Οι σκύλοι αποτελούν πιθανώς τα παλαιότερα εξημερωμένα ζώα στον πλανήτη.
Μετά την εξημέρωσή τους οι άνθρωποι ξεκίνησαν να εκτρέφουν σκύλους με τα πιο επιθυμητά και χρήσιμα σε αυτούς χαρακτηριστικά, ώστε να μπορούν να είναι τόσο σύντροφοι όσο και ”εργάτες”. Αυτό οδήγησε σε ζώα που είναι ιδιαίτερα δεκτικά στις ανθρώπινες εντολές και χειρονομίες.
Γνωρίζουμε καλά πόσα πράγματα μπορούν να καταλάβουν αλλά και να κάνουν οι σκύλοι με την κατάλληλη εκπαίδευση. Από το να μας φέρουν μια μπάλα που τους έχουμε πετάξει, να μας δώσουν το πόδι τους όταν το ζητάμε, μέχρι να τρέξουν να πάνε κοντά σε κάτι που τους δείχνουμε, τα υπέροχα αυτά πλάσματα δεν σταματούν καθημερινά να μας εκπλήσσουν.
Τι γίνεται όμως με τους αδέσποτους συντρόφους τους που δεν έχουν λάβει καμία εκπαίδευση; Μπορούν να κάνουν πράγματα που δεν έχουν διδαχθεί;
Σύμφωνα με μια έρευνα που έγινε το 2020, η οποία δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Frontiers in Psychology, οι αδέσποτοι σκύλοι έχουν μία πραγματικά εκπληκτική έμφυτη ικανότητα. Μια ικανότητα που δεν φανταζόμασταν ότι μπορεί να διαθέτουν. Ποια είναι αυτή; Να κατανοούν ανθρώπινες χειρονομίες, όπως όταν τους δείχνουμε κάτι.
Η έρευνα που ξεκίνησε για αυτό, να δείξει δηλαδή αν η ικανότητα του καλύτερου φίλου του ανθρώπου να ακολουθεί εντολές είναι έμφυτη ή μαθαίνεται αποκλειστικά μέσω της εκπαίδευσης, έλαβε χώρα στους δρόμους της Ινδίας, εκεί όπου ζουν πάνω από 30 εκατομμύρια αδέσποτα.
Η επικεφαλής της έρευνας βιολόγος Anindita Bhadra, του Ινδικού Ινστιτούτου Επιστημονικής Εκπαίδευσης και Έρευνας, στην Καλκούτα της Ινδίας, και οι συνεργάτες της, επέλεξαν 160 αδέσποτους σκύλους σε διάφορες πόλεις της χώρας στους οποίους τοποθέτησαν δύο σκεπασμένα κύπελλα στο έδαφος κοντά τους. Ο ερευνητής πλησίαζε ένα αδέσποτο σκυλί, τοποθετούσε τα κύπελλα στο έδαφος και έδειχνε ένα από αυτά, μερικές φορές στιγμιαία, μερικές φορές επανειλημμένα.
Εδώ θα πρέπει να πούμε ότι η ζωή των σκύλων στους δρόμους της Ινδίας είναι ιδιαίτερα δύσκολη καθώς οι κακοποιήσεις είναι αμέτρητες. Τα ζώα είναι χωρίς περίθαλψη, άρρωστα, φορείς διαφόρων ασθενειών και αφημένα στη μοίρα τους, κάτι που ωθεί πολλούς ανθρώπους να είναι επιθετικοί και εχθρικοί απέναντί τους. Έτσι είναι πολύ δύσκολο σε ένα αδέσποτο να εμπιστευτεί κάποιον.
Η ευφυΐα και η προσαρμοστικότητα των σκύλων εκπλήσσει
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα περίπου τα μισά από τα ζώα που συμμετείχαν στο πείραμα δεν πλησίασαν κανένα κύπελλο, ίσως επειδή είχαν αρνητικές αλληλεπιδράσεις με τους ανθρώπους στο παρελθόν. Αυτά που πλησίασαν τα κύπελλα ήταν πιο φιλικά και λιγότερο ανήσυχα. Το 80% αυτών ακολούθησε σωστά τα σήματα κατάδειξης. Πήγε σε εκείνο ακριβώς το κύπελλο που του έδειξαν. Αυτό, σύμφωνα με τους ερευνητές, είναι και το πολύ ενδιαφέρον καθώς υποδηλώνει ότι τα ζώα θα μπορούσαν να αποκρυπτογραφήσουν ανθρώπινες χειρονομίες.
”Σκεφτήκαμε ότι ήταν εκπληκτικό το γεγονός ότι τα σκυλιά μπορούσαν να ακολουθήσουν μια χειρονομία τόσο αφηρημένη όσο η στιγμιαία κατάδειξη. Αυτό σημαίνει ότι παρατηρούν στενά τον άνθρωπο, τον οποίο συναντούν για πρώτη φορά, και χρησιμοποιούν αυτά που γνωρίζουν για τους ανθρώπους για να πάρουν μια απόφαση. Αυτό δείχνει την ευφυΐα και την προσαρμοστικότητά τους”, αναφέρει η Bhadra.
Οι επιστήμονες τόνισαν ότι τα ευρήματά τους υποδηλώνουν ότι οι σκύλοι μπορεί να έχουν μια έμφυτη ικανότητα να κατανοούν ορισμένες ανθρώπινες χειρονομίες που υπερβαίνουν την εκπαίδευση. Ωστόσο, ανέφεραν ότι τα πιο ντροπαλά, πιο ανήσυχα ζώα, τείνουν να μη συμμετέχουν. Επομένως απαιτούνται και άλλες μελλοντικές μελέτες για να προσδιοριστεί με μεγαλύτερη ακρίβεια πώς η προσωπικότητα ενός σκύλου επηρεάζει την ικανότητά του να κατανοεί τα ανθρώπινα σημάδια.
”Ένα άλλο επίσης σημαντικό είναι ότι για την καλύτερη διαχείριση των σκύλων του δρόμου της χώρας, είναι απαραίτητο να αποκτήσουμε περαιτέρω γνώση της συμπεριφοράς τους. Τα ζώα μπορούν να κατανοήσουν χειρονομίες απλά παρακολουθώντας τους ανθρώπους. Περισσότερες γνώσεις αυτού του θέματος θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην καλύτερη συμβίωση των ανθρώπων με τα αδέσποτα και στη μείωση των συγκρούσεων μεταξύ τους”, ανέφερε η Bhadra.
