«Όλα πρέπει να αλλάξουν στις Ένοπλες Δυνάμεις για να διατηρήσουμε ακριβώς τον ίδιο στόχο, τη δυνατότητα να προστατεύσουμε την κυριαρχία και την ανεξαρτησία μας», επισήμανε μεταξύ άλλων ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας σε συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό ΑΝΤ1 και τη Μαρία Αναστασοπούλου, κατά την οποία αναφέρθηκε στο εξοπλιστικό πρόγραμμα της Πολεμικής Αεροπορίας, τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, τη φρεγάτα ΥΔΡΑ, στην επιχείρηση ΑΣΠΙΔΕΣ, τη θητεία και την εθελοντική στράτευση των γυναικών.
«Στις Ένοπλες Δυνάμεις κάνουμε το μεγαλύτερο πρόγραμμα μεταρρύθμισης, το είπε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός, "το μεγαλύτερο πρόγραμμα μεταρρύθμισης στην ιστορία του νέου ελληνικού κράτους". Για να ετοιμάσουμε τις Ένοπλες Δυνάμεις λοιπόν για τον 21ο αιώνα, πρέπει να γίνουν πάρα πολύ ριζικά πράγματα, στα οπλικά συστήματα, στη δομή, στην καινοτομία, δηλαδή στη δυνατότητα να δημιουργήσουμε καινούρια συστήματα χρησιμοποιώντας τις δικές μας δυνατότητες, στη θητεία, στο δικό μας σημαντικό και έμψυχο προσωπικό, όλα πρέπει να αλλάξουν. Όλα πρέπει να αλλάξουν για να διατηρήσουμε ακριβώς τον ίδιο στόχο, τη δυνατότητα να προστατεύσουμε την κυριαρχία και την ανεξαρτησία μας», προσέθεσε.
Διευκρίνισε δε ότι «η Διεύθυνση Ειδικού Πολέμου ίσως είναι ένα από τα ελάχιστα τμήματα που δεν χρειάζονται πολλές αλλαγές. Εκείνο όμως που επίσης πρέπει να κάνουμε είναι να φέρουμε ένα πολύ μεγάλο κομμάτι των υπολοίπων Ενόπλων Δυνάμεων σε αυτό το επίπεδο. Αναφερόμαστε στον Στρατό, αυτό θέλει δουλειά, αρκετή δουλειά».
Εξοπλιστικό πρόγραμμα Πολεμικής Αεροπορίας
Αναφερόμενος στο εξοπλιστικό πρόγραμμα τη Πολεμικής Αεροπορίας ο κ. Δένδιας ανήγγειλε ότι «καταρχάς πρέπει να ομογενοποιήσουμε τους τύπους των αεροσκαφών μας, έχουμε "ένα κάρο" τύπους αεροπλάνων, έχουμε F-4, έχουμε Mirage 2000-5, έχουμε F-16 Block 30, έχουμε F-16 Block 50, έχουμε F16 Block 52, έχουμε F- 16 Viper, έχουμε Rafale. Δε γίνεται έτσι. Τα F-4 πρέπει να αποσυρθούν, και αν μπορέσουν να πωληθούν. Τα Mirage 2000-5 είναι ένα εξαιρετικά ικανό αεροπλάνο, πρέπει να πωληθεί. Τα F-16 Block 30 πρέπει να πωληθούν. Πιστεύω ότι υπάρχουν δυνατότητες να τα πουλήσουμε (σ.σ.τα Mirage 2000-5 και τα F-16 Block 30).
Για όλα τα υπόλοιπα αεροπλάνα, πρέπει να τα φτάσουμε τα F-16 σε επίπεδο Viper, πρέπει να ενισχύσουμε τον στόλο των Rafale, έχουμε 24, θα ήταν καλό να τα φτάσουμε σε 30 και βεβαίως να πάρουμε τα F-35, την εκδοχή "4", δηλαδή αυτήν που δεν έχει πετάξει ακόμη και που θα έχει θεραπεύσει όλες τις παιδικές ασθένειες τέταρτης γενιάς».
Ειδικότερα για το πρόγραμμα αναβάθμισης των F-16 σε επίπεδο Viper ανέφερε ότι «έχουμε μικρές καθυστερήσεις, θα καλύψουμε τον χρόνο. Πρέπει μέχρι το πολύ το 2027 να έχουμε φτιάξει έναν ικανό στόλο από αεροσκάφη F- 16 Viper».
Για τα F-35 επανέλαβε ότι είναι μια πλατφόρμα» που «δε θα την πάρουμε αύριο το πρωί, πρέπει να περιμένουμε την εξέλιξη της. Αλλά χρειάζεται στην Ελλάδα».
«Το ίδιο κάνουμε και στα ελικόπτερά μας. Δημιουργούμε έναν βασικό τύπο ελικοπτέρου, το Black Hawk στο Πολεμικό Ναυτικό και στον Στρατό και επίσης επειδή και τα Apache έχουν τον ίδιο κινητήρα, που θα μας επιτρέψει μια οικονομική και εύκολη συντήρηση. Εάν δεν έχεις λίγους τύπους και έχεις πάρα πολλούς να συντηρήσεις, τα έξοδα για τον Έλληνα φορολογούμενο και για το υπουργείο Άμυνας είναι πλέον εκτός δυνατότητας», σχολίασε περαιτέρω.
Επανέλαβε δε ότι στους εξοπλισμούς «να σταματήσουμε τη νοοτροπία, όσο μπορούμε, "αγοράζω από το ράφι", να προτεραιοποιήσουμε τις ανάγκες μας, να δούμε τι μπορούμε να φτιάξουμε εμείς, μόνοι μας, ως πολλαπλασιαστές ισχύος. Μπορούμε να κάνουμε drone, μπορούμε να κάνουμε αντι - drone, μπορούμε να κάνουμε συστήματα αυτονόμως κινουμένων πάνω στη θάλασσα κάτω από τη θάλασσα, στην ξηρά. Kαι από εκεί και πέρα να παίρνουμε με πολύ σοβαρή επιλογή ακριβώς ό,τι μας χρειάζεται, με ένα πρόγραμμα συντήρησης και όχι πάρα πολλούς τύπους που δημιουργούν φοβερά έξοδα διαφορετικών δομών συντήρησης».
Περαιτέρω δήλωσε ότι «είμαστε πολύ περήφανοι για το προσωπικό μας. Νομίζω ότι έχουμε μια από τις καλύτερες Πολεμικές Αεροπορίες στον πλανήτη, πολύ σκληρά εκπαιδευμένη».
Ελληνοτουρκικές σχέσεις
Όσον αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις -με αφορμή τις πρόσφατες δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου και αξιωματούχων της Τουρκίας-, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας ανέφερε ότι «το υπουργείο Εξωτερικών πρέπει και μπορεί να απαντήσει σε οτιδήποτε λέγεται από την άλλη πλευρά. Ο ρόλος που μου ανέθεσε ο πρωθυπουργός είναι να μπορούν οι Ένοπλες Δυνάμεις της πατρίδας μας να διασφαλίζουν ότι αυτά τα λεγόμενα στην πραγματικότητα δεν μπορούν να συμβούν. Αν με ρωτάτε τώρα αν τέτοιες δηλώσεις είναι παραδεκτές ή όχι, νομίζω ότι παρέλκει η απάντηση. Είναι προφανής».
Σε ό,τι αφορά τα περί «ουράνιας πατρίδας» ο κ. Δένδιας εκτίμησε ότι «προφανώς αυτό που ζητάνε είναι να μην επεκτείνει η Ελλάδα τον εναέριο χώρο της στα 12 ναυτικά μίλια, όπως μπορεί και στη θάλασσα, αυτό είναι πίσω από όλη αυτήν τη θεωρητικά εύηχη ρητορική, αυτό κρύβεται».
Παρατήρησε δε ότι «η Τουρκία ως προς, όμως, τη ρητορική και κυρίως ως προς τον τρόπο που αναλύει τα δικαιώματά της, έστω και αν δεν είναι εύκολα παρατηρήσιμο, υπάρχει μια σκλήρυνση, δεν υπάρχει μια υποχώρηση, μια υιοθέτηση του Διεθνούς Δικαίου ή του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας. Αντίθετα υπάρχει μια διατύπωση πιο προχωρημένων αναθεωρητικών θέσεων οι οποίες στο τέλος αυτό που η εμπειρία μας έχει διδάξει είναι ότι καθίστανται και mainstream στην Τουρκία, κύρια άποψη», υπενθυμίζοντας τα περί "γαλάζιας πατρίδας" στην αρχή ήταν ισχυρισμός, μετά από λίγο καιρό έγινε κάδρο μπροστά από το οποίο στεκόταν ο πρόεδρος Ερντογάν. «Τώρα ακούμε, "ουράνια πατρίδα". Μπορεί αύριο το πρωί να ακούσουμε "διαστημική πατρίδα", αυτό το πράγμα συνεχώς διευρύνεται».
Σε ερώτηση εάν υπάρχει περίπτωση να συζητήσουμε σοβαρά το μοναδικό θέμα που βάζει η Ελλάδα που είναι ΑΟΖ, υφαλοκρηπίδα, ο κ. Δένδιας εξέφρασε την ελπίδα ότι «κάποια στιγμή θα συμβεί. Πιστεύω βαθιά στον ελληνοτουρκικό διάλογο και πιστεύω βαθιά στο τεράστιο όφελος που θα προκύψει αν αυτές οι δύο χώρες λύσουν τη διαφορά τους». «Νομίζω» πρόσθεσε, «χάθηκε ένα στοίχημα από την τουρκική πλευρά. Το ευρωπαϊκό της μέλλον. Καταλαβαίνω ότι και πάρα πολλές ευρωπαϊκές χώρες δε βοήθησαν σε αυτό. Η Ελλάδα εκεί φέρθηκε ιστορικά πάρα πολύ υπεύθυνα. Και φέρεται ακόμη πάρα πολύ υπεύθυνα. Η εντύπωση όμως της Τουρκίας ότι μπορεί να είναι υπερδύναμη, η οποία προσέξτε, όχι απλώς να έχει δυνατότητες, αυτό δεν μας πειράζει καθόλου, αλλά να επιβάλλει και ιδιόρρυθμο καθεστώς Δικαίου στις χώρες γύρω της, και κυρίως στην Ελλάδα, αυτό δεν είναι παραδεκτό. Εκεί νομίζω ότι η Τουρκία έχασε ένα τρένο. Εάν η Τουρκία, αντίθετα, είχε προσεγγίσει, αν όχι την ΕΕ ως μέλος, αλλά το ευρωπαϊκό κεκτημένο ως σύστημα Δικαίου που σημαίνει Διεθνές δίκαιο, Δίκαιο της Θάλασσας, ανθρώπινα δικαιώματα, Δημοκρατία, τότε θα ήταν πολύ πιο εύκολο σε αυτό το αξιακό σύστημα να λύσει τη διαφορά της με την Ελλάδα. Θα ήταν πιο εύκολο για την Τουρκία και πιο εύκολο για μας. Εγώ όμως συνεχίζω και το εύχομαι αυτό. Και είμαι βέβαιος ότι ένα μεγάλο κομμάτι της τουρκικής κοινωνίας, όχι πάντα το κυρίαρχο, αλλά μεγάλο κομμάτι, πιστεύει σε μία τέτοια προοπτική, σε μία τέτοια κατεύθυνση».
Και συνέχισε: «Ο δικαιωματισμός τον οποίο αναπτύσσει διευρύνει συνεχώς το χάσμα του σε σχέση με το Διεθνές Δίκαιο και με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Δεν είναι εύκολο και ξέρετε πράγματι το επιχείρημα που λέτε, είναι προεκλογική περίοδος. Όμως δεν είναι εύκολο αν τα πεις να τα πάρεις πίσω. Το έχουμε δει αυτό. Όταν δημιουργείς μία εθνικιστική κουλτούρα σε μία κοινωνία πώς θα τη μαζέψεις μετά; Με ποια επιχειρήματα θα επανέλθεις στη λογική; Και είναι κρίμα. Ο Πρόεδρος Ερντογάν είναι ένας σημαντικός ηγέτης, έχει συγκεντρώσει πάρα πολύ δύναμη στα χέρια του, ήταν μία τεράστια ευκαιρία να μπορεί να βρεθεί μια άκρη. Ελπίζω, διότι εκείνος ανακοίνωσε ότι θα φύγει, γύρω στο 2028, ότι το επόμενο διάστημα ίσως, ίσως, θα δει τα πράγματα με ένα διαφορετικό τρόπο. Αλλά έχω πάψει να είμαι ιδιαίτερα αισιόδοξος».
Όσον αφορά την επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Τουρκία, ο κ. Δένδιας σχολίασε «ως γενική τοποθέτηση πρέπει πάντα να μιλάμε με την Τουρκία, όταν βεβαίως οι συνθήκες στο πεδίο μας το επιτρέπουν. Όμως πάντα υπάρχει προσοχή στο υπό ποιους όρους γίνεται αυτή η συνάντηση ώστε να μην επιτραπεί στην άλλη πλευρά να δημιουργήσει μια ρητορική και να θέσει θέματα τα οποία θα μας υποχρεώσουν να αντιδράσουμε και άρα θα είναι χειρότερα μετά την επίσκεψη από ό,τι ήταν πριν από την επίσκεψη. Είναι μία περίοδος στην οποία, ελπίζουμε για το καλύτερο, αλλά οι πιθανότητες δεν είναι μαζί μας».
Επιχείρηση ΑΣΠΙΔΕΣ- Φρεγάτα ΥΔΡΑ
Για την αποστολή της φρεγάτας ΥΔΡΑ στην Ερυθρά θάλασσα στο πλαίσιο της επιχείρησης «ΑΣΠΙΔΕΣ» ο κ. Δένδιας επανέλαβε ότι «τα στελέχη μας είναι σε κίνδυνο, αυτή είναι πραγματική εμπόλεμη ζώνη. Είναι εκεί όμως για να προασπίσουν το συνταγματικό τους καθήκον, την προστασία των συμφερόντων της πατρίδας, του επιπέδου ζωής των Ελλήνων, τις δυνατότητες της χώρας μας να παίζει τον ρόλο της, τον ρόλο των λιμανιών μας και επίσης ένα ευρύτερο καθήκον, το ευρωπαϊκό μας καθήκον. Η επιχείρηση ΑΣΠΙΔΕΣ είναι μία αμυντική επιχείρηση, δεν χτυπάνε τους Χούθι στην Υεμένη, αντιμετωπίζουν οτιδήποτε οι Χούθι εκτοξεύουν εναντίον των ίδιων των πλοίων αλλά και των εμπορικών πλοίων που περνάνε, για να διασφαλίσουν την ελευθερία χρήσης των διεθνών υδάτων. Η Ευρώπη πρέπει να αποκτήσει αμυντικές δυνατότητες».
Εκπαίδευση
Εξάλλου ο υπουργός Εθνικής Άμυνας επανέλαβε ότι «δεν πιστεύουμε σε ένα αμιγώς επαγγελματικό στρατό. Βεβαίως, πάντα η σπονδυλική στήλη θα είναι τα επαγγελματικά μας στελέχη για τα οποία είμαστε πάρα πολύ περήφανοι. Αλλά δίπλα τους θα στέκεται ο ένστολος Έλληνας πολίτης» ο οποίος «χρειάζεται εξειδικευμένη εκπαίδευση. Πρέπει να φτάσουμε και την εφεδρεία μας σε ένα άλλο επίπεδο. Έχουμε πει ότι αυτό θα γίνει το πολύ μέχρι το 2030, η συνολική μεταρρύθμιση. Πρέπει να δημιουργήσουμε επίσης ψηφιακές δεξιότητες σε όλους αυτούς που εκπαιδεύονται όπως στο χειρισμό drones, όπως συμβαίνει στο φινλανδικό στρατό. Πρέπει να πάμε στην εποχή των έξυπνων λύσεων και των μεγάλων δυνατοτήτων. Και πρέπει να το καταφέρουμε σε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Δεν μπορούμε να έχουμε όλο τον καιρό μπροστά μας».
Θητεία
Σε ερώτηση για ζήτημα μείωσης της θητείας ο κ. Δένδιας απάντησε: «Όχι. Νομίζω ότι η θητεία είναι αρκετά μικρή και δεν χρειάζεται περαιτέρω μείωση. Το θέμα όμως ποιο είναι; Να υπάρχει εκμετάλλευση αυτού του χρόνου. Δεν πρέπει να είναι αγγαρεία, πρέπει να είναι ευκαιρία».
Εθελοντική στράτευση γυναικών
Για την εθελοντική στράτευση των γυναικών ο υπουργός Εθνικής Άμυνας επανέλαβε ότι «δεν μπορούμε να αγνοούμε τον μισό πληθυσμό μας. Πρέπει να του δώσουμε, εάν το θέλει, διότι η κοινωνική μας οργάνωση είναι τέτοια που δεν επιτρέπει σε αυτή τη φάση να το επιβάλουμε, τη δυνατότητα να υπηρετήσει. Έχουμε εμπειρία γιατί το 15% περίπου, ίσως και παραπάνω, κοντά στο 17% των επαγγελματικών στελεχών μας, είναι γυναίκες. Γιατί λοιπόν σε μία γυναίκα που θέλει εθελοντικά να υπηρετήσει να μην της δώσουμε την ευκαιρία. Και να υπηρετήσει όχι μόνο στα μετόπισθεν, όχι μόνο σε νοσοκομεία, όχι μόνο σε γραφεία, αλλά στις δυνάμεις κρούσης του Ελληνικού Στρατού; Θα το ξεκινήσουμε εθελοντικά, θα αυξήσουμε τις υποδομές για να το κάνουμε αυτό, γιατί δεν θέλουμε να τους κάνουμε τη ζωή δύσκολη, θέλουμε να έχουν την αξιοπρέπειά τους, τη δυνατότητά τους...».
Σε ερώτηση εάν υπάρχει περίπτωση προοπτικά να μπει και υποχρεωτικά ο κ. Δένδιας απάντησε «αυτό θα το αποφασίσει κάποια μελλοντική πολιτική ηγεσία. κάποια μελλοντική Βουλή και κάποια μελλοντική ελληνική κοινωνία, όχι των ημερών μου. Όμως, ότι θα πρέπει να υπάρχει ως επιλογή κάποτε στο μέλλον, αυτό είναι κάτι το αυτονόητο. Εγώ αυτό που θα ήθελα είναι η Ελληνίδα γυναίκα, η Ελληνίδα μάνα, η Ελληνίδα σύζυγος, να μπορεί να παίξει στη ζωή της, εφόσον το επιθυμεί, και αυτόν τον ρόλο, τον ρόλο του στρατευμένου στην πατρίδα και στην προστασία του σπιτιού, της οικογένειας, των δικαιωμάτων της. Και νομίζω ότι αυτό θα γίνει κατά τη διάρκεια της θητείας μου. Από εκεί και πέρα θα δούμε πώς θα λειτουργήσει, να δούμε πώς και οι γυναίκες θα το δουν, γιατί δεν μπορούμε να ετεροπροσδιορίσουμε το μισό κοινωνικό σύνολο, πρέπει το ίδιο να αποφασίσει πώς βλέπει τον εαυτό του».
Πολεμικό Μουσείο
Τέλος για το Πολεμικό Μουσείο(σ.σ. όπου δόθηκε η συνέντευξη) ανέφερε ότι «πρέπει να περάσουμε και εδώ στον 21ο αιώνα και έχουμε κάνει μία προεργασία. Συναντήθηκα με τη διοίκηση του Βρετανικού Μουσείου Imperial Museum, ώστε να πάρουμε τεχνογνωσία δημιουργίας διάδρασης κυρίως με τους νέους ανθρώπους τουλάχιστον για να ξέρουν τα βασικά της ιστορίας μας, γιατί αυτό μας ενδιαφέρει.
