρόμοια με αυτά που παρατηρούνται σε άτομα με νόσο Αλτσχάιμερ.
Επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου εξέτασαν τους εγκεφάλους 25 γατών διαφορετικών ηλικιών μετά το θάνατό τους, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που παρουσίαζαν σημάδια άνοιας.
Ισχυρές μικροσκοπικές εικόνες αποκάλυψαν συσσώρευση β-αμυλοειδούς εντός των συνάψεων – συνδέσεων μεταξύ των εγκεφαλικών κυττάρων – των ηλικιωμένων γατών και των γατών με άνοια.
Οι συνάψεις επιτρέπουν τη ροή μηνυμάτων μεταξύ των εγκεφαλικών κυττάρων και είναι ζωτικής σημασίας για την υγιή λειτουργία του εγκεφάλου. Η απώλειά τους προμηνύει έντονα μειωμένη μνήμη και νοητικές ικανότητες στους ανθρώπους με νόσο Αλτσχάιμερ.
Η ερευνητική ομάδα βρήκε επίσης στοιχεία ότι τα αστροκύτταρα και τα μικρογλοιακά κύτταρα – τύποι υποστηρικτικών κυττάρων στον εγκέφαλο – καταβρόχθισαν ή «έφαγαν» τις προσβεβλημένες συνάψεις. Αυτή η διαδικασία είναι σημαντική κατά την ανάπτυξη του εγκεφάλου, αλλά μπορεί να συμβάλει στην απώλεια συνάψεων στην άνοια.
Οι ειδικοί λένε ότι τα ευρήματα αυτά όχι μόνο θα βοηθήσουν στην κατανόηση και τη διαχείριση της άνοιας στις γάτες, αλλά, δεδομένων των ομοιοτήτων τους, θα μπορούσαν επίσης να συμβάλουν στην ανάπτυξη μελλοντικών θεραπειών για άτομα με νόσο Αλτσχάιμερ.
Οι επιστήμονες που μελετούσαν τη νόσο του Αλτσχάιμερ στο παρελθόν βασίζονταν σε μεγάλο βαθμό σε γενετικά τροποποιημένα μοντέλα τρωκτικών. Τα τρωκτικά δεν αναπτύσσουν φυσιολογικά άνοια και η μελέτη γατών με άνοια θα μπορούσε να προάγει τη γνώση και να βοηθήσει στην ανάπτυξη θεραπειών τόσο για γάτες όσο και για ανθρώπους, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Η μελέτη, που χρηματοδοτήθηκε από το Wellcome και το Ινστιτούτο Έρευνας για την Άνοια του Ηνωμένου Βασιλείου, δημοσιεύθηκε στο περιοδικό European Journal of Neuroscience.
Η ερευνητική ομάδα περιελάμβανε επιστήμονες από τα Πανεπιστήμια του Εδιμβούργου και της Καλιφόρνιας, το Ινστιτούτο Έρευνας για την Άνοια του Ηνωμένου Βασιλείου και το Scottish Brain Sciences.
Ο Δρ Robert McGeachan, επικεφαλής της μελέτης από τη Βασιλική Σχολή Κτηνιατρικών Σπουδών (Dick) του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, δήλωσε: «Η άνοια είναι μια καταστροφική ασθένεια, είτε προσβάλλει ανθρώπους, είτε γάτες είτε σκύλους. Τα ευρήματά μας υπογραμμίζουν τις εντυπωσιακές ομοιότητες μεταξύ της άνοιας των γατών και της νόσου του Αλτσχάιμερ στους ανθρώπους.
Αυτό ανοίγει το δρόμο για να διερευνήσουμε αν οι πολλά υποσχόμενες νέες θεραπείες για την νόσο Αλτσχάιμερ στον άνθρωπο θα μπορούσαν να βοηθήσουν και τα γηράσκοντα κατοικίδια ζώα μας. Επειδή οι γάτες αναπτύσσουν φυσιολογικά αυτές τις εγκεφαλικές αλλαγές, μπορεί να προσφέρουν ένα πιο ακριβές μοντέλο της νόσου από τα παραδοσιακά εργαστηριακά ζώα, ωφελώντας τελικά και τα δύο είδη, καθώς και τους φροντιστές τους».