Του Ντίνου Σιωμόπουλου, δημοσιογράφου
Ειλικρινά, έχω πολλές ενστάσεις για το αν το μέτρο της υποχρεωτικής πληρωμής των ενοικίων μέσω τραπεζικών λογαριασμών που ανακοίνωσε ο υπουργός Οικονομικών κ. Κυριάκος Πιερρακάκης θα οδηγήσει στον περιορισμό των υποδηλωμένων μισθωμάτων και κατ΄ επέκταση τον εντοπισμό εισοδημάτων που γλυτώνουν φόρους. Το σίγουρο είναι ότι ταράζει τα νερά μίας αγοράς που τόσα χρόνια όλοι λίγοι έως πολύ γνωρίζουμε ότι άλλα ποσά αναγράφονται στα μισθωτήρια και άλλα ποσά τελικά καταβάλλονται στο τέλος του μήνα στους ιδιοκτήτες.
Το μέσο ενοίκιο των 255 ευρώ, όπως αυτό προέκυψε από τις περυσινές φορολογικές δηλώσεις των ιδιοκτητών ακινήτων, αν μη τι άλλο δεν αφήνει κανέναν απροβλημάτιστο για το αν τελικά το πραγματικό μέσο ενοίκιο είναι 255 ευρώ ή όχι. Προφανώς και δεν είναι το μέσο πραγματικό ενοίκιο που καταβάλλεται σήμερα 255 ευρώ. Είναι το δηλωθέν. Δηλαδή αυτό που αναγράφεται στο μισθωτήριο συμβόλαιο μετά από συμφωνία του ιδιοκτήτη με τον ενοικιαστή. Και τι συμβαίνει τις περισσότερες φορές; Ο ιδιοκτήτης λέει του ενοικιαστή να δηλώσουν λιγότερο του πραγματικού διαφορετικά θα συνυπολογίσει στο μίσθωμα το φόρο που θα πληρώσει ώστε καθαρά στην τσέπη να του μείνουν αυτά που έχει υπολογίσει. Ο ενοικιαστής από τη στιγμή που μέχρι τώρα (γιατί από το Νοέμβριο του 2025 αλλάζουν τα πράγματα μέσω της επιδότησης) δεν είχε κάποιο όφελος να δηλώσει στην εφορία το πραγματικό υψηλότερο του μέσου όρου των 255 ευρώ μίσθωμα που φαίνεται να πληρώνει. Δεχόταν τη συμφωνία με τον ιδιοκτήτη να φαίνεται στα χαρτιά ένα χαμηλότερο μίσθωμα από το πραγματικό και τα υπόλοιπα να του τα δίνει στο χέρι.
Είναι προφανές ότι αυτή τη διαδικασία δύσκολα θα την ανακόψει η υποχρεωτική πληρωμή του ενοικίου μέσω τράπεζας γιατί ούτως ή άλλως το δηλωθέν στο μισθωτήριο μίσθωμα είτε καταβάλλεται με μετρητά είτε μέσω τράπεζας ή ακόμη και αν δεν καταβάλλεται καθόλου θα φορολογηθεί κανονικά αν δεν προχωρήσει ο ιδιοκτήτης σε σχετική δήλωση περί ανείσπρακτων ενοικίων. Τα υπόλοιπα που δίνονται στο χέρι και δεν είναι δηλωμένα στο μισθωτήριο δεν θα φορολογηθούν.
Άρα για να φορολογηθεί το πραγματικό μίσθωμα που εισπράττει ο ιδιοκτήτης το βασικότερο όλων είναι να εμφανίζεται στο μισθωτήριο συμβόλαιο και μετά θα πρέπει να απασχολήσει το κράτος ο τρόπος με το οποίο αυτό πληρώνεται. Βέβαια θα πει κανείς αν κάποιος νοικιάζει ένα σπίτι και πρέπει το μίσθωμα που είναι επίσημα δηλωμένο να πληρώνεται μέσω τραπέζης το ποσό που θα εμφανίζεται στην τράπεζα πρέπει να έχει προκύψει από εισόδημα που έχει βγάλει με νόμιμο τρόπο και το έχει δηλωμένο στην εφορία και ο εκμισθωτής του ακινήτου. Δηλαδή ο έλεγχος αφορά και τα δύο μέρη όχι μόνο τον ιδιοκτήτη. Συμπερασματικά μπορεί κανείς να υποστηρίξει ότι όταν το χρήμα περνάει μέσα από κανάλια καταγραφής της συναλλαγής μπορεί μελλοντικά μέσω ειδικών διασταυρώσεων να βγουν χρήσιμα συμπεράσματα. Μέχρι να συμβεί αυτό καλό είναι το κράτος να μειώσει τη φορολογία που αποτελεί το μοναδικό κίνητρο φοροδιαφυγής. Οι χαμηλότεροι συντελεστές οδηγούν και σε χαμηλότερα ποσοστά παραβατικής συμπεριφοράς.