Αττική, Κεντρική Μακεδονία και Πελοπόννησος, κυριαρχούν στις εξαγωγικές επιδόσεις της χώρας, αφού ούτε λίγο ούτε πολύ καταλαμβάνουν το 82%, σύμφωνα με τη μελέτη «Χαρτογράφηση της εξαγωγικής δραστηριότητας της Ελλάδας ανά περιφέρεια» για το διάστημα 2020-2024 που εκπόνησε ο ΣΕΒΕ – Σύνδεσμος Εξαγωγέων.
Οι πρωτιές
Ειδικότερα, τα €27,1 δισ. έφτασαν οι εξαγωγές της Περιφέρειας Αττικής το 2024, σημειώνοντας μείωση κατά 3,2% συγκριτικά με το 2023, με το μερίδιό τους να ανέρχεται σε 55,0% επί του συνόλου. Αμελητέα ήταν η αύξηση των εισαγωγών της Περιφέρειας (1,1%), με αποτέλεσμα να διαμορφωθούν σε €57,3 δισ. και το εμπορικό έλλειμμα να ανέλθει σε €30,2 δισ., σε σύνολο χώρας €33,5 δισ.
Οριακή αύξηση 2,1% κατέγραψαν οι εξαγωγές της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας στο διάστημα 2023–2024, φτάνοντας τα €8,1 δισ., προσεγγίζοντας τα επίπεδα του 2022. Το μερίδιο της Περιφέρειας ανέρχεται σε 16,4% με τα πετρελαιοειδή και σε 19,2% χωρίς αυτά.
Το 2024 οι εξαγωγές της Περιφέρειας Πελοποννήσου κατέγραψαν ελαφρά μείωση, διαμορφούμενες σε €5,2 δισ. έναντι €5,4 δισ. το 2023, συνεχίζοντας την πτωτική πορεία που ξεκίνησε μετά το 2022 – χρονιά με την υψηλότερη επίδοση της τελευταίας πενταετίας.
Αντίθετα, χωρίς τα πετρελαιοειδή, οι εξαγωγές παρουσίασαν αύξηση 15,6%. Από τα 5,2 δισ. εξαγωγών, τα €3,9 δισ. προέρχονται από τον κλάδο των πετρελαιοειδών και τα υπόλοιπα €1,3 δισ. αντιπροσωπεύουν τις εξαγωγές όλων των υπόλοιπων κλάδων.
Ενίσχυση θέσης
Στην 4η θέση βρέθηκε η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας με εξαγωγές αξίας €2,3 δισ., αυξημένες κατά 3,9% σε σχέση με το 2023, και μερίδιο 4,7% του συνόλου. Στις εξαγωγές πρωτοστατούν τα μέταλλα (44,2%) και τα τρόφιμα (17,4%).
Αμετάβλητες παρέμειναν οι εξαγωγές της Περιφέρειας Θεσσαλίας σε σχέση με το 2023 (€2,0 δισ.), αλλά αυξημένες κατά 12,7% σε σχέση με το 2020. Εξέχουσα θέση κατέχει ο κλάδος των τροφίμων με συμμετοχή 63,6% επί των εξαγωγών της Περιφέρειας.
Κατά 12,9% αυξήθηκαν οι εξαγωγές της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης στο διάστημα 2023–2024, ξεπερνώντας τα €1,2 δισ. Παρά την αύξηση των εισαγωγών κατά 14,5% (€142,1 εκατ.), το εμπορικό πλεόνασμα ανήλθε σε €67,7 εκατ.
Πτωτική πορεία
Μείωση κατέγραψαν οι εξαγωγές της Περιφέρειας Κρήτης κατά 27,0%, από €1,1 δισ. το 2023 σε €835 εκατ. το 2024. Τα τρόφιμα, αν και κατέχουν την πρώτη θέση στις εξαγωγές (49,4%), μειώθηκαν κατά 33,7%, συμπαρασύροντας τις συνολικές εξαγωγές. Οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 8,7%, επιδεινώνοντας το εμπορικό ισοζύγιο κατά 68,7%, αν και παρέμεινε θετικό ανερχόμενο σε €164,8 εκατ.
Την 8η θέση κατέχει η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας με εξαγωγές μειωμένες κατά 13,0%, φτάνοντας τα €834,1 εκατ. Σημαντικότερος κλάδος είναι τα τρόφιμα (72,1%), ενώ κύριες χώρες προορισμού είναι η Ιταλία (20,1%) και η Γερμανία (18,0%).
Ελαφρά πτώση κατέγραψαν οι εξαγωγές της Περιφέρειας Ηπείρου, φτάνοντας τα €559,3 εκατ. Οι εισαγωγές αυξήθηκαν από €417,2 εκατ. το 2023 σε €513,9 εκατ. το 2024, με αποτέλεσμα το εμπορικό ισοζύγιο να μειωθεί κατά 69,6%, παραμένοντας όμως πλεονασματικό (€45,4 εκατ.).
Στην 10η θέση βρέθηκε η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου με εξαγωγές €390,1 εκατ., αυξημένες κατά 26,8%. Το εμπορικό ισοζύγιο παραμένει πλεονασματικό το 2024, ανερχόμενο σε €211,3 εκατ. Πρωταρχική θέση κατέχει ο κλάδος των πετρελαιοειδών (79,8%).
Οι προορισμοί
Αμετάβλητες παρέμειναν οι εξαγωγές της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας στα €364,5 εκατ. Το εμπορικό ισοζύγιο παρέμεινε πλεονασματικό, αυξημένο κατά 1,4%. Σημαντικότερος κλάδος είναι η κλωστοϋφαντουργία & ένδυση, και ειδικότερα τα γουναρικά, με κύρια χώρα εξαγωγής των προϊόντων της Περιφέρειας την Αλβανία (29,8%).
Πτώση 11,4% εμφάνισαν οι εξαγωγές της Περιφέρειας Ιονίου, επιστρέφοντας στα επίπεδα του 2022. Το εμπορικό ισοζύγιο παρέμεινε πλεονασματικό, αν και μειωμένο σε σχέση με το 2023 (€164,1 εκατ.). Σημαντικότεροι προορισμοί είναι η Ιταλία (24,6%) και το Ηνωμένο Βασίλειο (21,7%).
Η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, με εξαγωγές €79,5 εκατ. και μερίδιο 0,2% στο σύνολο των ελληνικών εξαγωγών. Σημείωσε μία από τις υψηλότερες μειώσεις εξαγωγών στο διάστημα 2023–2024 (28,7%), γεγονός που οφείλεται στη μείωση των τιμών των πετρελαιοειδών.
Οι κλάδοι
Σε κλαδικό επίπεδο, τα πετρελαιοειδή, με εξαγωγές €14,9 δισ. και μερίδιο 30,2%, αποτελούν τον σημαντικότερο κλάδο. Από τις εξαγωγές της Περιφέρειας Αττικής, το 30,4% αφορά των κλάδο των πετρελαιοειδών. Ομοίως, για την Περιφέρεια Πελοποννήσου, το 74% των εξαγωγών αφορά τα πετρελαιοειδή.
Δεύτερος σημαντικότερος κλάδος τα τρόφιμα με μερίδιο 18,8% επί του συνόλου της χώρας και ειδικότερα στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας τα τρόφιμα έχουν μερίδιο 35,4% και στην Περιφέρεια Θεσσαλίας 63,6%.
Ο κλάδος των χημικών και πλαστικών αποτελεί τον 3ο σημαντικότερο κλάδο με μερίδιο 13,4%, με σημαντική την συμμετοχή των Περιφερειών Κρήτης (20,8%) και της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (14,5%) στο σχηματισμό των εξαγωγών του κλάδου.
Αναφορικά με τους εξαγωγικούς προορισμούς, Ιταλία, Γερμανία και Κύπρος κατέκτησαν τις τρεις πρώτες θέσεις με μερίδιο 10,6%, 7,0% και 6,3% αντίστοιχα.
