O Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων παρέχει ενημέρωση στους καταναλωτές σχετικά με την γλουτένη, ένα πρωτεϊνικό συστατικό που βρίσκεται σε δημητριακά όπως το σιτάρι, η σίκαλη, το κριθάρι, η βρώμη, το καμούτ και προϊόντα που παράγονται από αυτά.
Μία διατροφή απαλλαγμένη από γλουτένη είναι απαραίτητη σε ασθενείς που πάσχουν από κοιλιοκάκη, η οποία είναι μία φλεγμονώδης κατάσταση του λεπτού εντέρου λόγω μόνιμης δυσανεξίας στη γλουτένη.
Ενδεικτικά, περιέχουν γλουτένη τα παρακάτω: σιτάρι, κριθάρι, σίκαλη, βρώμη, άλευρα ή / και προϊόντα από άλευρα αυτών όπως : ψωμί, ζυμαρικά, φρυγανιές, παξιμάδια, δημητριακά πρωινού, μούσλι, κέικ, μπισκότα, κουλουράκια, καμούτ, αλεύρι από μονόκοκκο σιτάρι (Einkorn), σιμιγδάλι, αλεύρι από δίκοκκο σιτάρι (Ζέα / Emmer), κουσκούς, αλεύρι ντίνκελ (Dinkel / Spelt), πλιγούρι, αλεύρι ολικής άλεσης τύπου graham, βύνη (πχ μπύρα) και αλεύρι τύπου φαρίνα
Δεν περιέχουν γλουτένη τα παρακάτω: ρύζι, ταπιόκα, πατάτα, αμάρανθος, καλαμπόκι (αραβόσιτος), Teff (είδος σιταριού), χαρούπι, σπόροι λιναριού, σόργος, σόγια, φαγόπυρο, κινόα, κεχρί, κάστανο, σουσάμι και ρεβίθι.
Η ενωσιακή και εθνική νομοθεσία, σύμφωνα με τον ΕΦΕΤ, λαμβάνοντας υπόψη τις διατροφικές ιδιαιτερότητες των ατόμων που πάσχουν από κοιλιοκάκη, θέτει ειδικές απαιτήσεις για τα τρόφιμα που προορίζονται για την ειδική αυτή κατηγορία πληθυσμού ώστε να μπορούν να τα καταναλώνουν με ασφάλεια.
Αυτό επιτυγχάνεται υποβάλλοντας σε ειδική επεξεργασία τα τρόφιμα που αποτελούνται ή περιέχουν ένα/ή περισσότερα συστατικά από σιτάρι, σίκαλη, κριθάρι, βρώμη ή διασταυρούμενες ποικιλίες τους για τη μείωση της γλουτένης ή/και αντικαθιστώντας το σιτάρι, τη σίκαλη, το κριθάρι, τη βρώμη ή τις διασταυρούμενες ποικιλίες τους με άλλα συστατικά που δεν περιέχουν γλουτένη. Τα τρόφιμα αυτά πρέπει υποχρεωτικά να φέρουν την ένδειξη «χωρίς γλουτένη» ή «πολύ χαμηλή ποσότητα γλουτένης», εφόσον η περιεκτικότητα σε γλουτένη στο τελικό προϊόν δεν υπερβαίνει τα 20 mg/Kg ή τα 100 mg/Kg προϊόντος αντίστοιχα.
Όσον αφορά στα συσκευασμένα τρόφιμα, ο καταναλωτής οφείλει να διαβάζει προσεχτικά τη λίστα συστατικών στις ετικέτες των τροφίμων, καθώς το τρόφιμο μπορεί να περιέχει γλουτένη ή ακόμη και ίχνη αυτής.
Όσον αφορά στα μη προ-συσκευασμένα τρόφιμα που διατίθενται απευθείας στον τελικό καταναλωτή, η πληροφορία για την παρουσία γλουτένης πρέπει να είναι άμεσα διαθέσιμη και προσβάσιμη στο χώρο πώλησης – προσφοράς των μη προ-συσκευασμένων τροφίμων ή στις περιπτώσεις της πώλησης εξ αποστάσεως πριν την πραγματοποίηση της αγοράς.
Η δυσανεξία στη γλουτένη δεν πρέπει, σύμφωνα με τον ΕΦΕΤ, να αποτελεί άλλοθι για την αποφυγή αμυλούχων τροφών, οι οποίες αποτελούν τη βάση της Μεσογειακής Διατροφής και έχουν πολλαπλά οφέλη για την υγεία. Στα άτομα που πάσχουν από κοιλιοκάκη συστήνεται προσοχή τόσο ως προς την επιλογή προϊόντων απαλλαγμένων από τη γλουτένη όσο και ως προς την υιοθέτηση υγιεινών διατροφικών επιλογών.
