«Έχω στρες από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου».
«Από το διαζύγιο και μετά, δεν έχω ησυχάσει στιγμή».
«Αγωνίζομαι οικονομικά εδώ και χρόνια – πώς να μη ζω με άγχος;»
Αυτές είναι μερικές από τις πιο συχνές φράσεις που ακούω στο γραφείο μου. Πολλοί άνθρωποι έχουν ταυτίσει το στρες με την ταυτότητά τους. Το βλέπουν σαν μια μόνιμη, ακλόνητη πραγματικότητα, κάτι που δεν αλλάζει. Και όσο το πιστεύεις αυτό, τόσο το ενισχύεις. Όσο σκέφτεσαι «είμαι πάντα αγχωμένος», τόσο περισσότερο θα εστιάζεις σε κάθε στιγμή που το επιβεβαιώνει. Και έτσι το στρες γίνεται μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία, ένα φίλτρο – και αρχίζεις να βλέπεις τον κόσμο μόνο μέσα απ’ αυτό.
Δεν λέω πως το στρες δεν υπάρχει. Η ζωή έχει δυσκολίες – και το άγχος είναι φυσικό. Όμως η αλήθεια είναι πιο σύνθετη από το «είμαι μόνιμα αγχωμένος». Όχι γιατί το στρες δεν είναι αληθινό – φυσικά και είναι – αλλά γιατί δεν είναι όλη σου η ζωή. Και αν το βλέπεις έτσι, χάνεις όλα τα υπόλοιπα που υπάρχουν ταυτόχρονα.
Όταν κάποιος μου λέει ότι ζει διαρκώς με άγχος, του προτείνω κάτι πολύ απλό: «Μέχρι την επόμενη φορά που θα βρεθούμε, θέλω να προσέξεις έστω μία στιγμή μέσα στη μέρα σου που δεν νιώθεις τόσο στρεσαρισμένος. Μια στιγμή που νιώθεις λίγο πιο ήρεμος. Θυμήσου κάτι που σε γλυκαίνει, σε χαλαρώνει, σε γειώνει».
Στην αρχή κοιτάζουν με δυσπιστία. Κι όμως, την επόμενη φορά που έρχονται, μου φέρνουν μικρά, φωτεινά παραδείγματα: «Όταν πίνω τον καφέ μου το πρωί», «Όταν μιλάω με τον φίλο μου», «Όταν πάω βόλτα», «Όταν παίζω με το παιδί μου». Και τότε καταλαβαίνουμε μαζί κάτι ουσιαστικό: δεν είναι ότι η ζωή τους είναι μονίμως αγχωτική. Είναι ότι είχαν σταματήσει να παρατηρούν όλα τα υπόλοιπα, ότι έχουν εκπαιδευτεί να προσέχουν μόνο τα δύσκολα. Κι αυτό είναι το πρώτο βήμα για αλλαγή. Όχι η τέλεια λύση, ούτε η απουσία προβλημάτων – αλλά η προσοχή. Γιατί αυτό που προσέχεις, γίνεται και η πραγματικότητά σου.
Η αλήθεια είναι πως όλοι έχουμε καλές στιγμές μέσα στη μέρα. Δεν είναι πάντα εντυπωσιακές ή μεγάλες. Ένα χαμόγελο. Μια καλοσύνη. Ένα τραγούδι στο ραδιόφωνο. Ένα μήνυμα από κάποιον που μας αγαπά. Αν δεν εκπαιδεύσουμε τον εαυτό μας να τα προσέχει, τα προσπερνάμε. Και τότε, αφήνουμε το στρες να κατακλύσει την αφήγησή μας. Και το πώς νιώθεις εξαρτάται από το τι παρατηρείς.
Θέλω να σου πω κάτι που πιστεύω βαθιά: Οι άνθρωποι που είναι ήρεμοι, ευγενικοί, συμπονετικοί, δεν είναι έτσι επειδή δεν έχουν στρες. Είναι επειδή έχουν αναπτύξει την ικανότητα να βλέπουν και το καλό. Έχουν μάθει να στρέφουν την προσοχή τους σε ό,τι τους θρέφει. Σε ό,τι τους συνδέει με κάτι μεγαλύτερο από τον φόβο.
Το ζητούμενο δεν είναι να εξαφανίσουμε το στρες – αυτό θα ήταν ουτοπικό. Το ζητούμενο είναι να επιτρέψουμε και σε άλλες αλήθειες που ήδη συμβαίνουν να χωρέσουν μέσα στην καθημερινότητά μας.
Αυτό είναι το κάλεσμά μου για εσένα σήμερα: ξεκίνα να παρατηρείς έστω μία στιγμή την ημέρα που το στρες υποχωρεί. Που κάτι μέσα σου ησυχάζει. Που νιώθεις λίγη χαρά, λίγη ανακούφιση, λίγη σύνδεση. Και να θυμάσαι: δεν είναι το στρες που σε ορίζει. Είναι αυτό που επιλέγεις να προσέχεις. Και τότε όλη η σχέση σου με το στρες αρχίζει να αλλάζει.
zougla
