του Διονύση Γράψα*
Η πολιτική του καριέρα του βουλευτή Αχαΐας και πρώην πρωθυπουργού μόνο ανέφελη δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί. Γιός το πιο λαοφιλούς Έλληνα πολιτικού για 25 χρόνια, ο Γιώργος έπρεπε να βρει τρόπους να «εφεύρει» τον εαυτό του από την στιγμή που είχε αποφασίσει πως θα ασχοληθεί με την πολιτική. Και κυρίως να επιζητήσει για εκείνον μια εσωτερική ισορροπία ανάμεσα στην εξωτερική του σεμνότητα και τον εσωτερικό του ριζοσπαστισμό. Ήξερε από το 1981 πως δεν θα μπορούσε να είναι ένας κλασικός βουλευτής επαρχίας. Αλλά ούτε και «ο γιός του Ανδρέα».
Κι όμως στην παρουσίαση του ψηφοδελτίου του 1981 στο Δημοτικό Θέατρο της Πάτρας, ο 29χρονος Γιώργος φάνηκε αρκετά «μπαλκονάτος». Τις πρώτες εξετάσεις τις είχε περάσει και αυτό φάνηκε και στην πρωτιά στην βουλευτική κατάταξη τον θρυλικό Οκτώβρη εκείνης της χρονιάς. Ο Γιώργος όμως, δεν έμεινε εκεί. Στο πρώτο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, ως γνήσιος Παπανδρέου, «βγήκε από αριστερά» στον Ανδρέα και στο Εκτελεστικό Γραφείο, εκφωνώντας μια από τις πιο «αιρετικές» ομιλίες του. Αργότερα θα μιλήσει και υπέρ της ελεύθερης ραδιοφωνίας την στιγμή που οι πασοκικές κυβερνητικές μπουλντόζες εφορμούσαν εναντίον του «Ράδιο Κούβελα» όπως αποκαλούσαν πολύ σκωπτικά κάποιοι το δημοτικό ραδιόφωνο της συμπρωτεύουσας.
Τα πρώτα σύννεφα για εκείνον φάνηκαν την περίοδο 1988-1992. Η πολιτική κρίση, η εύθραυστη οικογενειακή και βιολογική υγεία του Ανδρέα, πίεσαν τον Γιώργο. Ο πασοκικός κόσμος δεν αποδεχόταν αυτήν την ιδιότυπη αυτονομία του και την τάση του να μην τοποθετείται εν θερμώ. Η απόφαση του Γιώργου να φύγει με άδεια για σπουδές θεωρήθηκε από πολλούς ως φυγομαχία, την στιγμή που ο Ανδρέας βρισκόταν στο ειδικό δικαστήριο. Πολλοί βέβαια ερμήνευαν τον Γιώργο ως πολιτικό στέλεχος πρώτης γραμμής, που βρισκόταν «εκτός γραμμής». Ο Γιώργος όμως ήθελε να φύγει από όλους και όλα σαν γιός που πονούσε για τον πατέρα.
Αυτά κάποια στιγμή πέρασαν. Το 1996 κομβικό για το Γιώργο, τον βρίσκει βουλευτή στην Α’ Αθήνας, ενώ οι ψίθυροι για τις ηγετικές του φιλοδοξίες είχαν αρχίσει να διασπείρονται. Θα ενταθούν μετά την ανάληψη του ΥΠΕΞ το 1999, όπου εκεί θα εγκαινιαστεί μια περίοδος θριάμβων στην εξωτερική πολιτική της χώρας, στο τέλος της οποίας ο Γιώργος θα προβάλλει ως το αδιαφιλονίκητο φαβορί για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ που βρισκόταν ήδη για έντεκα χρόνια στην εξουσία και οι δημοσκοπήσεις του έδιναν μετά βίας 23%. Ο Γιώργος θα καταφέρει να το διασώσει πολιτικά και να το αναμορφώσει με τον δικό του τρόπο. Με τους κλασικούς πασόκους να επιμένουν: «Ο Γιώργος είναι αλλού».
Το 2009 είχε έρθει η ώρα του. Για την χώρα όμως, ήταν πολύ αργά. Η κρίση χρέους και η συνακόλουθη κρίση δανεισμού υψώνονταν σαν γιγαντιαία κύματα πάνω από την Ελλάδα. Η δημιουργία του ESM απεδείκνυε για ακόμη μια φορά την διορατικότητα του Παπανδρέου να βλέπει πέρα από τις συνθήκες της διαχείρισης μιας καθημερινότητας με πολιτικάντικα κόλπα. Σε αυτή την περίπτωση είχε αποφευχθεί η άτακτη χρεωκοπία. Ο Γιώργος όμως απέκτησε μια κηλίδα. Της άκρατης συνωμοσιολογίας και της μαζικής υστερίας εναντίον του. Για τις οποίες ποτέ δεν βρήκε τον χρόνο και τις συνθήκες να εξηγηθεί. Ίσως γιατί και η κοινωνία εδώ και πάνω από μια δεκαετία αρνείται να ακούσει.
*Ο Διονύσης Γ. Γράψας είναι ιστορικός.
