του Παντελή Καψή, δημοσιογράφου
Το 2023 οι ΗΠΑ ανακάλυψαν πως μια κινέζικη ομάδα χάκερ φύτεψε «ιούς εν υπνώσει» σε χιλιάδες υπολογιστές
Η εκτίμηση μάλιστα ήταν πως πίσω από την ομάδα βρισκόταν η κινεζική κυβέρνηση. Ένα χρόνο αργότερα διαπιστώθηκε ότι σε μια ανάλογη επιχείρηση, μια άλλη ομάδα, είχε καταφέρει να σπάσει τα συστήματα και να μπει στο λογισμικό 9 μεγάλων αμερικανικών εταιρειών επικοινωνίας. Το ότι τόσο κρίσιμες υποδομές αποδείχθηκαν ευάλωτες έλουσε με κρύο ιδρώτα τις αρχές ασφαλείας, σημείωσαν οι Financial Times.
Στην Αγγλία πάλι οι χάκερ προχώρησαν ένα βήμα παραπέρα. Μπλόκαραν το λογισμικό εταιρείας η οποία αναλαμβάνει τις ιατρικές εξετάσεις ασθενών του αγγλικού ΕΣΥ. Το αποτέλεσμα ήταν να ακυρωθούν 12.000 ιατρικά ραντεβού και τουλάχιστον δύο ασθενείς να υποστούν μόνιμες βλάβες στην υγεία τους. Ως σήμερα το κίνητρο αυτών των επιθέσεων είναι ο εκβιασμός για λύτρα. Συνήθως οι επιχειρήσεις πληρώνουν. Κάθε άλλη επιλογή θα τους κοστίσει πολύ ακριβότερα. Ουδείς αμφιβάλει ωστόσο ότι σε περίπτωση σύγκρουσης ο κυβερνοπόλεμος θα είναι συστατικό του μέρος. Οι επιπτώσεις αν πληγούν κρίσιμες υποδομές μπορεί να είναι καταστροφικές.
Πρόκειται για έναν μόνο τρόπο με τον οποίο αλλάζει η μορφή του πολέμου. Όσοι το καταλαβαίνουν και το αξιοποιούν πρώτοι μπορούν να επιφέρουν συντριπτικά πλήγματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η εξουδετέρωση των στελεχών της Χεζμπολά από το Ισραήλ μέσω των βομβητών. Αλλά και η ήττα της Αρμενίας από το Αζερμπαϊτζάν, όταν για πρώτη φορά αξιοποιήθηκαν μαζικά τα (τουρκικά) ντρόουν.
Το μέγεθος της αλλαγής φυσικά το συνειδητοποιήσαμε στον πόλεμο Ουκρανίας Ρωσίας και τα αποτελέσματα είναι περισσότερο από εντυπωσιακά. Στην πραγματικότητα αλλάζουν άρδην τους όρους διεξαγωγής της αντιπαράθεσης.
Στη θάλασσα για παράδειγμα μετά τα χτυπήματα στη γέφυρα της Κριμαίας και σε πλοία του ρωσικού στόλου το αποτέλεσμα είναι να ακυρωθεί η ρωσική υπεροχή. Ο στόλος παραμένει στις βάσεις του, δεν θέλουν να ρισκάρουν. Αξιοσημείωτο είναι ότι το «θαλασσινό μωρό» το μη επανδρωμένο σκάφος το οποίο έγειρε την πλάστιγγα είναι Ουκρανικής κατασκευής στο σύνολο του.
Κλασική περίπτωση Δαβίδ και Γολιάθ. Αλλά και ανατροπή στην σχετική αξία που έχουν οι μεγάλες ναυτικές μονάδες τουλάχιστον σε μια κλειστή θάλασσα όπως η Μαύρη Θάλασσα.
Ουκρανικής κατασκευής είναι και τα ντρόουν τα οποία αλλάζουν τους όρους στην ξηρά. Για το 2025 η Ουκρανία υπολογίζει να κατασκευάσει 30.000 ντρόουν μεγάλης εμβέλειας και περίπου 2,5 εκατομμύρια μικρά για τακτική χρήση. Ανάλογο αριθμό κατασκευάζει πλέον και η Ρωσία. Στην πραγματικότητα η Ουκρανία δημιούργησε έναν καινούργιο κλάδο στην αμυντική της βιομηχανία αξιοποιώντας το επιστημονικό της δυναμικό.
Ένα από τα αποτελέσματα της χρήσης των ντρόουν είναι ο μεγάλος αριθμός των τανκς που έχουν καταστραφεί. Άλλο ένα παραδοσιακό όπλο που περνάει δύσκολες μέρες. Πάνω από 2.500 τανκς έχει χάσει η Ρωσία και πάνω από 500 η Ουκρανία. Ένας λόγος είναι ότι η θωράκιση των τανκς είναι κυρίως περιφερειακή. Από πάνω, από τα ντρόουν δηλαδή, είναι ευάλωτα. Αυτό φυσικά οδηγεί και σε αλλαγές στο σχεδιασμό τους. Ήδη η Σουηδία έχει παρουσιάσει ανακατασκευασμένα μοντέλα τεθωρακισμένων με ενίσχυση της θωράκισης και στην οροφή τους. Ο αριθμός τους όμως είναι μικρός και στην Ουκρανία έχουν στείλει μόλις μια ντουζίνα.
Μια καινούργια εκδοχή των ντρόουν έχει παρουσιάσει πρόσφατα η Ρωσία. Για να αποφύγουν τα ηλεκτρονικά αντίμετρα που τα τυφλώνουν καθοδηγούνται με σύρμα από οπτική ίνα. Έχουν έτσι κάπως περιορισμένη εμβέλεια είναι όμως αδύνατον να σταματηθούν. Ο στόχος τον οποίο θα εντοπίσουν είναι καταδικασμένος. Όσο για το μέλλον αυτό βρίσκεται στην τεχνητή νοημοσύνη με εφαρμογές που ξεπερνούν την επιστημονική φαντασία.
Η αξιοποίηση των ντρόουν βέβαια προϋποθέτει και ανάλογη εκπαίδευση των στρατιωτών. Είναι εξ ίσου ή και περισσότερο σημαντικό να μάθουν να χειρίζονται τα ντρόουν με το να μάθουν να πυροβολούν. Κι όταν μιλάμε για τέτοιους αριθμούς είναι προφανές ότι αυτό αφορά όλους. Ενδεχομένως και πολίτες αν σκεφτούμε για παράδειγμα ένα νησί το οποίο με ικανό αριθμό μικρών ντρόουν θα μπορούσε να σταματήσει τα γνωστά μας αποβατικά των απέναντι ακτών. Ήδη στην Ουκρανία πάντως έχουν εξοπλίσει πολίτες και δουλειά τους είναι, όταν δέχονται επίθεση, να προσπαθούν να ρίξουν τα εισερχόμενα ντρόουν. Κάπως σαν να μετέχουν σε αγώνες σκοποβολής.
Είναι αυτονόητο ότι αυτές οι εξελίξεις αφορούν άμεσα και την Ελλάδα. Απέναντι μας έχουμε μια υπερδύναμη στα ντρόουν η οποία γενικότερα έχει αναπτύξει με εντυπωσιακούς ρυθμούς την αμυντική της βιομηχανία. Πρόκειται για μια σοβαρή δική μας αδυναμία αλλά ταυτόχρονα, με τις μεγάλες αλλαγές στην τεχνολογία, είναι και μια μεγάλη πρόκληση η οποία ενδεχομένως να γίνει και μια ακόμα μεγαλύτερη ευκαιρία. Αναγκαία προϋπόθεση είναι οι αρμόδιοι για τον σχεδιασμό να συνειδητοποιήσουν πόσο δραστικά αλλάζουν τα πράγματα. Να μη μείνουν προσκολλημένοι στις ιδέες του παρελθόντος, σε κινήσεις εντυπωσιασμού ή σε ημίμετρα για να γράφουν οι εφημερίδες. Το ανθρώπινο δυναμικό υπάρχει. Η Ευρώπη στηρίζει με κεφάλαια. Μας λείπει η οργάνωση, η συνέπεια, και ο σωστός προγραμματισμός. Ιδού η Ρόδος.
protothema.gr
