Όλοι μας, κάποια στιγμή της ζωής μας, θα έχουμε αντικρίσει νεογέννητα κουτάβια, που δεν «ξεκολλούν» από τη μητέρα τους. Και εκείνη, έχει «καρφωμένο» το βλέμμα της στα «μωρά» της. Η προσήλωσή της είναι συγκινητική.
Η στοργή, η αφοσίωση, η φροντίδα, η προστασία, τα μαθήματα ζωής που τούς παραδίδει.
Το ερώτημα που θέτει η εκπαιδεύτρια σκύλων, Άννα Μοσχολιού, είναι «Πώς ξέρει μια σκυλίτσα που γίνεται μητέρα ότι πρέπει να αγαπά και να προστατεύει τα μικρά της;». Και απαντά: «Όπως τα νεογέννητα κουτάβια ξέρουν να βρίσκουν τις θηλές της για τροφή. Από ένστικτο.
Η μητέρα σκύλος παίζει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της συναισθηματικής ανάπτυξης των κουταβιών της
Φροντίζει για τον θηλασμό, την περιποίηση και τη διαπαιδαγώγηση των κουταβιών της
Η σκυλίτσα μητέρα, σύμφωνα με την κυρία Μοσχολιού, έχει πλήρη επίγνωση ότι αυτά τα κουτάβια βγήκαν από το σώμα της. Και γνωρίζει ότι είναι δικά της.
Το μητρικό ένστικτο, τονίζει, παίζει κρίσιμο ρόλο στην ανατροφή και στην ανάπτυξη των κουταβιών της.
«Αυτά τα ένστικτα καθοδηγούνται από ορμονικές και ενστικτώδεις αλλαγές, που προετοιμάζουν τη μητέρα για τις απαιτήσεις της μητρότητας. Και βοηθούν να διασφαλιστεί ότι τα κουτάβια λαμβάνουν τη φροντίδα και την προσοχή που χρειάζονται για να μεγαλώσουν υγιή και ευτυχισμένα», επισημαίνει η κυρία Μοσχολιού.
Οι ορμόνες που «ξυπνούν» το μητρικό ένστικτο
Μόλις η μανούλα γεννήσει τα κουτάβια της, εξηγεί η κυρία Μοσχολιού, δύο διαφορετικές ορμόνες παράγονται και ενισχύουν το μητρικό ένστικτο.
Η πρώτη είναι η ωκυτοκίνη, που μερικές φορές ονομάζεται «ορμόνη της αγάπης». Είναι αυτή που ωθεί μια μητέρα σκυλίτσα να αγκαλιάζει τα κουτάβια της, ή να τα τυλίγει γύρω της για να τα κρατάει ζεστά, ενώ θηλάζει.
Η δεύτερη ορμόνη είναι η προλακτίνη. Συμμετέχει στην παραγωγή γάλακτος, αλλά είναι επίσης υπεύθυνη για την προστατευτική φύση της μητέρας σκύλου.
Νιώθει αυτή την ανάγκη για προστασία πιο έντονα στις πρώτες μέρες της ζωής των κουταβιών της -πριν ανοίξουν τα μάτια και οι ακουστικοί πόροι τους.
Η σχέση μαμάς σκυλίτσας με τα κουτάβια
«Μια μητέρα σκύλος παίζει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της συναισθηματικής ανάπτυξης των κουταβιών της.
Ο δεσμός, μεταξύ μιας μητέρας σκύλου και των κουταβιών της, είναι πολύ ισχυρός. Χτίζεται κατά τη διάρκεια αρκετών εβδομάδων ή μηνών αλληλεπίδρασης», αναφέρει η κυρία Μοσχολιού.
Συνεχίζει λέγοντας ότι αυτός ο δεσμός παρέχει ένα αίσθημα ασφάλειας και άνεσης στα κουτάβια. Και τα βοηθά, να αναπτύξουν ένα ισχυρό αίσθημα εμπιστοσύνης και σιγουριάς στο περιβάλλον τους.
Μία από τις πιο αξιοσημείωτες πτυχές της συμπεριφοράς μιας μητέρας σκύλου, τονίζει η εκπαιδεύτρια, είναι η αφοσίωσή της στη φροντίδα των κουταβιών της. Αυτό περιλαμβάνει τον θηλασμό, την περιποίηση και τη διαπαιδαγώγηση τους.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι δεν έχουν όλα τα θηλυκά σκυλιά το ίδιο επίπεδο μητρικού ενστίκτου.
Μερικά σκυλιά, εξηγεί η κυρία Μοσχολιού, μπορεί να είναι πιο ανεξάρτητα, ή να ενδιαφέρονται λιγότερο να φροντίσουν τα κουτάβια τους. Άλλα, μπορεί να είναι υπερβολικά αγχωμένα ή προστατευτικά.
Η συμπεριφορά της μητέρας σκύλου μπορεί επίσης να επηρεαστεί από παράγοντες, όπως τη ράτσα, την ηλικία και την ιδιοσυγκρασία της. Καθώς και από το περιβάλλον και το επίπεδο φροντίδας που λαμβάνει από τον ιδιοκτήτη της.
Γιατί η μητέρα σκύλος γλείφει τα κουτάβια της;
Η μητέρα σκύλος, όπως λέει η κυρία Μοσχολιού, γλύφει κατευθείαν τα κουτάβια της μετά τη γέννησή τους. Αυτό γίνεται για δύο βασικούς λόγους:
• Για την τόνωση βασικών σωματικών λειτουργιών, όπως την αναπνοή, την ούρηση και την αφόδευση.
• Για να διατηρούνται τα κουτάβια καθαρά.
Αυτή η συμπεριφορά προέρχεται από τους προγόνους της, οι οποίοι καθάριζαν τα κουτάβια τους για να αφαιρέσουν, τυχόν, μυρωδιές που θα μπορούσαν να προσελκύσουν κάποιον εχθρό.
Τι διδάσκει μια μητέρα σκύλος στα κουτάβια της;
«Μια άλλη σημαντική πτυχή της συμπεριφοράς μιας μητέρας σκύλου είναι η ικανότητά της να διδάσκει στα κουτάβια της σημαντικές κοινωνικές δεξιότητες. Αυτό περιλαμβάνει πράγματα, όπως το πώς να παίζουν και να αλληλεπιδρούν με άλλα σκυλιά. Αλλά και πώς να επικοινωνούν χρησιμοποιώντας τη «γλώσσα του σώματος» και τις φωνητικές εκφράσεις», επισημαίνει η κα Μοσχολιού.
Η μητέρα σκύλος θα βοηθήσει επίσης, τα κουτάβια της να μάθουν βασικές δεξιότητες που θα είναι σημαντικές για την ασφάλεια και την ευημερία τους καθώς μεγαλώνουν.
Τα στάδια ανάπτυξης των κουταβιών
Σύμφωνα με την εκπαιδεύτρια, τα κουταβάκια όταν γεννιούνται ακούν ελάχιστα. Οι ακουστικοί τους πόροι δεν θα ανοίξουν μέχρι να φτάσουν 14 ημερών.
Στις 10 πρώτες ημέρες, θα αρχίσουν να ανοίγουν τα μάτια τους, παρόλο που δεν θα έχουν σχηματιστεί πλήρως, ακόμα. Ο βολβός του ματιού θα πάρει την τελική του μορφή όταν «πατήσουν» τις 10 εβδομάδες.
Όλα τα κουτάβια γεννιούνται με το χαρακτηριστικό μπλε-γκρι χρώμα στα μάτια τους. Το τελικό τους χρώμα όμως, θα είναι εμφανές περίπου στις 10 εβδομάδες.
Τα δόντια τους αρχίζουν να βγαίνουν, περίπου, στις 4 εβδομάδες. Στο χρονικό διάστημα μεταξύ 3 και 4 μηνών, αρχίζουν να χάνουν τα νεογιλά τους δόντια, έτσι ώστε να πάρουν τη θέση τους τα ενήλικα δόντια τους.
Ως νεογέννητα, τα κουτάβια μπουσουλάνε και τρέχουν τριγύρω. Μεταξύ 3 και 12 εβδομάδων, θα αρχίσουν πραγματικά να περπατούν και να βελτιώνουν άλλες κινητικές δεξιότητες – συμπεριλαμβανομένου του κουνήματος της ουράς .
Οι ανάγκες που έχει το κουτάβι από τη μητέρα του
«Τα κουτάβια εξαρτώνται πλήρως από τη μητέρα τους τις πρώτες εβδομάδες της ζωής τους. Περνούν περίπου το 10% του χρόνου τρώγοντας και το άλλο 90% κοιμούνται.
Η «δουλειά» της μητέρας σκύλου τις πρώτες 10 ημέρες της ζωής των κουταβιών της -γνωστή ως νεογνική περίοδος-, είναι να καλύπτει όλες τις ανάγκες τους: από τη διατροφή μέχρι την αποβολή των αποβλήτων», αναφέρει η κα Μοσχολιού.
Περίπου στην τρίτη ή τέταρτη εβδομάδα, ξεκινά, όπως ενημερώνει η εκπαιδεύτρια, η μετάβαση στη στερεά τροφή. Έτσι η επιθυμία των κουταβιών να θηλάσουν μειώνεται.
Καθώς εξαρτώνται λιγότερο από τη μητέρα για το γάλα της, παρατηρείται μείωση της γαλουχίας τους. Δεν πρόκειται μόνο για τη μετάβαση στη στερεά τροφή, αλλά και για τη μετάβαση στην ανεξαρτησία.
Εμείς είμαστε απλοί θεατές;
Τέλος, η κα Μοσχολιού επισημαίνει: «Παρόλο που η μητέρα σκύλος ξέρει τι πρέπει να κάνει, με βάση το ένστικτο της, όπως για κάθε μανούλα, έτσι και γι’ αυτήν είναι σημαντικό να της παρέχουμε την απαραίτητη φροντίδα. Να είμαστε προετοιμασμένοι για τον τοκετό της και να την βοηθήσουμε όπου είναι απαραίτητο».
