Οι αλληλεπιδράσεις των γονιών με τα παιδιά κατά το πρώτο έτος της ζωής τους, μπορούν να επιδράσουν άμεσα στη δομή του εγκεφάλου των μωρών και να αποτρέψουν ή να επιδεινώσουν τη μελλοντική δυσκολία συναισθηματικής ρύθμισης, σύμφωνα με μια νέα μελέτη που διεξήχθη από τον Δρα. Tahli Frenkel της Σχολής Ψυχολογίας Baruch Ivcher του Πανεπιστημίου Reichman, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Davis. Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Developmental Psychology.
Περίπου το 20% των βρεφών γεννιούνται με έντονη και δύσκολα ελεγχόμενη προσωπικότητα. Αυτά τα μωρά εμφανίζουν υψηλό δείκτη ευαισθησίας σε κάθε καινούργιο ερέθισμα, όπως τάση για υπερβολικό κλάμα και δυσκολία διατήρησης ηρεμίας σε περίπτωση συναισθηματικής διέγερσης. Προηγούμενες μελέτες έχουν εντοπίσει αυτόν τον τύπο ιδιοσυγκρασίας ως πιθανό παράγοντα κινδύνου για προβλήματα στην κοινωνική και συναισθηματική τους ανάπτυξη, ιδίως για την εμφάνιση αγχωδών διαταραχών.
Σύμφωνα με τη μελέτη, όταν οι γονείς φροντίζουν σταθερά και ανταποκρίνονται σωστά στις ανάγκες και τα σήματα του μωρού, βοηθούν τον εγκέφαλό του να αναπτυχθεί έτσι ώστε να μπορεί πιο εύκολα να διαχειρίζεται τα συναισθήματά του και να έχει λιγότερες συναισθηματικές δυσκολίες στο μέλλον.
Ο ρόλος της φροντίδας ακόμα και στους «δύσκολους» χαρακτήρες
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Στη μελέτη, οι ερευνητές παρακολούθησαν 51 ζευγάρια μητέρας-βρέφους κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους των μωρών. Στην ηλικία των τεσσάρων μηνών, παρατήρησαν τον χαρακτήρα τους και τον βαθμό της ανταπόκρισης των μητέρων στις βρεφικές ανάγκες. Σε ηλικία ενός έτους, οι ερευνητές μέτρησαν την εγκεφαλική δραστηριότητα των βρεφών με ηλεκτροεγκεφαλογράφημα και ανέλυσαν τις αντιδράσεις τους στο φόβο και την ενσυναίσθησή τους.
Όπως συμπέραναν, η φροντίδα των γονιών επηρεάζει τον τρόπο που λειτουργεί ο εγκέφαλος του μωρού. Συγκεκριμένα:
- η πρώιμη γονική φροντίδα επηρεάζει την εγκεφαλική δραστηριότητα του μωρού, η οποία με τη σειρά της υποστηρίζει τη συναισθηματική και κοινωνική συμπεριφορά του.
- τα βρέφη με δύσκολο χαρακτήρα που δεν έλαβαν σταθερή φροντίδα από τους γονείς, ανέπτυξαν ένα πρότυπο εγκεφαλικής δραστηριότητας που σχετίζονται με δυσκολία να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους. Ειδικότερα, παρουσίασαν αυξημένο φόβο σε πρωτόγνωρες καταστάσεις και χαμηλότερα επίπεδα κοινωνικοποίησης.
- Αντίθετα, τα μωρά με παρόμοια ιδιοσυγκρασία που έλαβαν επαρκή φροντίδα από τους γονείς, διαμόρφωσαν μια μορφή εγκεφαλικής λειτουργίας που ευνοούσε την προσαρμοστική συμπεριφορά: ανταποκρίνονταν πιο ήπια σε άγνωστες και αγχογόνες συνθήκες και παρουσίαζαν ακόμη και τις απαρχές της ενσυναίσθησης και της κοινωνικής συμπεριφοράς ως απάντηση στον πόνο των άλλων.
Ο Δρ.. Tahli Frenkel σημειώνει: «Τα ευρήματα αυτά αναδεικνύουν τον κρίσιμο ρόλο της πρώιμης ανατροφής ως προστατευτικού παράγοντα, ειδικά για τα βρέφη με πιο αντιδραστική ή ευαίσθητη ιδιοσυγκρασία. Τέτοιου είδους προσωπικότητες μπορεί να είναι πολύ δύσκολες τόσο για το μωρό όσο και για τους γονείς. Μπορούν, όμως, να να διαμορφωθούν με τη βοήθεια ενός ευαίσθητου περιβάλλοντος φροντίδας. Τα μωρά με πιο έντονο ταμπεραμέντο χρειάζονται ένα περιβάλλον που τα βοηθά να ρυθμίζουν τα συναισθήματά τους».
