Σχεδόν 40 χρόνια μετά την απόσπαση από την Ανταρκτική, ένα κολοσσιαίο παγόβουνο που κατατάσσεται μεταξύ των παλαιότερων και μεγαλύτερων που έχουν καταγραφεί ποτέ καταρρέει επιτέλους σε θερμότερα νερά και θα μπορούσε να εξαφανιστεί μέσα σε λίγες εβδομάδες.
Νωρίτερα φέτος, το παγόβουνο γνωστό ως A23a ζύγιζε λίγο λιγότερο από ένα τρισεκατομμύριο τόνους και ήταν περισσότερο από διπλάσιο σε μέγεθος από το Μείζον Λονδίνο, ένα κολοσσό ασυναγώνιστο εκείνη την εποχή.
Η γιγαντιαία πλάκα παγωμένου γλυκού νερού ήταν τόσο μεγάλη που απείλησε για λίγο ακόμη και περιοχές σίτισης πιγκουίνων σε ένα απομακρυσμένο νησί στον Νότιο Ατλαντικό Ωκεανό, αλλά τελικά… μετακόμισε.
Σήμερα φτάνει μόνο τα 1.770 τετραγωνικά χιλιόμετρα, σύμφωνα με την ανάλυση που έκανε το Γαλλικό Πρακτορείο σε δορυφορικές εικόνες που τράβηξε η ευρωπαϊκή υπηρεσία Copernicus.
Το παγόβουνο έχει διαλυθεί σε κομμάτια
Τις τελευταίες εβδομάδες, τεράστια κομμάτια – περίπου 400 τετραγωνικά χιλιόμετρα – έχουν αποσπαστεί, ενώ μικρότερα θραύσματα, πολλά ακόμη αρκετά μεγάλα ώστε να απειλήσουν πλοία, είναι διάσπαρτα στη θάλασσα γύρω από αυτά.
«Διαλυόταν αρκετά δραματικά» καθώς κινούνταν βορειότερα, δήλωσε στο AFP ο Άντριου Μέιτζερς, φυσικός ωκεανογράφος από την Βρετανική Υπηρεσία Ανταρκτικής.
«Θα έλεγα ότι είναι καθ’ οδόν προς τα έξω… ουσιαστικά σαπίζει από κάτω. Το νερό είναι πολύ ζεστό για να διατηρηθεί. Λιώνει συνεχώς», είπε.
«Αναμένω ότι αυτό θα συνεχιστεί τις επόμενες εβδομάδες και αναμένω ότι δεν θα είναι πραγματικά αναγνωρίσιμο μέσα σε λίγες εβδομάδες».
Το A23a αποκολλήθηκε από την υφαλοκρηπίδα της Ανταρκτικής το 1986, αλλά γρήγορα προσάραξε στη θάλασσα Weddell, παραμένοντας κολλημένο στον πυθμένα του ωκεανού για πάνω από 30 χρόνια.
Γύρω στον Μάρτιο, προσάραξε σε ρηχά νερά στα ανοιχτά του μακρινού νησιού της Νότιας Τζόρτζια, εγείροντας φόβους ότι θα μπορούσε να διαταράξει μεγάλες αποικίες ενήλικων πιγκουίνων και φώκιων που βρίσκονται εκεί, ώστε να μην μπορούν να ταΐσουν τα μικρά τους.
Αλλά αποσπάστηκε στα τέλη Μαΐου και προχώρησε.
Η έκπληξη των επιστημόνων
Κινούμενο γύρω από το νησί και ακολουθώντας την πορεία του προς τα βόρεια, τις τελευταίες εβδομάδες το παγόβουνο έχει επιταχύνει, ταξιδεύοντας μερικές φορές έως και 20 χιλιόμετρα σε μια μόνο ημέρα, σύμφωνα με δορυφορικές εικόνες που αναλύθηκαν από το AFP.
Εκτεθειμένος σε ολοένα και πιο ζεστά νερά και χτυπημένος από τεράστια κύματα, ο A23a έχει αποσυντεθεί γρήγορα.
Οι επιστήμονες «έκπληξαν» για το πόσο καιρό είχε διατηρηθεί το παγόβουνο ενωμένο, είπε ο Μέιτζερς.
«Τα περισσότερα παγόβουνα δεν φτάνουν τόσο μακριά. Αυτό είναι πραγματικά μεγάλο, επομένως έχει διαρκέσει περισσότερο και έχει φτάσει πιο μακριά από άλλα».
Αλλά τελικά, τα παγόβουνα είναι «καταδικασμένα» μόλις εγκαταλείψουν την παγωμένη προστασία της Ανταρκτικής, πρόσθεσε.
Η αποκόλληση παγόβουνων είναι μια φυσική διαδικασία. Ωστόσο, οι επιστήμονες λένε ότι ο ρυθμός με τον οποίο χάνονταν από την Ανταρκτική αυξάνεται, πιθανώς λόγω της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής.
Ενώ η ίδια η αποκόλληση είναι μια φυσική διαδικασία, η αυξημένη συχνότητα και το μέγεθος των παγόβουνων που αποσπώνται από την Ανταρκτική έχουν γίνει αιτία ανησυχίας μεταξύ των επιστημόνων.
Η αύξηση της θερμοκρασίας της Ανταρκτικής Χερσονήσου και άλλων περιοχών έχει επιταχύνει το λιώσιμο των πάγων, συμβάλλοντας στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας σε παγκόσμιο επίπεδο.
Καθώς λοιπόν, η γη παλεύει με την επείγουσα ανάγκη αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, γεγονότα όπως η αποκόλληση του A23a, λειτουργούν ως οδυνηρές υπενθυμίσεις της ευαίσθητης ισορροπίας των οικοσυστημάτων του πλανήτη μας και της επιτακτικής ανάγκης για βιώσιμη και συλλογική δράση για τη διαφύλαξη του περιβάλλοντος για τις μελλοντικές γενιές.
