«Ένας συνασπισμός 83 κορυφαίων διεθνών εμπειρογνωμόνων στη δημόσια υγεία σχετικά με τον έλεγχο του καπνίσματος, απέστειλε ανοικτή επιστολή στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και στους Ευρωπαίους Επιτρόπους, προειδοποιώντας για ένα προτεινόμενο σχέδιο επιβολής νέων φόρων σε λιγότερο επιβλαβή προϊόντα νικοτίνης, όπως τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, τα προϊόντα θερμαινόμενου καπνού και τα σακουλάκια (pouches) νικοτίνης.
Η επιστολή εκφράζει «σοβαρή ανησυχία» για την επικείμενη αναθεώρηση της Οδηγίας για τους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης στον Καπνό, υποστηρίζοντας ότι η φορολόγηση αυτών των εναλλακτικών προϊόντων χωρίς καύση, σαν να ήταν συμβατικά τσιγάρα, αποτελεί μια κίνηση που αντιβαίνει στα επιστημονικά δεδομένα, υπονομεύει τη δημόσια υγεία και προστατεύει το θανατηφόρο εμπόριο τσιγάρων.
Οι υπογράφοντες, μεταξύ των οποίων επιστήμονες με διεθνή αναγνώριση, γιατροί και επαγγελματίες της δημόσιας υγείας από όλη την Ευρώπη και τον κόσμο, υποστηρίζουν ότι «οι πολιτικές δημόσιας υγείας πρέπει να βασίζονται στα καλύτερα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα». Επισημαίνουν τα εκτεταμένα επιστημονικά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι τα μη καιόμενα προϊόντα νικοτίνης είναι «σημαντικά λιγότερο επιβλαβή από τα τσιγάρα» και έχουν βοηθήσει εκατομμύρια καπνιστές να διακόψουν το κάπνισμα.
Η επιστολή αμφισβητεί ευθέως τις πρόσφατες δημόσιες ανακοινώσεις αξιωματούχων της ΕΕ που υπονοούν ότι τα προϊόντα αυτά ενέχουν κινδύνους για την υγεία συγκρίσιμους με το κάπνισμα, χαρακτηρίζοντας αυτή τη θέση «σημαντική απόκλιση από τη θεμελιώδη αρχή της δημόσιας υγείας που βασίζεται σε επιστημονική τεκμηρίωση» και μια μορφή παραπληροφόρησης.
Για να υποστηρίξουν τη θέση τους, οι εμπειρογνώμονες παραθέτουν παραδείγματα επιτυχημένων αποτελεσμάτων στη δημόσια υγεία που προέκυψαν από τη μείωση της βλάβης από τον καπνό, αναφέροντας συγκεκριμένα τη Σουηδία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Νέα Ζηλανδία.
Οι εμπειρογνώμονες δηλώνουν ότι η προστασία των ανηλίκων είναι σημαντική, αλλά μπορεί να επιτευχθεί μέσω των υφιστάμενων κανονισμών για τη διαφήμιση και τις πωλήσεις, χωρίς να εμποδίζεται η πρόσβαση για τους ενήλικες καπνιστές που αναζητούν λιγότερο επιβλαβείς επιλογές. Χαρακτηρίζουν τις φορολογικές πολιτικές που αποθαρρύνουν τη μετάβαση σε αυτά τα προϊόντα ως «ανήθικες».
Η επιστολή καταλήγει με μια σοβαρή προειδοποίηση: «Η εφαρμογή μιας “φορολογικής επιδρομής” σε δυνητικά σωτήρια προϊόντα θα κρατήσει τους καπνιστές στο κάπνισμα, θα βλάψει τη δημόσια υγεία και θα δημιουργήσει ένα κακό προηγούμενο για άλλες χώρες και περιοχές παγκοσμίως».
Οι υπογράφοντες καλούν την Επιτροπή να υιοθετήσει μια επιστημονικά τεκμηριωμένη ρυθμιστική προσέγγιση που διαφοροποιεί τα συμβατικά (καιόμενα) από τα μη καιόμενα προϊόντα, αξιοποιώντας έτσι το τεράστιο δυναμικό της μείωσης της βλάβης για τη διάσωση ζωών και τη μείωση του φορτίου των ασθενειών που σχετίζονται με το κάπνισμα, το οποίο σήμερα προκαλεί σχεδόν 700.000 πρόωρους θανάτους στην ΕΕ κάθε χρόνο.
Την επιστολή συνυπογράφουν επιπλέον ιατρικοί οργανισμοί και οργανώσεις μείωσης της βλάβης, συμπεριλαμβανομένων της European Tobacco Harm Reduction Advocates (ETHRA), της International Association for Smoking Control and Harm Reduction (SCOHRE), και της Spanish Medical Platform for Tobacco Harm Reduction (PRDT).
Κωνσταντίνος Φαρσαλινός
MD, MPH, Επιστημονικός Συνεργάτης, Πανεπιστήμιο Πατρών και Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, Ελλάδα»