ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ
ΘΕΜΑ Α
Για τις προτάσεις Α1 έως και Α5 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της πρότασης και, δίπλα, το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή επιλογή.
Α1. Για την αντίδραση: 2Η () 2 + ⎯⎯ ΝΟ() 2 → + Η Ο( ) Ν ( ) 2 22 g g gg η μέση ταχύτητα της αντίδρασης είναι υ = 0,2 mol L s ⋅ ⋅ -1 -1 και ο ρυθμός κατανάλωσης του H2 είναι:
α. 0,3 mol L s ⋅ ⋅ -1 -1
β. 0,1 mol L s ⋅ ⋅ -1 -1
γ. 0,4 mol L s ⋅ ⋅ -1 -1
δ. 0,2 mol L s ⋅ ⋅ -1 -1. Μονάδες 5
Α2. Δίνεται η ισορροπία: CO ( ) C( ) 2CO( ) 2 gs g + YZZ ZZZXZ .
H σωστή έκφραση για τη σταθερά ισορροπίας (Kc) είναι
α. [CO] c [CO ] = 2 K
β. [CO] c [CO ][C] = 2 2 K
γ. [CO ][C] c [CO] = 2 K 2
δ. [CO] c [CO ] = 2 2 K . Μονάδες 5
Α3. Ποιο είναι το πλήθος των p ατομικών τροχιακών του ατόμου 15P που περιέχουν e- στη θεμελιώδη κατάσταση;
α. 2
β. 5
γ. 6
δ. 9.
Α4. Σε ποια από τις παρακάτω ενώσεις ο αριθμός οξείδωσης του C έχει τιμή 0;
α. CH O2
β. HCOOH
γ. CO2
δ. CH OH 3 . Μονάδες 5
A5. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη.
α. Στις εξώθερμες αντιδράσεις ισχύει ΔH < 0 .
β. Η ελάττωση της θερμοκρασίας ευνοεί τις ενδόθερμες αντιδράσεις.
γ. Η ατομική ακτίνα του 12Mg είναι μεγαλύτερη από του 11Na .
δ. Στο μόριο του ο σ δεσμός μεταξύ 6C και Cl 17 προκύπτει με επικάλυψη −3 sp p ατομικών τροχιακών.
ε. Διάλυμα που περιέχει CH NH 3 2 0,1 M και CH NH Cl 3 3 0,1 M αποτελεί ρυθμιστικό διάλυμα. Μονάδες 5
ΘΕΜΑ Β
Β1. Να μεταφέρετε στο τετράδιό σας σωστά συμπληρωμένες τις παρακάτω χημικές εξισώσεις:
α. NH CuO ..... 3 + ⎯⎯→
β. | CH CH CH KMnO H SO ..... OH 3 3 4 24 − − + + ⎯⎯→ Μονάδες 6
Β2. Σε δοχείο θερμοκρασίας θ C o έχει αποκατασταθεί η ισορροπία: N ( ) 3H ( ) 2NH ( ), 22 3 gg g + YZZ ZZZXZ ΔΗ<0 Τι θα συμβεί στην ποσότητα της NH3 και στην KC της αντίδρασης,
α. όταν αυξηθεί η θερμοκρασία στο δοχείο; (μονάδες 2)
β. όταν αυξηθεί ο όγκος του δοχείου υπό σταθερή θερμοκρασία; (μονάδες 2)
Να αιτιολογήσετε τις απαντήσεις σας. (μονάδες 4)
Β3. Για το δείκτη ερυθρό του αιθυλίου με p 5 Ka = , η όξινη μορφή του έχει χρώμα κόκκινο και η βασική του κίτρινο.
α. Προσθέτουμε μερικές σταγόνες του δείκτη σε 25 mL HCl 0,1 M. Τι χρώμα θα αποκτήσει το διάλυμα (μονάδα 1); Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (μονάδες 2).
β. Στο διάλυμα του HCl προστίθεται σταδιακά υδατικό διάλυμα NaOH 0,1 M.
Σε ποια περιοχή του pH θα αλλάξει χρώμα ο δείκτης; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (μονάδες 2) Μονάδες 5
Β4. Δίνονται τα στοιχεία: 11 17 19 Na, Cl, K .
α. Να βρείτε τη θέση των παραπάνω στοιχείων στον περιοδικό πίνακα, δηλαδή την ομάδα, την περίοδο και τον τομέα. (μονάδες 3)
β. Να ταξινομήσετε τα παραπάνω στοιχεία κατά αύξουσα ατομική ακτίνα (μονάδα 1) και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (μονάδες 2). Μονάδες 6
ΘEΜΑ Γ
Γ1. Δίνονται οι παρακάτω αντιδράσεις:
Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους των οργανικών ενώσεων Α, Β, Γ, Δ, Ε, Ζ, Η, Θ, Ι, Κ, Λ, Μ και CVH2VO2. Μονάδες 13
Γ2. Να γράψετε τις χημικές εξισώσεις πολυμερισμού:
α. του 1,3-βουταδιενίου
β. του ακρυλονιτριλίου (CH2=CH-CN). Μονάδες 4
Γ3. Ποσότητα προπινίου ίση με 8g αντιδρά με 6,72 L H2 μετρημένα σε STP, παρουσία Ni ως καταλύτη. Όλη η ποσότητα του προπινίου και του H2 μετατρέπεται σε προϊόντα.
Να βρείτε:
α. τους συντακτικούς τύπους των προϊόντων της αντίδρασης (μονάδες 2)
β. τις ποσότητες των προϊόντων σε mol. (μονάδες 6) Δίνονται ArC=12, ArH=1. Μονάδες 8
ΘΕΜΑ Δ
Δίνονται τα υδατικά διαλύματα: • Υ1: NH3 0,1 M με pΗ=11 • Υ2: CΗ3NH2 1 M με βαθμό ιοντισμού, α=2%. Δ1.
Να βρεθούν:
α. ο βαθμός ιοντισμού της NH3 (μονάδες 2)
β. η Κb της NH3 και η Κb της CΗ3NH2 (μονάδες 4)
γ. Ποια από τις δύο βάσεις είναι ισχυρότερη. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (μονάδες 2) Μονάδες 8
Δ2. Σε 200 mL του διαλύματος Υ1 προσθέτουμε 200 mL υδατικού διαλύματος HCl 0,05 Μ. Συμπληρώνουμε το διάλυμα με νερό μέχρι τελικού όγκου 1L, χωρίς μεταβολή της θερμοκρασίας, οπότε λαμβάνεται διάλυμα Υ3. Να υπολογιστεί το pH του διαλύματος Υ3. Μονάδες 7
Δ3. Σε 10 mL του διαλύματος Υ2 προσθέτουμε 200 mL υδατικού διαλύματος HCl 0,05 M. Συμπληρώνουμε το διάλυμα με νερό μέχρι τελικού όγκου 250 mL, χωρίς μεταβολή της θερμοκρασίας, οπότε λαμβάνεται διάλυμα Υ4. Να υπολογιστεί το pH του διαλύματος Υ4. Μονάδες 6
Δ4. Αναμιγνύουμε 100 mL διαλύματος Y1 με 100 mL υδατικού διαλύματος HCOOH 0,1 Μ, χωρίς μεταβολή της θερμοκρασίας, οπότε λαμβάνεται διάλυμα Υ5. Η Κa (ΗCOOH) ισούται με 10-4 . Με βάση τα παραπάνω, αναμένεται το Υ5 να είναι όξινο, βασικό ή ουδέτερο; (μονάδες 2) Αιτιολογήσετε την απάντησή σας (μονάδες 2). Μονάδες 4
Δίνεται ότι: • Όλα τα διαλύματα βρίσκονται σε θερμοκρασία θ=25ο C. • Kw=10-14 • Τα δεδομένα του προβλήματος επιτρέπουν τις γνωστές προσεγγίσεις.
ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΤΙΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ
ΚΕΙΜΕΝΑ Exclūsus ab insidiatōribus Caligulae, recesserat in diaetam, cui nomen est Hermaeum. Paulo post rumōre caedis exterritus prorepsit ad solarium proximum et inter vela praetenta foribus se abdidit.
…………………………………………………………………………………………
Cato attulit quodam die in curiam ficum praecocem ex Carthagine ostendensque patribus «Interrogo vos» inquit «quando hanc ficum decerptam esse putētis ex arbore». Cum omnes recentem esse dixissent, «Atqui ante tertium diem» inquit «scitōte decerptam esse Carthagine». …………………………………………………………………………………………
Auditā salutatiōne Caesar dixit: «Domi satis salutatiōnum talium audio». Tum vēnit corvo in mentem verbōrum domini sui: «Oleum et operam perdidi». Ad haec verba Augustus risit emitque avem tanti, quanti nullam adhuc emerat.
Α1. Να γράψετε στο τετράδιό σας τη μετάφραση των παραπάνω κειμένων. Μονάδες 40
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Β1α. Nα γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις:
insidiatōribus : την αφαιρετική του ενικού αριθμού cui : την αφαιρετική του ενικού αριθμού στο θηλυκό γένος
caedis : την ίδια πτώση στον άλλο αριθμό
se : τη δοτική του ενικού αριθμού στο α ΄ πρόσωπο
quodam : την ονομαστική του ενικού αριθμού στο ουδέτερο γένος
praecocem : την αιτιατική του πληθυντικού αριθμού στο ουδέτερο γένος
patribus : τη γενική του πληθυντικού αριθμού
hanc : την ονομαστική του πληθυντικού αριθμού στο ουδέτερο γένος
sui : τον ίδιο τύπο στο β ΄ πρόσωπο
nullam : τη γενική του ενικού αριθμού στο ίδιο γένος. Μονάδες 10
Β1β. proximum: να γράψετε το αρσενικό γένος στην ίδια πτώση και ίδιο αριθμό στον συγκριτικό βαθμό (μονάδα 1) και, στη συνέχεια, να σχηματίσετε το επίρρημα στους τρεις βαθμούς (μονάδες 3).
satis: να γράψετε το συγκριτικό βαθμό (μονάδα 1). Μονάδες 5
Β2α. Nα γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθέναν από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους:
Exclūsus : το γ΄ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής ενεστώτα στην άλλη φωνή
recesserat : το α΄ πληθυντικό πρόσωπο της υποτακτικής ενεστώτα στην ίδια φωνή
exterritus : το β΄ ενικό πρόσωπο της οριστικής παρακειμένου στην άλλη φωνή
prorepsit : το σουπίνο στην αιτιατική πτώση abdidit : το β΄ πληθυντικό πρόσωπο της υποτακτικής παρατατικού στην ίδια φωνή
attulit : το β΄ ενικό πρόσωπο της προστακτικής ενεστώτα στην άλλη φωνή
ostendensque : τον ίδιο τύπο στον μέλλοντα decerptam
esse : το απαρέμφατο του ενεστώτα στην ίδια φωνή
dixit : το β΄ ενικό πρόσωπο της προστακτικής του ενεστώτα στην ίδια φωνή
venit : την αφαιρετική του γερουνδίου. Μονάδες 10
Β2β. perdidi: να γράψετε το β΄ ενικό πρόσωπο της υποτακτικής όλων των χρόνων στην ίδια φωνή (να λάβετε υπόψη το υποκείμενο, όπου είναι αναγκαίο). Μονάδες 5
Γ1α. Να γίνει πλήρης συντακτική αναγνώριση των παρακάτω λέξεων και φράσεων: Caligulae, cui, se, die, decerptam esse (το πρώτο στο κείμενο), ex arbore, recentem, salutatiōnum, corvo, quanti. Μονάδες 5
Γ1β. «Cato attulit […] ficum praecocem»: να μετατρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική. Μονάδες 2
Γ1γ. in curiam: να μετατρέψετε τον προσδιορισμό του τόπου, ώστε να εκφράζεται η στάση σε τόπο και η απομάκρυνση από τόπο. domi: να μετατρέψετε τον προσδιορισμό του τόπου, ώστε να εκφράζεται η κίνηση σε τόπο και η απομάκρυνση από τόπο. Μονάδες 4
Γ1δ. «Ad haec verba Augustus risit»: να μετατρέψετε την κύρια πρόταση σε ευθεία ερώτηση ολικής αγνοίας με όλους τους δυνατούς τρόπους εισαγωγής. Μονάδες 4
Γ2α. vela praetenta, ficum praecocem: να μετατρέψετε τους επιθετικούς προσδιορισμούς στις αντίστοιχες δευτερεύουσες προτάσεις. Μονάδες 4
Γ2β. Αφού καταγράψετε, να αναγνωρίσετε το είδος των δευτερευουσών προτάσεων που υπάρχουν στα κείμενα (μονάδες 2) και να δηλώσετε τη συντακτική τους λειτουργία (μονάδες 2). Μονάδες 4
Γ2γ. exclūsus: να αναλύσετε τη μετοχή σε δευτερεύουσα χρονική πρόταση, εισαγόμενη με τον σύνδεσμο postquam (μονάδα 1) και να αιτιολογήσετε την έγκλιση εκφοράς της (μονάδα 1). Μονάδες 2
exterritus: να αναλύσετε τη μετοχή σε δευτερεύουσα αιτιολογική πρόταση, ώστε να εκφράζεται αιτιολογία ως αποτέλεσμα εσωτερικής, λογικής διεργασίας. Μονάδες 2
auditā: να αναγνωρίσετε τη μετοχή ως προς το είδος της (μονάδα 1), να δηλώσετε τη χρονική βαθμίδα που εκφράζει αυτή (μονάδα 1) και να τη μετατρέψετε σε ισοδύναμη πρόταση με τον ιστορικό / διηγηματικό σύνδεσμο cum (μονάδα 1). Μονάδες 3
