Του Aθ. Χ. Παπανδρόπουλου
Χαράς ευαγγέλια για τους πουτινολάτρεις και άλλους θαυμαστές δικτατόρων, μαφιόζων προέδρων κρατών και δολοφόνων στο όνομα του Ισλάμ. Σε παγκόσμιο επίπεδο, παρά τις δήθεν συνομωσίες του ΝΑΤΟ και τις φαντασιακές περικυκλώσεις της Ρωσίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η εξουσία δικτατόρων και «σωτήρων» λαών ανεβαίνει θεαματικά και ίσως σε λίγο το πρόβλημα τους θα είναι ότι δεν θα υπάρχουν πια «νεοφιλελεύθεροι» και λοιποί «ναζί» για να γεμίζουν φυλακές και νεκροταφεία.
Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα του Ινστιτούτου V-Dem, που έχει έδρα το Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ στη Σουηδία, το 2025 θα είναι η χρονιά σταθμός για την κυριαρχία των αυταρχικών καθεστώτων στον πλανήτη μας.
Από τις 175 χώρες που εξετάζει το Ινστιτούτο, οι 91 είναι αυταρχικές δημοκρατίες, οι 29 φιλελεύθερες και οι 55 σχεδόν ολοκληρωματικά καθεστώτα.
Όμως αναφέρει η οργάνωση «δημοκρατία δίχως σύνορα», με το κλείσιμο του 2025, υπάρχουν 45 χώρες που επηρεάζονται από τον απολυταρχισμό, ενώ μόνο 19 βρίσκονται σε φάση μερικού εκδημοκρατισμού Οι φιλελεύθερες δημοκρατίες εξακολουθούν να αποτελούν τη σπανιότερη μορφή διακυβέρνησης στον κόσμο, με τον αριθμό τους να μειώνεται στα επίπεδα του 2009 – μόνο 29 συνολικά.
Κατά συνέπεια, σύμφωνα με την έκθεση, το ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού που ζει σε μια φιλελεύθερη δημοκρατία είναι πλέον το χαμηλότερο που έχει υπάρξει εδώ και 50 χρόνια – λιγότερο από το 12% των ανθρώπων παγκοσμίως. Αντίθετα, το 72% του παγκόσμιου πληθυσμού – που ισοδυναμεί με 5,8 δισεκατομμύρια ανθρώπους – ζει τώρα υπό αυταρχικό καθεστώς. Οι εκλογικές δημοκρατίες αντιπροσωπεύουν το 17% του παγκόσμια» πληθυσμού, με τη Βραζιλία, το Μεξικό και τη Νιγηρία να αποτελούν τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα.
Υπάρχουν 17 χώρες που θεωρούνται «καθεστώτα γκρίζας ζώνης» και βρίσκονται είτε στο «κατώτερο όριο» της εκλογικής δημοκρατίας είτε στο «ανώτερο όριο» μιας εκλογικής απολυταρχίας. Η πρώτη περιλαμβάνει την Αλβανία, την Κένυα, το Μεξικό και τη Νιγηρία και η δεύτερη το Μπενίν, τη Γουιάνα, την Ινδονησία, τον Μαυρίκιο και τη Μογγολία. Η έκθεση τονίζει ότι σε αυτές τις περιπτώσεις η ταξινόμηση σχετίζεται με «κάποιο επίπεδο αβεβαιότητας».
Σημειώνουμε επίσης την ανησυχία της έκθεσης για την πορεία της δημοκρατίας στις ΗΠΑ, χώρα στην οποίαν ο πρόεδρος της Ντόναλντ Τράμπ, βάλλει ανοικτά κατά θεσμών, δοκιμάζοντας τα όρια της εκτελεστικής εξουσίας «σε άνευ προηγουμένου» κλίμακα.
Αν η πιο πάνω άνοδος του πολιτικού αυταρχισμού συνδυαστεί και με την δεσπόζουσα θέση των κρατικών επενδυτικών ταμείων στην παγκόσμια οικονομία, τότε το γεωπολιτικό τοπίο του πλανήτη μας σκοτεινιάζει επικίνδυνα, με ότι αυτό συνεπάγεται για την ανθρώπινη ιστορία.
