Η επιλογή της Επιτροπής των Πανελλαδικών εξετάσεων στο μάθημα της Έκφρασης-Έκθεσης είναι μια από τις πιο επιτυχημένες των τελευταίων ετών. Η αναφορά στην θεματική των ταξιδιών και του τουρίστα-περιηγητή προκύπτει ως βασική συλλογιστική στο πνεύμα των απαντήσεων των παιδιών.
Ειδικότερα στα ζητήματα της θεωρίας το μη λογοτεχνικό κείμενο θεωρείται απολύτως προσπελάσιμο με την συνοδευτική άσκηση κλειστού τύπου να διευκολύνει την άσκηση της εστιασμένης περίληψης, που ζητήθηκε σε πρώτη φάση από τους μαθητές.
Στην συνέχεια οι υπόλοιπες ασκήσεις της θεωρίας κρίνονται σαφείς και συμβατές με την διδασκόμενη ύλη αν και σε μια εξ αυτών ο βιωματικός χαρακτήρας της γραφής του Καζαντζάκη(κείμενο 2) είναι λίγο πιο δύσκολο να αναλυθεί από τα παιδιά.
Η παραγωγή λόγου(η έκθεση δηλαδή) αποτελεί ενδεικτικό παράδειγμα της πρόθεσης του Υπουργείου να προωθήσει την διεπιστημονικότητα καθώς οι μαθητές ερωτήθηκαν κατά πόσο θεωρούν τα ταξίδια ως μέσο ψυχικής ανακούφισης και αποφόρτισης, ενώ παράλληλα τους ζητήθηκε να προτείνουν και οι ίδιοι άλλες μορφές δραστηριότητας που προσφέρουν στους ίδιους την αποφυγή από την καθημερινή ρουτίνα. Ένα θέμα που τους έδινε την ευχέρεια να ξεδιπλώσουν τις απόψεις τους σχετικά με το διάβασμα, την μουσική, τις παρέες και άλλες μορφές αξιοποίησης του ελεύθερου τους χρόνου.
Η παραγωγή λόγου φυσικά δεν θα μπορούσε να μην είναι συναφής με το λογοτεχνικό κείμενο. “Το ταξίδι” του Κωστή Παλαμά συμπύκνωσε όλη την παραπάνω λογική της απόδρασης από τα καθιερωμένα και την φθορά που προκύπτει από τις επίπλαστες ανθρώπινες σχέσεις. Όσο και το κατά πόσο ένα ταξίδι μπορεί να λειτουργήσει ως αφετηρία εσωτερικής αναδιοργάνωσης και ανασυγκρότησης μέσω μιας ενδελεχούς ενδοσκόπησης.
Η επιλογή του ποιήματος δεν παύει να είναι και μια δικαίωση του Σταμάτης Κραουνάκης ο οποίος το μελοποίησε και το εξέδωσε το καλοκαίρι του 2011 στο κύκνειο άσμα του Δημήτρη Μητροπάνου στην δισκογραφία.
Καλά αποτελέσματα σε όλους!
*Ο Διονύσης Γ. Γράψας είναι ιστορικός, ΜΑ Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία (ΕΑΠ)
