Η Τουρκία και οι τζιχαντιστές

του Μιχάλη Ψύλου, δημοσιογράφου

 

Ενα νέο μέτωπο άνοιξε ξαφνικά στην πολύπαθη Μέση Ανατολή: Η Συρία, όπου ο εμφύλιος πόλεμος δεν έχει σταματήσει ποτέ πραγματικά, βλέπει ξαφνικά τις υποστηριζόμενες από την Τουρκία ομάδες τζιχαντιστών σχεδόν να καταλαμβάνουν το Χαλέπι-μια μητρόπολη στη βόρεια Συρία, μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.

Η επίθεση, η οποία ξεκίνησε μόλις την περασμένη Τετάρτη, έχει ήδη στοιχίσει τη ζωή σε 300 ανθρώπους, κυρίως μεταξύ των ενόπλων των διαφόρων πλευρών, καθώς και σε περίπου 30 αμάχους.

Η νέα απροσδόκητη στρατιωτική εξέλιξη ανατρέπει για άλλη μια φορά την ευαίσθητη ισορροπία στην περιοχή. Τα τελευταία οκτώ χρόνια το Χαλέπι παρέμεινε σταθερά στα χέρια των κυβερνητικών δυνάμεων του Σύρου προέδρου Ασαντ που υποστηρίζεται από τη Ρωσία και το Ιράν. Η Μόσχα καταδίκασε την επίθεση των φιλοτουρκικών πολιτοφυλακών, αποκαλώντας την «απειλή για την κυριαρχία της Συρίας».

Η επίθεση των φιλοτουρκικών τζιχαντιστων έλαβε χώρα σε μια στιγμή που η Συρία είχε αρχίσει άλλωστε να βάζει και πάλι τα θεμέλια για το μέλλον της και ο Πρόεδρος Άσαντ ήταν λίγο λιγότερο απομονωμένος από τη διεθνή κοινότητα.

Νέο-οθωμανικά σχέδια

Γιατί τώρα η Τουρκία αναθερμαίνει τον συριακό εμφύλιο; Μα για να προωθήσει τα νέο-οθωμανικά σχέδιά της στην περιοχή. Είναι σαφές ότι η Τουρκία «χτύπησε» εκμεταλλευόμενη τη δύσκολη χρονική στιγμή των δύο σημαντικών συμμάχων του Άσαντ-της Ρωσίας και του Ιράν.Γνωρίζοντας ότι και οι δύο έχουν πολλά άλλα να σκεφτούν.

Σε μια περίοδο που η Μόσχα και η Τεχεράνη έχοντας εμπλακεί στη σύγκρουση της Ουκρανίας και στη Μέση Ανατολή, αντίστοιχα , προσπαθούν να βρουν διέξοδο.
Ο μόνος τρόπος που θα μπορούσε το Κρεμλίνο να βοηθήσει τον Άσαντ είναι να ενισχύσει την αεροπορία του, αλλά είναι απίθανο να μπορέσει να στείλει στρατεύματα.
Το Ιράν επίσης, βοηθάει πολύ τη Ρωσία με την προμήθεια drones στον ουκρανικό πόλεμο, ενώ και η επιρροή του έχει υποχωρήσει καθώς το Ισραήλ έχει εξουδετερώσει σε μεγάλο βαθμό τους συμμάχους της Τεχεράνης-Χεζμπολάχ και Χαμάς, στο Λίβανο και τη Γάζα.

Η Τουρκία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ήταν πάντα κατά της παραμονής του Άσαντ στην εξουσία. Ηταν αναγκασμένη όμως σε μια συνύπαρξη με τη Μόσχα και την Τεχεράνη στη Συρία. Αλλά ο Ερντογάν θέλει τώρα να επεκτείνει την επιρροή του. Εχει άλλωστε κατηγορηθεί πολλές φορές ότι χρηματοδοτεί τζιχαντιστικές ομάδες και εκπαιδεύει αντάρτες  που δρουν κατά της Δαμασκού. Με απλά λόγια: ένας άλλος πόλεμος δια αντιπροσώπων κινδυνεύει να λάβει χώρα στη Μέση Ανατολή.

Ορισμένοι πιστεύουν επίσης ότι το Ισραήλ και οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται πίσω από την προέλαση των τζιχαντιστών  με σκοπό να αναγκάσουν τη Δαμασκό να σταματήσει τις προμήθειες όπλων στη Χεζμπολάχ και να αποκηρύξει την Ιρανική υποστήριξη». Άλλοι λένε ότι η Τεχεράνη, σε αντάλλαγμα για τη στρατιωτική βοήθεια που χρειάζεται για να απωθήσει τους τζιχαντιστές , θα ασκήσει ισχυρότερη πίεση στον Άσαντ για να εμπλακεί περισσότερο στη σύγκρουση με το Ισραήλ.

Θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη ότι τόσο οι τζιχαντιστές όσο και η Άγκυρα, αντιμετώπισαν με οργή την  πρόταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για διορισμό ειδικού απεσταλμένου για τη Συρία, σηματοδοτώντας μια πιο ήπια στάση απέναντι στο καθεστώς της Δαμασκού. Η Αγκυρα δεν έχει βάλει λοιπόν στο στόχαστρο μόνο το Αιγαίο. Οι προκλητικές διεκδικήσεις της Τουρκίας είναι πολύ ευρύτερες σε όλη την περιοχή.

ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ