Το ευ ζην ως μοχλός τουριστικής ανάπτυξης

Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, ο Δήμος Αιγιάλειας και η Ομοσπονδία Συλλόγων Αιγιάλειας οργάνωσαν διήμερο forum με δύο συμπληρωματικές ενότητες.

Η πρώτη ενότητα είχε ως αντικείμενο τον Πολιτισμό ως μοχλό τουριστικής ανάπτυξης και η δεύτερη ενότητα την τέχνη του ευ ζην ως μοχλό τουριστικής ενότητας. 

Στην διάρκεια της δεύτερης ενότητας, σήμερα το απόγευμα (1/12/24), παρενέβη η  Κατερίνα Σολωμού και η παρέμβασή της είχε ως εξής:

«Σας  ευχαριστώ για την πρόσκληση και είναι τιμή μου που βρίσκομαι σήμερα εδώ για να συζητήσουμε ένα θέμα που συχνά παραβλέπεται στη σύγχρονη επιχειρηματική κουλτούρα: τη σύνδεση του ευ ζην με την επιχειρηματικότητα και κατ επέκταση τον Τουρισμό.

Στον κόσμο των επιχειρήσεων, οι αριθμοί, τα αποτελέσματα και η απόδοση έχουν τον πρώτο λόγο. Όμως, πίσω από κάθε επιτυχία, πίσω από κάθε στρατηγική απόφαση και καινοτομία, βρίσκεται πάντα ο άνθρωπος. Και όταν μιλάμε για τον άνθρωπο, μιλάμε για τη σωματική, πνευματική και ψυχολογική του ευεξία. 

Αυτή είναι η βάση του ευ ζην, το οποίο με τη σειρά του επηρεάζει καθοριστικά τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα και της επιχειρηματικής δράσης.

Το ευ ζην δεν αφορά μόνο την απουσία ασθενειών ή την καλή φυσική κατάσταση. Είναι η ολιστική κατάσταση όπου  νους, σώμα και ψυχή βρίσκονται σε ισορροπία. Σημαίνει να αισθανόμαστε πλήρεις, δημιουργικοί και παραγωγικοί. Στη βάση του, το ευ ζην περιλαμβάνει τη νοητική διαύγεια, τη διαχείριση του άγχους, την ισορροπία προσωπικής και επαγγελματικής ζωής, με σκοπό την επίτευξη των προσωπικών μας στόχων σε κάθε πεδίο.

Όταν λοιπόν μιλάμε για επιχειρηματική πρωτοβουλία και ευ ζην δεν μιλάμε απλώς για τη δημιουργία μιας κερδοφόρας επιχείρησης. Μιλάμε για την αξιοποίηση της επιχειρηματικότητας ώστε να προωθήσουμε τη φυσική, ψυχική, κοινωνική και πνευματική ευημερία. Είναι η ανάπτυξη προϊόντων, υπηρεσιών ή συστημάτων που βελτιώνουν τη ζωή των ανθρώπων, προάγουν την υγεία και προστατεύουν το περιβάλλον.

Μία από τις πιο συναρπαστικές εξελίξεις στη βιομηχανία του τουρισμού είναι οι ταξιδιωτικές εμπειρίες που συνδέονται με το ευ ζην.  Στη σύγχρονη εποχή, ο ταξιδιώτης δεν αναζητά απλώς έναν προορισμό. Αναζητά πλέον μια εμπειρία που να προάγει την υγεία, την ευεξία, το φυσικό περιβάλλον, την αυθεντικότητα.

Η ενσωμάτωση του ευ ζην στον τουρισμό δεν είναι απλώς μια τάση. Είναι ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για προορισμούς και επιχειρήσεις. Ένας τουρίστας που φεύγει από έναν προορισμό με μια ανανεωμένη αίσθηση ευτυχίας και υγείας γίνεται ο καλύτερος πρεσβευτής.

Τις προηγούμενες δεκαετίες της ταχείας ανάπτυξης του Τουριστικού κλάδου η Αχαΐα καλώς ή κακώς έμεινε πίσω σε αντίθεση με πολλές περιοχές της χώρας. Τίποτα όμως και ποτέ δεν έχει μόνο θετικό ή μόνο αρνητικό πρόσημο. Είναι αρνητικό ότι δεν επωφεληθήκαμε  τα οικονομικά οφέλη της τουριστικής ανάπτυξης, αλλά θετικό ότι είμαστε από τις λιγότερο αλλοιωμένες περιοχές της χώρας, την στιγμή που παγκοσμίως διαμορφώνεται  μία τάση για ανεύρεση και επίσκεψη τέτοιων περιοχών. Περιοχών που μπορούν να προσφέρουν μία πιο «μπουτίκ» εμπειρία, αυθεντική, με μεγάλο συνδυασμό εναλλακτικών δραστηριοτήτων και διαμόρφωσης διαφορετικών μη μαζικών εμπειριών. 

Είναι η Αχαΐα ένας τέτοιος προορισμός;

Εγώ πιστεύω ότι έχει όλα τα προσόντα να γίνει εκ των κορυφαίων.

Θα αναφέρω μερικές τουριστικές τάσεις που ο τόπος μας είναι σαν φτιαγμένος για αυτές, την στιγμή που κυριαρχούν πλέον διεθνώς.

Ο λεγόμενος τουρισμός Περιπέτειας.

Αναφερόμαστε σε περιπατητικό – πεζοπορικό και αναρριχητικό τουρισμό, ποδηλασία βουνού, θαλάσσια, λίμνια σπορ, κ.α

Σχεδόν το σύνολο της ορεινής Αχαΐας, από τον Ερύμανθο και την Βλασία έως τα Καλάβρυτα, τον Χελμό και την Κλειτορία και από εκεί έως το Διακοπτό μέσω του Βουραικού, είναι μία ζώνη ιδανική για την εκμετάλλευση αυτής της τάσης και μεγάλης ανάπτυξης.

To χιονοδρομικό κέντρο Καλαβρύτων που με τον εκσυγχρονισμό του διευρύνει σημαντικά τις δυνατότητες ανάπτυξης εναλλακτικών εμπειριών, το ακρωτήρι του Δρεπάνου που τα τελευταία χρόνια εξελίσσεται σε έναν εκ των κορυφαίων προορισμών της Ευρώπης για αθλητές και ερασιτέχνες, ειδικά για kite και wind surf, φιλοξενώντας και διεθνή πρωταθλήματα, είναι επίσης παραδείγματα του πόση ανεκμετάλλευτη αξία έχουμε στην περιοχή αλλά και ποιος πρέπει να είναι ο στόχος.

Οι ταξιδιώτες αυτοί δεν επιθυμούν 5στερα ξενοδοχεία αλλά μικρά παραδοσιακά καταλύματα κοντά στις περιοχές δραστηριοτήτων, διατροφή σε τοπικά εστιατόρια, οργάνωση εξειδικευμένων διαδρομών με χρήση τοπικών οδηγών, επαφή και βίωση τοπικών εθίμων και πολιτισμικών στοιχείων, κατανάλωση τοπικών παραδοσιακών προϊόντων.

Η μη ανάγκη για μεγάλες επενδύσεις σε αντίθεση με τον κλασσικό παραθεριστικό τουρισμό, η γεωμορφία της Αχαΐας που συνδυάζει βουνό και θάλασσα, όλα τα χαρακτηριστικά του Νομού, δίνουν δυνατότητες άμεσης και βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης και μάλιστα με επιλογές καθ όλη την διάρκεια του έτους που καλύπτουν τις επιθυμίες του κάθε εναλλακτικού τουρίστα υψηλής αξίας.

Η μέση ημερήσια δαπάνη ανά τουρίστα περιπέτειας είναι άνω των 150 Ευρώ, με μέση παραμονή 8  έως 11 ημέρες, εστιάζοντας σε εξειδικευμένες εμπειρίες, όταν οι κλασσικοί τουρίστες παραθεριστές ξοδεύουν 20-40% λιγότερα χρήματα και η διαμονή τους συνήθως δεν ξεπερνά τις 7 ημέρες. Στην Κάλυμνο που τα τελευταία 15 χρόνια έχει εκμεταλλευτεί ιδανικά την συγκεκριμένη τάση και ειδικά τον αναρριχητικό, η δαπάνη ανά τουρίστα ανέρχεται σε άνω των 180 ευρώ ανά ημέρα.

Αξίζει δε να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την Adventure Travel Trade Association τα 2/3 των χρημάτων που δαπανώνται για ταξίδια περιπέτειας, παραμένουν στην τοποθεσία προορισμό και σε μικρές επιχειρήσεις, ενώ η ίδια ένωση αναφέρει ότι τα μέλη της ξοδεύουν κατά μέσο όρο άνω των 300 € ημερησίως.

Μία άλλη τάση είναι ο Οινοτουρισμός.

Ο τουρισμός του κρασιού, αποτελεί μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες μορφές θεματικού τουρισμού. Είναι μια τάση που συνδυάζει την απόλαυση του κρασιού, την εκμάθηση για την οινοποιία και την ανακάλυψη της τοπικής κουλτούρας και γαστρονομίας.

Αυτοί οι τουρίστες αναζητούν βιωματικές εμπειρίες σε συνδυασμό με οινογευσία, γαστρονομία και πολιτισμό, ενώ ταξιδεύουν σχεδόν καθ όλη την διάρκεια του έτους.

Η Αχαΐα είναι μία από τις κορυφαίες παραγωγικά περιοχές της χώρας σε προϊόντα υψηλής αξίας και με ειδικό στάτους στον κόσμο του οίνου και της γεύσης. Έχουμε μία σημαντική παραγωγή σε οίνο, αποστάγματα, γαλακτοκομικά, τυροκομικά, μέλι, σταφίδα, λάδι, μια πλειάδα προϊόντων με ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά.

Αν δε συνδυάσουμε αυτά με την παραγωγή βοτάνων και αιθέριων ελαίων, που η περιοχή μας λόγω γεωμορφίας και κλιματικής ποικιλίας, σε συνδυασμό με την τεχνογνωσία παραγωγής  είναι εξίσου ιδανική, τότε έχουμε και όλες τις πρώτες ύλες υψηλής ζήτησης και αξίας  στον κλάδο των καλλυντικών, ενός από τους τρείς μεγαλύτερους παγκοσμίως. Σε αυτή την κολοσσιαία αγορά η τάση είναι επίσης για μικρές επιχειρήσεις με διαφορετικά προϊόντα, υψηλής ποιοτικά αξίας και περιορισμένης βιολογικής παραγωγής, που συνδυάζεται  με τις υπηρεσίες τουρισμού και το πνεύμα του ευ ζην.

Αν εντάξουμε όλα αυτά σε μία εικόνα, εμπειρία και αφήγημα, έχουμε την μεγάλη εικόνα του ευ ζην όπως την επιθυμεί  και επιζητά κάθε τουρίστας ακολουθώντας τις πλέον σύγχρονες τάσεις. Κα τα έχουμε όλα ήδη, αρκεί να τα συνδέσουμε μεταξύ τους διαμορφώνοντας τις κατά τόπους εμπειρίες και προσφέροντας ένα σύγχρονο, καινοτόμο, πλήρες και βιώσιμο προϊόν υπηρεσία, με σεβασμό στο περιβάλλον, την ιστορία μας, την παραγωγή μας.

Φυσικά θα μπορούσα να αναφέρω πάρα πολλές ακόμα επιλογές που μπορούν να διαμορφωθούν, παρουσιαστούν και επιτύχουν, όπως ταξιδιώτες που ασχολούνται με την γιόγκα και είναι μία αγορά με ρυθμό ανάπτυξης σχεδόν 10% ετησίως. Μέρη όπως οι ορεινοί αμπελώνες μας, οι καταρράκτες στην Βλασία, είναι ιδανικά μέρη, ενώ μία φωτογραφία με εξασκούντες αυτό το είδος γυμναστικής, όχι εντός, αλλά με φόντο το αρχαίο θέατρο της Αιγείρας, θα έκανε τον γύρο του κόσμου.

Φυσικά όλα αυτά απαιτούν την συμμετοχή των κοινωνιών και των κατά τόπους πολιτιστικών συλλόγων, αφού μόνο αυτοί μπορούν να φτιάξουν τις μικρές μοναδικές εμπειρίες  που θα συνδυαστούν, ως γνώστες της περιοχής τους και διατηρητές των εθίμων και της παράδοσης.

Η βιώσιμη επιχειρηματικότητα δεν είναι πλέον μια ακόμα επιλογή, αλλά μια επιτακτική ανάγκη λόγω και της κλιματικής αλλαγής. Ο εναλλακτικός τουρισμός και η τάση του ευ ζην που μπορούμε να εκμεταλλευτούμε είναι μια ευκαιρία να επαναπροσδιορίσουμε τη σχέση μας με τον κόσμο γύρω μας και να χτίσουμε ένα μέλλον που δεν θυσιάζει την ευημερία για την ανάπτυξη αλλά συμβαδίζουν. Η τάση χρησιμοποιεί το τοπικό στοιχείο και ευνοεί την μικροεπιχειρηματικότητα σε αντίθεση με τον παραθεριστικό τουρισμό που ευνοεί τις μεγάλες αλυσίδες. 

Δημιουργεί επιλογές, προοπτική, θέσεις εργασίας και σωστή ανάπτυξη στις περιοχές εκτός μεγάλων αστικών κέντρων, στους πολλούς.

Μπορούμε να γίνουμε οι ηγέτες που θα δείξουν τον δρόμο σε αυτό το πεδίο. Με σχέδιο καινοτομία, συνεργασία και υπευθυνότητα, μπορούμε να κάνουμε τη βιωσιμότητα τον πυρήνα της επιχειρηματικής μας δράσης και να προσφέρουμε έναν καλύτερο τόπο, μία σωστά ανεπτυγμένη και διατηρημένη Αχαΐα στις επόμενες γενιές».

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΣΟΛΩΜΟΥ ΣΤΟ ΑΙΓΙΟ