Σε διπλωματικό μαραθώνιο, προκειμένου να μην επικυρωθεί το τουρκολιβυκό μνημόνιο από τη Βουλή του Τομπρούκ, φαίνεται ότι έχει επιδοθεί η Αίγυπτος.
Αιγύπτιος αξιωματούχος, μιλώντας υπό το καθεστώς της ανωνυμίας, δήλωσε σήμερα στην ιστοσελίδα Middle East Eye, που καταπιάνεται με θέματα της Μέσης Ανατολής, ότι το Κάιρο εκφράζει την έντονη ανησυχία του, καθώς, σε περίπτωση που το Κοινοβούλιο της ανατολικής Λιβύης επικυρώσει τη συμφωνία που είχε αρχικά υπογραφεί το 2019 από τη δυτική, αντίπαλη κυβέρνηση της χώρας, ενδέχεται να προκληθούν εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, σε μια περίοδο κατά την οποία η Αίγυπτος καλείται να διαχειριστεί τις επιπτώσεις από τις συγκρούσεις σε Γάζα και Σουδάν.
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, ο Αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών, Μπαντρ Αμπντελάτι, έθεσε το ζήτημα της αμερικανικής παρέμβασης σε τηλεφωνική συνομιλία με τον Μασάντ Μπούλος, ανώτερο σύμβουλο του Λευκού Οίκου για θέματα Αφρικής, τον περασμένο μήνα. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο Μπούλος ανέφερε ότι θα επικοινωνήσει με τον Χαλίφα Χαφτάρ, de facto ηγέτη της ανατολικής Λιβύης, προκειμένου να συζητήσει το ζήτημα.
Πολλά λιβυκά μέσα ενημέρωσης μεταδίδουν ότι το Κοινοβούλιο της ανατολικής Λιβύης ενδέχεται να επικυρώσει το προσεχές διάστημα τη συμφωνία θαλάσσιας οριοθέτησης του 2019, η οποία αναγνωρίζει την αξίωση της Τουρκίας σε Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) σε εκτενή τμήματα της Ανατολικής Μεσογείου. Το κοινοβούλιο της ανατολικής Λιβύης, με έδρα το Τομπρούκ, τελεί υπό τον ουσιαστικό έλεγχο του Χαφτάρ, ο οποίος από το 2011 έχει κατά καιρούς στηριχθεί από διάφορους περιφερειακούς «παίκτες», όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Αίγυπτος, η Γαλλία και η Ρωσία.
Πριν από έξι χρόνια, η αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Λιβύης, με κύριο σύμμαχο την Τουρκία, υπέγραψε τη συμφωνία θαλάσσιας οριοθέτησης με την Άγκυρα, προκαλώντας την οργή της Ελλάδας και άλλων περιφερειακών χωρών, οι οποίες θεώρησαν ότι αποκλείστηκαν από τη διαδικασία. Σε απάντηση, η Ελλάδα υπέγραψε αντίστοιχη συμφωνία με την Αίγυπτο.
Το τελευταίο διάστημα -και παρά την έντονη διπλωματική πίεση από Αθήνα και Κάιρο- ο Χαφτάρ φέρεται να προσεγγίζει την στάση επικύρωσης της συμφωνίας. Ως γνωστόν, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, αναμένεται να επισκεφθεί αυτή την εβδομάδα τη Βεγγάζη και την Τρίπολη, προκειμένου να θέσει το ζήτημα των θαλάσσιων διαφορών.
Παράλληλα, οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι το Κάιρο παραμένει επιφυλακτικό απέναντι σε οποιαδήποτε ανατροπή του υφιστάμενου καθεστώτος στο θέμα της θαλάσσιας οριοθέτησης. Τον Ιούνιο, η Εθνική Εταιρεία Πετρελαίου της Λιβύης, με έδρα την Τρίπολη, υπέγραψε συμφωνία με την κρατική τουρκική εταιρεία TPAO για έρευνες υδρογονανθράκων σε τέσσερα θαλάσσια οικόπεδα, τα οποία, σύμφωνα με τον Αιγύπτιο αξιωματούχο, ενδέχεται να παραβιάζουν την ΑΟΖ της Αιγύπτου.
Η στροφή της ανατολικής Λιβύης αντικατοπτρίζει μια ευρύτερη μετατόπιση ισορροπιών στην περιοχή, καθώς οι παλαιές ιδεολογικές γραμμές, που διαμόρφωσαν τις συγκρούσεις μετά την Αραβική Άνοιξη του 2011, υποχωρούν. Το τουρκικό Υπουργείο Άμυνας υποδέχθηκε τον Ιούνιο τρεις στρατιωτικές αντιπροσωπείες του λεγόμενου Λιβυκού Εθνικού Στρατού (LNA) του Χαφτάρ, ενώ ο νεότερος γιος του, Σαντάμ, επισκέφθηκε την Άγκυρα τον Απρίλιο, έπειτα από ταξίδι στο Κατάρ νωρίτερα φέτος.
Πηγές αναφέρουν ότι οι αυξανόμενες επαφές του Σαντάμ Χάφταρ με την Άγκυρα, ακόμη και σε στρατιωτικό επίπεδο, έχουν προκαλέσει δυσαρέσκεια στο Κάιρο. Στις ΗΠΑ, η κυβέρνηση Τραμπ διατηρεί καλές σχέσεις με την οικογένεια Χαφτάρ.
Ο Σαντάμ Χαφτάρ συναντήθηκε με τον Μπούλος στην Ουάσινγκτον νωρίτερα φέτος, ενώ είχε συζητήσεις για θέματα περιφερειακής ασφάλειας με υψηλόβαθμα στελέχη των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών.
protothema.gr
