Σε μία συνάντηση που εμφάνιζε τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, με κεντρικό θέμα το πρώτο βήμα για την Ειρήνη σε έναν πόλεμο που είναι ο δεύτερος πιο αιματηρός μετά τον Β’ Παγκόσμιο και με την ένταση εδώ και επτά μήνες να βρίσκεται διαρκώς στο ζενίθ θα ανέμενε – δυστυχώς μάταια όπως αποδείχθηκε – κάποιος μία συνέντευξη τύπου στην οποία οι Πρόεδροι Ρωσίας και ΗΠΑ θα έδιναν αν όχι ξεκάθαρα έστω κάποια ψήγματα προόδου.
Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν έκρυψε σε καμία στιγμή πως η συγκεκριμένη συνάντηση ήταν όλη δικό του επίτευγμα και εδράζεται στη δική του στρατηγική. Ο τρόπος, ο χρόνος, ο τόπος όλα είχαν επιλεγεί από τον ίδιο στο Οβάλ Γραφείο και είχαν γίνει αποδεκτά από το Κρεμλίνο και τον Ρώσο ομόλογό του.
Ο Αμερικανός πρόεδρος με σαφήνεια – σε ένα θέμα στο οποίο δεν έχει διστάσει να υπογράψει ο ίδιος και ο αντιπρόεδρός του μία από τις πιο ντροπιαστικές στιγμές στην ιστορία της Αμερικανικής διπλωματίας (η αποπομπή Ζελένσκι μπροστά σε ανοιχτές κάμερες από τον Λευκό Οίκο) – είχε φροντίσει να ξεκαθαρίσει τρία βασικά ζητήματα: 1ον ο ίδιος δε θα δεχόταν ξανά από τον Ρώσο πρόεδρο «παιχνίδια» εντυπώσεων και ελιγμούς προκειμένου η Ρωσία να κερδίσει κι άλλο χρόνο· 2ον να μην υπάρξει για ακόμη μία φορά απτή δέσμευση χρονική και τοπική για εκεχειρία στα πεδία των μαχών και 3 ον πως θα γινόταν το πρώτο βήμα για μία διαδικασία στην οποία οι ΗΠΑ θα έφερναν στον ίδιο χώρο και στο ίδιο τραπέζι τόσο το Κίεβο όσο και την Ευρώπη.
Η υποδοχή και η εντυπωσιακή χoρογραφία
Δεδομένα ο Ντόναλντ Τραμπ δεν άφησε τίποτε στην τύχη σε ό,τι έχει να κάνει με την εικόνα.
Μπορεί η στρατιωτική βάση των ΗΠΑ στο Άνκορατζ της Αλάσκα να μην είναι «μεγαλειώδης» αλλά ο πρόεδρος των ΗΠΑ είχε τον τρόπο να δημιουργήσει εξαιρετικές προϋποθέσεις και να περάσει προς τα μέσα ενημέρωσης – και όπως αποδείχθηκε όχι και προς τον Ρώσο πρόεδρο – το μήνυμα της ισχύος που ο ίδιος θέλει να προτάσσει για τις ΗΠΑ. Ο Ρώσος πρόεδρος έφτασε στην ώρα του καθώς είναι άριστος γνώστης της διπλωματίας και των τύπων και θα ήταν ακραίο να επιχειρήσει να «παίξει» το «παιχνίδι του σκύλου» όπως είχε πράξει με την πρώην Γερμανίδα καγκελάριο Μέρκελ στην Ρωσία ούτε και θα «έστηνε» για κάποια λεπτά της ώρας τον Ντόναλντ Τραμπ που ερμηνεύει τα πάντα – ή σχεδόν – με τον δικό του τρόπο.
Ο Αμερικανός Πρόεδρος επιφύλαξε τη θερμότερη των υποδοχών στον Πούτιν και, αφού τον χειροκρότησε τρεις φορές τη στιγμή που τον περίμενε στο κόκκινο χαλί που είχε στρωθεί στον διάδρομο προσγείωσης, ανέβηκαν στην ειδικά διαμορφωμένη εξέδρα για τη φωτογραφία. Ο Τραμπ επέλεξε και είχε στήσει με ακρίβεια το φόντο έχοντας δεξιά και αριστερά περικυκλωμένο από αμερικανικά μαχητικά τον Πρόεδρο της Ρωσίας ενώ το δικό του εξελιγμένο και υπερσύγχρονο Air Force One υπάρχει σε κάθε φωτογραφικό καρέ στο βάθος.
Η επόμενη κίνηση Τραμπ πραγματικά φάνηκε να εκπλήσσει τον Πούτιν όταν μετά τη φωτογράφηση ένα βομβαρδιστικό Β-2 συνοδεία αμερικανικών μαχητικών τελευταίας γενιάς σάρωσε τον ουρανό πάνω από το σημείο με απόλυτη ακρίβεια και συντονισμό δευτερολέπτου. Ο Τραμπ για να ολοκληρώσει το δικό του πλάνο προσκάλεσε και πέτυχε ο Ρώσος Πρόεδρος να είναι ένας από τους ελάχιστους – ίσως και ο μόνος – ξένος ηγέτης στον κόσμο που θα επιβιβαστεί στο «θηρίο», την θωρακισμένη προεδρική λιμουζίνα.
Πολύ από θέαμα ελάχιστη ουσία
Μετά την άκρως θεαματική υποδοχή οι δύο ηγέτες μπήκαν στο «ψητό».
Η διάρκεια αυτού που είχε ανακοινωθεί ως το πρώτο σκέλος της συνάντησής του ήταν αρκετή για να εικάσουν τα μέσα ενημέρωσης -και όχι άδικα- πως υπάρχουν εξελίξεις. Ο ίδιος ο Τραμπ είχε άλλωστε τονίσει πως «εάν κάτι στραβώσει, θα αποχωρήσω άμεσα». Η συνάντηση όντως διήρκησε χρόνο που με βάση τα όσα αναφέρουν αναλυτές στις ΗΠΑ είναι ρεκόρ για τις συναντήσεις ανάμεσα στους δύο άνδρες. Ο μόνος που έχει μιλήσει περισσότερο από τις σχεδόν τρεις ώρες εχθές του Τραμπ με τον Πούτιν είναι ο πρώην Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν στην Ελβετία όταν επιχείρησε και απέτυχε – και αυτός – να πείσει τον Ρώσο Πρόεδρο να μην εισβάλει στην Ουκρανία.
Μετά το πέρας της συνάντησης και χωρίς καμία απολύτως διαρροή για τα όσα ελέχθησαν εντός ακολούθησε η συνέντευξη τύπου στην οποία ο Τραμπ ανέτρεψε και πάλι τα δεδομένα δίνοντας τον λόγο πρώτα στον Ρώσο ομόλογό του παρά το πρωτόκολλο.
Οι δύο άνδρες εμφανίστηκαν με δύο πολύ διαφορετικές τοποθετήσεις αναφορικά με τα όσα ειπώθηκαν και αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία όταν αναφερόμαστε στον Ντόναλντ Τραμπ και τον τρόπο με τον οποίο έχει επιχειρήσει να επιλύσει τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Ο μεν Ρώσος πρόεδρος μίλησε για «συμφωνία με τις ΗΠΑ» με τον Ντόναλντ Τραμπ να χρησιμοποιεί μία από τις αγαπημένες επιχειρηματικές του – αλλά πλέον σαφείς προς όλους – ατάκες: «δεν υπάρχει συμφωνία μέχρι να υπάρξει συμφωνία».
Ούτε ο Τραμπ ούτε και ο Πούτιν αναφέρθηκαν ή πρόφεραν την λέξη «εκεχειρία» που τόσο επίμονα χρησιμοποίησε ο Αμερικανός πρόεδρος τις προηγούμενες ημέρες πριν την συνάντηση. Η συνέντευξη τύπου ολοκληρώθηκε με την πρόταση στα αγγλικά του Ρώσου προέδρου προς τον Αμερικανό ομόλογό του η επόμενη συνάντηση για το θέμα να γίνει στη Μόσχα και κανέναν από τους εκατοντάδες δημοσιογράφους να μην έχει την ευκαιρία να μάθει τι έχει ειπωθεί καθώς δεν έγινε καμία απολύτως ερώτηση.
Ο Τραμπ που δεν ηττήθηκε και ο Πούτιν που δεδομένα κέρδισε
Μέσα από τη διαδικασία και την τοποθέτηση Πούτιν και Τραμπ στον τελικό «λογαριασμό» ο Αμερικανός πρόεδρος όσο κι αν εκπλήσσει αυτό δεν βγαίνει ηττημένος και μάλιστα ούτε καν στα σημεία.
Ο Τραμπ για τον οποίο γράφτηκαν και ειπώθηκαν – εν πολλοίς δίκαιοι μύδροι – για τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίστηκε την Ουκρανία και τον πρόεδρό της τους πρώτους μήνες της θητείας του αυτή τη φορά δεν έδωσε το παραμικρό στον Πούτιν σε ό,τι έχει να κάνει με εκχωρήσεις. Ο Τραμπ δεν μίλησε για συμφωνία αλλά για σημαντική πρόοδο αφήνοντας επί της ουσίας τον Πούτιν που ισχυρίζεται κάτι διαφορετικό να δώσει εξηγήσεις και να φροντίσει για τις ισορροπίες. Επίσης, ο Τραμπ δεν φαίνεται να έχει δεσμευθεί για κάτι για λογαριασμό ούτε του Κιέβου αλλά ούτε και της Ευρώπης και αυτό ακόμη και αυστηροί με τον Αμερικανό πρόεδρο αναλυτές του πιστώνουν καθώς ο Πούτιν είναι δεδομένα ειδικά σε ό,τι έχει να κάνει με την «βαριά» διπλωματία «μία κατηγορία μόνος του».
Την ίδια στιγμή οι εικόνες με τη δικής του έμπνευσης σκηνή στην Αλάσκα στέλνουν μήνυμα και στο αποκλειστικά δικό του κοινό, τον σκληρό πυρήνα του MAGA, ο οποίος εμφανίζει σημάδια δυσαρέσκειας ρίχνοντας σημαντικά τα ποσοστά αποδοχής του προέδρου το τελευταίο διάστημα. Το μήνυμα η «Αμερική είναι πανίσχυρη» δεν ήταν γραμμένο αλλά «ξεχείλιζε» από κάθε εικόνα. Ο Τραμπ διατήρησε το προφίλ του ισχυρού ηγέτη που προτάσσει και αυτό δεδομένα είναι στα «συν» αλλά μόνο τα προσωπικά του.
Στον αντίποδα ο Ρώσος πρόεδρος κατέγραψε για ακόμη μία φορά σειρά από νίκες. Για αρχή απέδειξε πως οι κινήσεις εντυπώσεων για τον ίδιο δεν είναι δείγμα ισχύος ίσως το αντίθετο. Ο Πούτιν εμφανίστηκε ασυνήθιστα – στα όρια των σεναρίων συνωμοσιολογίας – δεκτικός και χαμογελαστός αλλά όταν τα πράγματα πέρασαν στη σφαίρα της πολιτικής, της διπλωματίας και της διαπραγμάτευσης ήταν και πάλι παρών. Η μόνη υποχώρηση που εμφανίζεται να κάνει η Ρωσία εντοπίζεται σε μία και μόνο γραμμή της γραπτής τοποθέτησης την οποία διάβασε ο Ρώσος πρόεδρος και αναφέρει πως συμφωνεί με τις εγγυήσεις ασφαλείας στην επόμενη ημέρα για την Ουκρανία. Ο Πούτιν όμως ουδέποτε μίλησε δημόσια για το τι προϋποθέτει αυτή η αναγνώριση ούτε και άλλαξε το παραμικρό αναφορικά με τα ρωσικά θέλω από έναν πόλεμο ο οποίος έχει συνδεθεί απόλυτα με τον ίδιο τον πρόεδρο της χώρας μοιάζοντας σχεδόν «υπαρξιακός».
Παράλληλα, ο Πούτιν κατάφερε να διαλύσει με πολύ εύκολο τρόπο την εικόνα της απομονωμένης Ρωσίας καθώς μετά από το 2007 πάτησε ξανά σε Αμερικανικό έδαφος μετά από αμερικανική πρόσκληση, φωτογραφήθηκε δίπλα στον πρόεδρο της χώρας που από το 2022 και μετά είχε ως ορκισμένο εχθρό και του ζητήθηκε μόνο να επαναλάβει μία φράση του ίδιου του Τραμπ στα ρωσικά «ο πόλεμος δεν θα ξεκινούσε εάν Πρόεδρος ήταν ο Ντόναλντ», είπε. Στο κλείσιμο της τοποθέτησης Τραμπ ο Ρώσος Πρόεδρος «προσέφερε» επίσης έναν αιφνιδιασμό στον φίλο του λέγοντας σε άπταιστα Αγγλικά πως η δική του πρόταση για την επόμενη συνάντηση είναι η Μόσχα… Η αμηχανία στο χαμόγελο του Αμερικανού Προέδρου δεν αποτυπώνει με ακρίβεια το «πολικό» κλίμα που επικρατεί δεδομένα και σήμερα στο Κίεβο ούτε και την εύλογη ανησυχία που θα πρέπει να υπάρχει στην Ευρώπη. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν στο τέλος της επίσκεψής του στα εδάφη που από τα τέλη του 19 ου αιώνα έχουν πωληθεί στους «γείτονες» – όπως χαρακτήρισε τις ΗΠΑ ο ίδιος – έχει στις αποσκευές του δεδομένα ακόμη μηδενικές νέες κυρώσεις αλλά κυρ ακόμη κυρίως περισσότερο χρόνο για να συνεχίσει αυτό που ξεκίνησε από το 2014 και την κατάληψη της χερσονήσου της Κριμαίας.