Πώς μοιάζει, τελικά, η εξουθένωση; Για να είμαι ειλικρινής, δεν υπάρχει μία απάντηση. Η εξουθένωση μπορεί να έχει πολλά πρόσωπα, και διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Όμως αν παρατηρήσουμε προσεκτικά, αφήνει πίσω της κάποια κοινά σημάδια. Μικρές ή μεγάλες φωνές που μας καλούν να δούμε την αλήθεια.
Πρόσφατα, είδα έναν πελάτη που μου είπε: «Έχω μια πολύ στρεσογόνα δουλειά, και η σύντροφός μου παραπονιέται ότι αυτό επηρεάζει και εκείνη. Λέει ότι πίνω περισσότερο τον τελευταίο καιρό». Ο ίδιος μου εξήγησε: «Όταν γυρίζω σπίτι, χρειάζομαι ένα ποτήρι κρασί για να χαλαρώσω».
Αυτό, φίλοι μου, είναι ένα σημάδι εξουθένωσης. Όταν η καθημερινότητά σου είναι τόσο πιεστική που χρειάζεσαι ένα μέσο για να αποσυνδεθείς από αυτήν – όταν η ιδέα του να περάσεις χρόνο με τους ανθρώπους σου σε κουράζει περισσότερο απ’ ό,τι σε χαροποιεί – τότε κάτι μέσα σου έχει αρχίσει να σπάει.
Ένα άλλο σύνηθες σημάδι εξουθένωσης είναι όταν δεν αναγνωρίζεις πια τον εαυτό σου. Όταν νιώθεις ότι έχεις χάσει την επαφή με το ποιος είσαι ή με το ποιος θέλεις να είσαι. Αυτό το αίσθημα αποξένωσης, αυτός ο εσωτερικός θόρυβος που δεν σ’ αφήνει να ησυχάσεις, είναι ένα σημάδι ότι χρειάζεσαι ένα διάλειμα.
Συχνά υποτιμάμε τη σοβαρότητα αυτών των ενδείξεων. Τα προσπερνάμε, τα θεωρούμε «φυσιολογικά» – σαν να είναι η αναμενόμενη συνέπεια της ενήλικης ζωής. Όμως δεν είναι. Και, προς Θεού, δεν πρέπει να είναι.
Σήμερα θέλω να μιλήσουμε για το τι κάνεις όταν βρίσκεσαι σε εξουθένωση. Πώς αρχίζεις να παρατηρείς τα σημάδια της ανάρρωσης; Πότε αρχίζει να επιστρέφει η γαλήνη;
Το πρώτο και σημαντικότερο βήμα είναι η επίγνωση. Να παραδεχτείς ότι κάτι δεν πάει καλά. Να σταματήσεις να πιέζεις τον εαυτό σου να “αντέξει λίγο ακόμα” και να αρχίσεις να τον ρωτάς: «Τι χρειάζομαι;». Και στη συνέχεια, να δράσεις. Γιατί η εξουθένωση δεν φεύγει από μόνη της. Χρειάζεται φροντίδα, αλλά κυρίως μια αλλαγή πορείας.
Ζούμε σε μια κοινωνία που δίνει τεράστια αξία στην επιτυχία, στο status, στα χρήματα. Καλά είναι όλα αυτά, όμως μη χάσουμε και την ψυχή μας. Χάνουμε την ψυχική μας υγεία, την εσωτερική μας αρμονία, για να κυνηγήσουμε στόχους που ίσως δεν είναι καν δικοί μας. Μάλιστα, η αλλοτρίωση είναι αναπόφευκτη όταν η εσωτερική μας αξία μετριέται με όρους κοινωνικής καταξίωσης ή οικονομικής επιτυχίας. Και ιδιαίτερα κατά τα χρόνια της οικονομικής κρίσης, είδαμε ότι με τη φθορά της μεσαίας τάξης, πολλοί άνθρωποι που είχαν μάθει να ταυτίζουν την προσωπική τους αξία με την εξωτερική επιτυχία, ένιωσαν περισσότερο απογοητευμένοι και θυμωμένοι από ποτέ.
Και κάπως έτσι καίγονται οι άνθρωποι. Άλλες φορές επειδή κάνουν μια δουλειά που δεν τους ταιριάζει, και άλλες φορές επειδή κάνουν μια δουλειά που αγαπούν, με έναν τρόπο που δεν τους εκφράζει. Αυτό που χρειάζεται, λοιπόν, δεν είναι απαραίτητα να αλλάξεις δουλειά. Είναι να ξαναβρείς την ευθυγράμμισή σου. Να επαναπροσδιορίσεις το ρόλο σου μέσα σε αυτήν. Τον τρόπο που τη ζεις.
Και τότε, σιγά-σιγά, αρχίζουν να επιστρέφουν τα σημάδια της αποκατάστασης: νιώθεις μια ηρεμία. Μια εσωτερική σιωπή που σου λέει ότι είσαι εντάξει. Ότι ξαναβρήκες τον πυρήνα σου. Ότι δεν χρειάζεται πια να αποσυνδέεσαι από τη ζωή για να αντέχεις.
Αν σήμερα αναγνωρίζεις τον εαυτό σου σε κάποια από αυτά τα λόγια, σε προσκαλώ να κάνεις μια αλλαγή. Δεν χρειάζεται να είναι μεγάλη. Αλλά χρειάζεται να είναι αυθεντική. Παρατήρησε το σώμα σου, τη σκέψη σου, την ψυχή σου, την ενέργειά σου. Νιώθεις γαλήνη; Ησυχία; Ευθυγράμμιση; Αυτά είναι τα σημάδια ότι βρίσκεσαι στον σωστό δρόμο.
Αλλιώς, είναι καιρός να τον αναζητήσεις.
zougla