Ο πληθυσμός μιας… Ελλάδας, δηλαδή 10,4 εκατομμύρια άνθρωποι, και άλλο 1 εκατομμύριο πολίτες επιπλέον, επισκέφθηκαν τα νοσοκομεία του ΕΣΥ, στα τακτικά, τα επείγοντα και τα απογευματινά ιατρεία το περασμένο έτος.
Η κίνηση στα τακτικά εξωτερικά ιατρεία, δηλαδή με προγραμματισμένα ραντεβού, ήταν μειωμένη σε σχέση με τα προηγούμενα έτη, σε αντίθεση με τις επισκέψεις στα Επείγοντα και στα απογευματινά ιατρεία. Αύξηση καταγράφηκε και στις νοσηλείες. Περίπου 2,5 εκατομμύρια πολίτες νοσηλεύτηκαν στα 126 νοσοκομεία της χώρας, αριθμός που αποτελεί τον υψηλότερο της τελευταίας τετραετίας, αλλά είναι χαμηλότερος σε σχέση με εκείνον που κατευθυνόταν στο ΕΣΥ προ της πανδημίας. Ωστόσο, το 1/5 των νοσηλευόμενων συγκεντρώνεται σε μόλις επτά νοσοκομεία.
Ανοδική τάση καταγράφεται και στις επισκέψεις προς τις δομές της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ), με τον Προσωπικό Γιατρό να αφήνει τη σφραγίδα του κυρίως στη συνταγογράφηση: 4.002.719 επισκέψεις πραγματοποιήθηκαν πέρυσι σε πρωτοβάθμιες δομές μόνο για συνταγογράφηση φαρμάκων, αφού οι παθολόγοι της ΠΦΥ εντάχθηκαν υποχρεωτικά στον νέο θεσμό του Προσωπικού Γιατρού.
Ο χάρτης του ΕΣΥ, όπως τον συνθέτουν τα δεδομένα που συλλέχθηκαν για τις νοσηλείες και τις επισκέψεις από το ηλεκτρονικό σύστημα BI του υπουργείου Υγείας, απεικονίζει με μεγάλη ακρίβεια τη νοσολογική μορφολογία του συστήματος δημόσιας υγείας (νοσηλείες, επισκέψεις στα τακτικά ιατρεία, τα Επείγοντα, τα απογευματινά ιατρεία, καθώς επίσης αναλυτικά τις επισκέψεις στις δομές της ΠΦΥ).
Μειωμένες τακτικές επισκέψεις, περισσότερα Επείγοντα
Ειδικότερα, στα νοσοκομεία της χώρας προσήλθαν και εξετάστηκαν το περασμένο έτος 11.339.194 ασθενείς. Οι 6.169.241 επισκέψεις στα τακτικά εξωτερικά ιατρεία (ΤΕΙ) του περασμένου έτους είναι κατά 1,5 εκατομμύριο λιγότερες σε σχέση με τα προ-πανδημικά χρόνια, γεγονός που δείχνει ενδεχομένως μια «στροφή» προς τον ιδιωτικό τομέα.
Οι 4.612.052 ασθενείς αναζήτησαν ιατρική περίθαλψη στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ), ενώ άλλα 3.305.112 επείγοντα περιστατικά κατέγραψαν τα Κέντρα Υγείας, οι ΤΟΜΥ, τα Περιφερειακά Ιατρεία.
Μόνον στην 1η Υγειονομική Περιφέρεια (ΥΠΕ) 882.844 ασθενείς εξετάστηκαν από τα ΤΕΠ και άλλοι 1,45 εκατ από τα ΤΕΙ. Τα νοσοκομεία που κατέγραψαν ρεκόρ στα Επείγοντα με δεκάδες χιλιάδες προσελεύσεις στις εφημερίες τους είναι: ΚΑΤ (87.042), «Γεννηματάς» (80.349), «Ερυθρός Σταυρός» (77.000), «Ευαγγελισμός» (76.000) και Λαϊκό (45.883).
Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στα τρία Παιδιατρικά νοσοκομεία της Αττικής – και της χώρας. Συνολικά εξετάστηκαν 345.313 παιδιά το 2023, αριθμός που αντιστοιχεί στον πληθυσμό του Ηρακλείου και του Ρεθύμνου μαζί.
Στη 2η ΥΠΕ βρίσκεται το νοσοκομείο που δέχθηκε τον μεγαλύτερο αριθμό περιστατικών στα Επείγοντα της Αττικής. Είναι το Γενικό Κρατικό Νίκαιας, με 109.104 περιστατικά, αυξημένα μάλιστα το 2023 κατά περίπου 5.500 σε σχέση με το 2022. Ακολουθούν τα νοσοκομεία Τζάνειο (75.230), Αττικόν (74.817), Θριάσιο (66.111) και Ασκληπιείο (59.673).
Την «πρωτιά» στην επικράτεια κατέχει για το 2023 το νοσοκομείο Ιπποκράτειο στη Θεσσαλονίκη, καταγράφοντας 109.846 επισκέψεις στα Επείγοντα. Τα δύο αυτά νοσοκομεία, Γενικό Κρατικό Νίκαιας και Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης, βρίσκονταν στις δύο πρώτες θέσεις πανελλαδικά και το 2022 αλλά με το Νίκαιας να κόβει τότε το «νήμα» στα Επείγοντα.
Ενδιαφέρον έχουν και οι άλλες Υγειονομικές Περιφέρειες, σε ό,τι αφορά την κίνηση στα Επείγοντα. Στην 6η ΥΠΕ (Πελοποννήσου, Ιονίων Νήσων, Ηπείρου και Δυτικής Ελλάδας), η περισσότερη κίνηση στα ΤΕΠ καταγράφεται στο Νοσοκομείο Καλαμάτας (95.030 ασθενείς), η οποία είναι μεγαλύτερη ακόμη και από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών, που κατέγραψε 89.959 επείγοντα περιστατικά. Στη Στερεά Ελλάδα και τη Θεσσαλία προηγείται το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας με 79.931 ασθενείς, ενώ στην Κρήτη το Βενιζέλειο με 88.493 ασθενείς.
Τα νοσοκομεία με τις περισσότερες νοσηλείες - Στο Πανεπιστημιακό της Πάτρας 78.000 ασθενείς
Στο νοσοκομείο Παπαγεωργίου νοσηλεύτηκαν 83.569 άτομα για το 2023, αριθμός που του δίνει την πρώτη θέση στα νοσοκομεία της χώρας αναφορικά με τις νοσηλείες. Ακολουθούν το Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου με 81.000 νοσηλευόμενους, το Πανεπιστημιακό Λάρισας με 79.386 και της Πάτρας με 78.000. Το «Αττικόν» που το 2022 βρισκόταν στην πρώτη θέση με 84.171 ασθενείς, πέρυσι είχε 74.376 νοσηλευόμενους, παραμένοντας ωστόσο το νοσοκομείο με τις περισσότερες νοσηλείες για το λεκανοπέδιο. Στα Πανεπιστημιακά νοσοκομεία της χώρας νοσηλεύτηκε το 1/5 του συνόλου των νοσηλευομένων για το 2023.
Ιδιαίτερη κατηγορία αποτελούν τα ογκολογικά, τα παιδιατρικά και τα ψυχιατρικά περιστατικά. Στα τρία Παίδων νοσηλεύτηκαν 81.000 ανήλικοι, περίπου το 1/8 του συνόλου των νοσηλευόμενων στα νοσοκομεία της 1ης ΥΠΕ. Στα τρία Ογκολογικά νοσοκομεία της Αττικής (Άγιος Σάββας, Άγιοι Ανάργυροι, Μεταξά) νοσηλεύτηκαν σχεδόν 105.000 ασθενείς. Και άλλοι 25.300 ψυχικά ασθενείς χρειάστηκε να νοσηλευθούν στα δημόσια ψυχιατρεία της Αττικής.
Τα απογευματινά ιατρεία
Περισσότεροι από μισό εκατομμύριο Έλληνες επισκέφθηκαν το περασμένο έτος τα απογευματινά (ολοήμερα) ιατρεία στο ΕΣΥ. Η απογευματινή λειτουργία κλινικών και τμημάτων δημόσιων νοσοκομείων μετρά δύο και πλέον δεκαετίες, ωστόσο εφέτος βρέθηκε στο επίκεντρο με αφορμή τη θεσμοθέτηση και των απογευματινών χειρουργείων. Τα επί πληρωμή απογευματινά ιατρεία και η αποδοχή τους από τους πολίτες αποτέλεσαν έναν ισχυρό υπερασπιστικό ισχυρισμό του υπουργείου Υγείας για να δρομολογήσει τη λειτουργία και των χειρουργείων.
Ο μεγαλύτερος αριθμός απογευματινών επισκέψεων καταγράφεται στα νοσοκομεία της Αττικής. Από τις 577.903 επισκέψεις που έγιναν συνολικά στο ΕΣΥ το 2023, παραπάνω από τις μισές (300.308) πραγματοποιήθηκαν σε μεγάλα και πανεπιστημιακά νοσοκομεία του λεκανοπεδίου, όπου είναι συγκεντρωμένος και ο μεγαλύτερος αριθμός εξειδικευμένων γιατρών και εργαστηρίων.
Το ΚΑΤ και το Αττικόν δέχθηκαν 30.615 και 23.590 ασθενείς αντίστοιχα, καταλαμβάνοντας τις δύο πρώτες θέσεις σε ό,τι αφορά τις απογευματινές επισκέψεις σε γενικά νοσοκομεία.
Υψηλή επισκεψιμότητα καταγράφουν ειδικά νοσοκομεία, όπως το «Ανδρέας Συγγρός» (41.351), το Ωνάσειο (22.613), ο «Άγιος Σάββας» (18.763), το μαιευτήριο «Έλενα Βενιζέλου» (17.366), αλλά και τα πανεπιστημιακά. Ενδεικτικά, στα απογευματινά ιατρεία του Πανεπιστημιακού νοσοκομείου Λάρισας έγιναν 39.524 επισκέψεις, στο Ιωαννίνων 21.850, σε εκείνο της Πάτρας 19.490 και του Ηρακλείου 33.727.
Η ΠΦΥ της συνταγογράφησης
Οι πολίτες επιλέγουν Κέντρα Υγείας, Τοπικές Μονάδες Υγείας, Περιφερειακά ιατρεία, δηλαδή τις βασικές δομές της ΠΦΥ, για να συνταγογραφούν τα φάρμακά τους. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του υπουργείου Υγείας, ο αριθμός των πολιτών που προσήλθαν σε πρωτοβάθμιες δομές μόνο για συνταγογράφηση (4.002.719 επισκέψεις) είναι μεγαλύτερος σε σχέση με τα επείγοντα περιστατικά (3.305.112 επισκέψεις).
Πρόκειται για στοιχείο που μαρτυρά τον ενδυναμωμένο ρόλο αναφορικά με την εξυπηρέτηση χρονίων ασθενών μέσω του Προσωπικού Γιατρού, αλλά τον αποδυναμωμένο ρόλο της Πρωτοβάθμιας σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των Επειγόντων περιστατικών ώστε αυτά να μην συρρέουν στα εφημερεύοντα νοσοκομεία. Τα Κέντρα Υγείας Αλεξάνδρας, Νέου Κόσμου, Καλλιθέας, Καλυβίων και Ραφήνας είναι στην πεντάδα των δομών ΠΦΥ με τις περισσότερες προσελεύσεις τακτικών και επειγόντων περιστατικών, γεγονός που συσχετίζεται με την επαρκή στελέχωσή τους, ενώ μεγάλο αριθμό οδοντιατρικών περιστατικών σε παιδιά αντιμετώπισε το μοναδικό στην Αττική Οδοντιατρικό κέντρο στη Λένορμαν.