Τα φίλτρα τσιγάρων εμφανίστηκαν τη δεκαετία του 1950, με την υπόσχεση ότι θα μείωναν τους κινδύνους υγείας των καπνιστών. Πάνω από 70 χρόνια μετά, γνωρίζουμε ότι τα φίλτρα όχι μόνο δεν μειώνουν τους κινδύνους, αλλά ενδέχεται να τους αυξάνουν, ενώ ταυτόχρονα αποτελούν σοβαρό περιβαλλοντικό ζήτημα.
Στην πράξη, οι επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι δεν μειώνουν την πιθανότητα καρκίνου του πνεύμονα και άλλων σοβαρών ασθενειών. Τα φίλτρα μαλακώνουν τον καπνό και διευκολύνουν τη βαθύτερη εισπνοή, γεγονός που μπορεί να αυξήσει τους κινδύνους για τους καπνιστές. Στη δεκαετία του 1950, μάλιστα, ορισμένα φίλτρα περιείχαν αμίαντο.
Παρά τις σαφείς αποδείξεις, πολλοί καπνιστές εξακολουθούν να πιστεύουν ότι τα φίλτρα καθιστούν το τσιγάρο πιο ασφαλές. Ωστόσο, τα φιλτραρισμένα τσιγάρα συνεχίζουν να δημιουργούν μία επικίνδυνη ψευδαίσθηση ασφάλειας.
Η περιβαλλοντική διάσταση είναι επίσης σημαντική: τα φίλτρα κατασκευάζονται από πλαστικό, την κυτταρίνη ακετάτη, που δεν βιοδιασπάται και διασπάται σε μικροπλαστικά, μολύνοντας ποτάμια και ωκεανούς. Παρά το γεγονός ότι η ρύπανση από γόπες είναι τεράστια, η κύρια εστίαση πρέπει να είναι οι κίνδυνοι για την υγεία των καπνιστών, όπως σημειώνουν σε άρθρο τους στο The Conversation οι καθηγητές Jonathan Livingstone-Banks και Jamie Hartmann-Boyce.
Η απαγόρευση των φίλτρων τσιγάρων φαίνεται η πιο λογική λύση για την προστασία της υγείας. Τα φίλτρα είναι ένα από τα πιο επιβλαβή πλαστικά μίας χρήσης και δεν έχουν ουσιαστική χρησιμότητα.
Σε διεθνές επίπεδο, η τρέχουσα πρόταση για τη συνθήκη των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τα πλαστικά περιλαμβάνει τα φίλτρα τσιγάρων, αλλά μόνο εν μέρει, αφήνοντας περιθώρια για συνεχιζόμενη χρήση και για τα λεγόμενα «οικολογικά» φίλτρα.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και άλλες οργανώσεις ζητούν ισχυρή δέσμευση για την απαγόρευση των φίλτρων. Η απαγόρευσή τους δεν θα τερματίσει άμεσα το κάπνισμα ούτε θα εξαλείψει πλήρως τη ρύπανση, αλλά θα αποτελέσει ένα σημαντικό και συμβολικό βήμα για την προστασία της δημόσιας υγείας.
