Σστολισμένος τράγος, που είναι ένα από τα ξεχωριστά έθιμα του γάμου που τηρούνται ακόμα στα Καλαβρυτοχώρια. Εκτός από δώρο, το μεγάλο ζώο είναι και το ιδιαίτερο και επίσημο κάλεσμα που στέλνει ο γαμπρός στη νύφη και στον κουμπάρο (1+1), την Παρασκευή πριν το μυστήριο.
Έτσι, λοιπόν, και στο γάμο της Μαρίας Καλογήρου στο Λειβάρτζι με τον εκλεκτό της καρδιάς της Παναγιώτη Μάντη από την Ψωφίδα (Χόζοβα), που έγινε το Σάββατο 20 Αυγούστου 2016 στο χωριό της νύφης, το έθιμο τηρήθηκε κατά γράμμα.Και τα δύο τραγιά στολίζει ο γαμπρός στο σπίτι του (στην αυλή) με τη βοήθεια συγγενών και καλεσμένων, με πολύ μεράκι, τραγούδι, κέφι και εκατοντάδες ντουφεκιές!
Αμέσως μετά δύο πολυμελείς αντιπροσωπείες εκ μέρους του ξεκινούν τραγουδώντας και «ντουφεκορίχνοντας», για τα χωριά και τα σπίτια των παραληπτών.
Σήμερα, με τα κινητά τηλέφωνα η ενημέρωση των αποστολών στη νύφη και στον κουμπάρο για την ώρα της άφιξής τους είναι συνεχής.
Στο παρελθόν η ενημέρωση γινόταν από τις ντουφεκιές, που ακούγονταν από μακριά. Πρωταγωνιστικό ρόλο όμως εξακολουθούν να έχουν και σήμερα οι πανηγυρικοί πυροβολισμοί στον αέρα, τόσο από τους συνοδούς των τράγων, όσο και από τους παραλήπτες τους, που την ώρα της άφιξης νομίζεις ότι βρίσκεσαι σε πεδίο βολής!
Στο σπίτι της νύφης, όπου και το ενδιαφέρον είναι μεγαλύτερο, τους υποδέχεται η ίδια με τους γονείς της και με τους άλλους συγγενείς τους και τους καλεσμένους τους, τους φιλεύουν και όπως ορίζει το έθιμο τραγουδούν και χορεύουν όλοι μαζί, «ενώπιον» του τράγου!
Η παρουσία και η συμβολή στο έθιμο που αναβίωσε στα δύο χωριά (Λειβάρτζι και Χόζοβα) του νεαρού συμπέθερου* και πολύ γνωστού καλλιτέχνη Νικόλα Δαλιάνη με το κλαρίνο του, ήταν καθοριστική και έδωσε ιδιαίτερη πανηγυρική νότα στη χαρά, στα τραγούδια, στο έθιμο και γενικότερα στη γαμήλια τελετή.
Όπως δείχνουν και οι φωτογραφίες, το τραγί στολίζεται με λουλούδια και κορδέλες, το σημαντικότερο όμως στολίδι του είναι το μεγάλο τσοκάνι**, η «μπουζούκα», το οποίο οι συνοδοί κουνάνε συνέχεια για να χτυπάει εορταστικά!
Η συνήθεια, που τα τελευταία χρόνια έχει χαλαρώσει, ορίζει μαζί με το τραγί να πηγαίνουν και να παραδίδουν εκ μέρους του γαμπρού στη νύφη και το νυφικό της, μαζί με όλα τα άλλα ρούχα της που θα φορέσει για το γάμο.
Κάποιες παραλλαγές του εθίμου θέλουν να λείπουν μόνο τα νυφικά παπούτσια, τα οποία σε κάθε περίπτωση θα πάει να της τα φορέσει ο κουμπάρος την Κυριακή, όταν είναι να ξεκινήσει για την εκκλησία.
Το γνωστό «πλούσιο ασήμωμα» τότε, για να μπορούν να… φορεθούν με ευκολία στα πόδια της νύφης, είναι και στον τόπο μας νόμος απαράβατος! Την ώρα που οι συμπεθέροι φεύγουν, η νύφη σαν αντάλλαγμα τους παραδίδει το πουκάμισο, τη γραβάτα και τα εσώρουχα του άντρα που θα κάνει.
Να σημειωθεί ακόμα, ότι στο χορό της υποδοχής του τράγου, «συμμετέχει» και το σε συσκευασία δώρου νυφικό: Ο συγγενής του γαμπρού που το κρατάει, χορεύει με αυτό στο χέρι και μετά το παραδίδει στη νύφη.
Στη συνέχεια, ο τράγος οδηγείται στον τόπο θυσίας του για τη χαρά της οικογένειας και με αυτόν κάνει η νύφη το αποχαιρετιστήριο τραπέζι στους συγγενείς της στο πατρικό της σπίτι το Σάββατο το βράδυ.
Σήμερα η μεταφορά ζώου γίνεται με αγροτικό αυτοκίνητο, αν οι αποστάσεις δεν είναι πολύ κοντινές. Παλιότερα γινόταν με τα πόδια από μαχαλά σε μαχαλά ή από χωριό σε χωριό.
Την κούραση των συμπεθέρων από την πολύωρη πεζοπορία τους και το συνεχή αγώνα να συγκρατήσουν τον φοβισμένο και δυνατό τραγί, στις χαμένες του προσπάθειες να απελευθερωθεί, ανακούφιζε το τραπέζι που τους έκανε η νύφη, σε εορταστική-γαμήλια ατμόσφαιρα πάντα.
Να σημειωθεί εδώ ότι έχουν αναφερθεί και περιπτώσεις που το τραγί «τους έφυγε», και ο ντόρος για την ανικανότητα των συνοδών γινότανε μόλογο***!
Συνηθίζεται η χαρούμενη πομπή-«συνοδεία» του τράγου να περνάει μέσα από το κέντρο και τα σοκάκια του χωριού/των χωριών. Θα λέγαμε ότι αυτό θεωρείται κι ένα μέσο επίδειξης της αξιοσύνης, της αρχοντιάς και της οικονομικής δύναμης του γαμπρού και της οικογένειάς του, αφού το ζώο είναι πάντα ευτραφές, και από τα καλύτερα, ίσως και το καλύτερο του κοπαδιού!
kalavrytanews.com
