Μπορεί οι γάτες να μη μας χαμογελάνε, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να διατηρούμε το στόμα της «χαρούμενο».
Όπως και οι άνθρωποι, έτσι και οι γάτες μας ενδέχεται κάποια στιγμή να παρουσιάσουν κάποιο θέμα όχι μόνο με τα δόντια τους αλλά και γενικά με το υπόλοιπο στοματάκι τους. Πάμε να δούμε πότε πρέπει να έχουμε τις «κεραίες μας τεντωμένες».
Ουλίτιδα και περιοδοντίτιδα
Τόσες διαφημίσεις στην τηλεόραση για την ανθρώπινη ουλίτιδα, και ούτε μια γάτα δεν ξεπετάγεται από κάπου να πει: «Έι, έχω κι εγώ!». Η ουλίτιδα στα αιλουροειδή τσέπης (a.k.a. γάτες) είναι η φλεγμονή των ούλων και μπορούμε εύκολα να την καταλάβουμε αν γύρω από τα δόντια, τα μικρά της ουλάκια έχουν βαθύ ροζ ή κόκκινο χρώμα, αν είναι φουσκωμένα (φλεγμονή), ή αν δείχνει η γάτα ότι κάτι την ενοχλεί στο στόμα. Τι προκαλεί αυτή την κατάσταση; Η κακή υγιεινή των δοντιών, τα βακτήρια και η πλάκα, όπως και κάποιες άλλες ασθένειες όπως ο ιός της λευχαιμίας των αιλουροειδών (FeLV), ο ιός της ανοσοανεπάρκειας των αιλουροειδών (FIV), ο καλυκοϊός της γάτας (FCV), προβλήματα στα νεφρά, ο σακχαρώδης διαβήτης και άλλα.
Αν δεν αντιμετωπιστεί η ουλίτιδα, μπορεί να εξελιχθεί σε περιοδοντίτιδα που περιλαμβάνει περαιτέρω μόλυνση, και μπορεί η γάτα μας να διακινδυνεύσει τη συνολική υγεία των δοντιών της και του στόματος κατ’ επέκταση.
Στοματίτιδα – γλωσσίτιδα
Εκτός από τα ούλα, μπορεί να «προσβληθούν» και άλλα σημεία του στόματος των γατών μας. (Σημείωση: όταν νοσούν και τα ούλα και άλλα σημεία, τότε πρόκειται για αυτό που ονομάζουμε ουλοστοματίτιδα). Στη στοματίτιδα λοιπόν παρατηρούμε αλλοιώσεις του στοματικού βλεννογόνου (σε σημεία όπως ο ουρανίσκος, η γλώσσα, οι καμάρες πίσω από τα δόντια και αλλού). Μοιάζει δηλαδή σαν να έχει διαβρωθεί το στοματάκι από μέσα, σαν τραύματα (έλκη), σημάδια κοκκινωπά, που μπορεί και να αιμορραγούν όταν πιέζονται ή όταν τρώει η γάτα μας. Εδώ η αιτία μπορεί να είναι η βακτηριακή πλάκα, αλλά και ο καλυκοϊός, το FIP (κορωνοϊός της γάτας), το βακτήριο bartonella, η λευχαιμία της γάτας κ.ά. Αν έχετε υποψία για κάτι τέτοιο, η γάτα μας χρειάζεται εξέταση, αγωγή και θεραπεία από κτηνίατρο.
Απορροφητικές αλλοιώσεις
Ονομάζονται επίσης οδοντοκλαστικές απορροφητικές αλλοιώσεις της γάτας (FORL, από το “Feline odontoclastic resorption lesion”) ή τερηδόνα της γάτας, και είναι σχετικά συχνές: επηρεάζουν το 25%-75% των γατών άνω των 2 ετών. Η αιτία είναι τυχόν μικροτραυματισμοί της οστεΐνης στη ρίζα του δοντιού που προκαλούν με τη σειρά τους απορρόφηση στην οστεΐνη, την οδοντίνη και την αδαμαντίνη. Αποτέλεσμα αυτής της φθοράς είναι να αποκαλύπτεται ο πολφός του δοντιού και έτσι η γάτα πονάει όταν επιχειρεί να φάει. Η καλύτερη θεραπεία σύμφωνα με τον κτηνιατρικό κόσμο, είναι η εξαγωγή των δοντιών που πονάνε.
Κάταγμα δοντιών
Ναι, μπορεί να συμβεί σε μια γάτα να παρουσιάσει φθορά στο σμάλτο του δοντιού. Και είναι πιο συχνό στις γάτες παρά στους σκύλους, γιατί οι σκύλοι έχουν πιο παχύ στρώμα σμάλτου στα δόντια τους (οι τυχεροί). Καλό είναι να αναζητήσουμε θεραπεία γιατί μέσα από το κάταγμα μπορεί να περάσουν βακτήρια στην κυκλοφορία του αίματος, επηρεάζοντας άλλα όργανα.
Κακοήθεια
Κανείς δεν θέλει να το ακούσει αυτό, αλλά εμείς οφείλουμε να το αναφέρουμε για να είμαστε όλοι ενήμεροι, και για να θυμόμαστε ότι οι γάτες μας δεν είναι άτρωτες. Είναι σπάνιο βέβαια (πιο σπάνιο απ’ ό,τι στους σκύλους) και πρόκειται για μορφή καρκίνου που εντοπίζεται συνήθως σε διάφορα σημεία του στόματος, στην πάνω και στην κάτω γνάθο, ή και κάτω από τη γλώσσα. Σημάδι είναι συνήθως κάποιες συμπαγείς αλλοιώσεις ή όγκοι σε αυτά τα σημεία, και το ενδεδειγμένο είναι να κάνει άμεσα ο/η γιατρός μας μια βιοψία για τη διάγνωση. Καλό είναι να θυμόμαστε ότι στα μεγάλα αστικά κέντρα υπάρχουν και εξειδικευμένοι κτηνίατροι που έχουν μεγάλη εμπειρία σε τέτοια θέματα και μπορούν να μας βοηθήσουν.
Μπορούμε να τα προλάβουμε όλα αυτά;
Ε βέβαια. Προσέχουμε αν η γάτα μας δεν τρώει άνετα, αν δείχνει δυσφορία στη μάσηση, αν έχει σάλια, αν χάνει βάρος, αν δεν πλένει το πρόσωπο, τα ποδαράκια της και το υπόλοιπο σώμα της. Παρατηρούμε τακτικά αν τα ούλα της έχουν ασυνήθιστο χρώμα: για παράδειγμα, τα λευκά ούλα δείχνουν ότι υποφέρει η γάτα από αναιμία, το κίτρινο ότι ίσως υπάρχει θέμα ίκτερου, κ.λπ.
Πολύ σημαντικό: επιλέγουμε για το φαγητό και το νερό της γάτας μπολάκια από ανοξείδωτο ατσάλι, γυάλινα ή κεραμικά. Τα πλαστικά μπολάκια πρέπει να τα αποφεύγουμε γιατί εισχωρούν βακτήρια. Επίσης, με τους κλασικούς τακτικούς ελέγχους στον/στην κτηνίατρό μας, μπορούμε να προλάβουμε οποιοδήποτε πρόβλημα στην αρχική του φάση και να είναι πιο εύκολη η αντιμετώπιση. Ακόμα, με καθαρισμούς δοντιών μπορούμε να αποτρέψουμε αρκετά προβλήματα. Αρκεί να είμαστε συνεπείς ως γατογονείς και να ξέρουμε ότι το στόμα της γάτας μας λέει πολλά και σημαντικά – εκτός από το νιάου που δεν χορταίνουμε να ακούμε.