Με θετικό πρόσημο για την πορεία της χώρας και προσδοκίες για ένα καλύτερο 2024 κλείνει η χρονιά σύμφωνα με τη δημοσκόπηση της Palmos Analysis για τον Ελεύθερο Τύπο.
Σύμφωνα με την δημοσκόπηση, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει την απόλυτη κυριαρχία. Η Ν.Δ. διατηρεί τα εκλογικά της ποσοστά, έξι μήνες μετά τις εκλογές, σε αντίθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ που υποχωρεί στην τρίτη θέση κάτω από το ΠΑΣΟΚ το οποίο όμως βρίσκεται 24 μονάδες πίσω από τη Νέα Δημοκρατία. Η δημοσκόπηση δείχνει επίσης ότι η δημοτικότητα του Κυριάκου Μητσοτάκη βρίσκεται στο 38% έναντι 24% του δεύτερου Δημήτρη Κουτσούμπα, ενώ το ποσοστό του Στέφανου Κασσελάκη είναι 10%.
Αναλυτικότερα, στην εκτίμηση εκλογικής επιρροής η Ν.Δ. συγκεντρώνει 38,7%, το ΠΑΣΟΚ 14,7% και ακολουθούν ΣΥΡΙΖΑ με 12,6% και το ενισχυμένο ΚΚΕ στο 10,3%. Η Ελληνική Λύση 5,9%, οι Σπαρτιάτες 3,6%, η Πλεύση Ελευθερίας 3,2%, η Νίκη 3,1%, το ΜεΡΑ25 2,8% ενώ η Νέα Αριστερά δεν φαίνεται να πείθει στα πρώτα της βήματα λαμβάνοντας 2,2%.
Στο ερώτημα προς ποια κατεύθυνση κινείται η χώρα το 40% απαντά προς τη σωστή ενώ το 54% προς τη λανθασμένη. Σε ό,τι αφορά την αξιολόγηση του έργου της κυβέρνησης το 38% δηλώνει αρκετά ή πολύ ικανοποιημένο ενώ στο αντίστοιχο ερώτημα για την αξιολόγηση της αντιπολίτευσης που ασκεί ο ΣΥΡΙΖΑ το ποσοστό ικανοποίησης είναι μόλις 8%.
Η ακρίβεια θεωρείται το σημαντικότερο πρόβλημα της χώρας με 63% ενώ στην κλίμακα (με τριπλές επιλογές των ερωτηθέντων) ακολουθεί η Υγεία με 24% και στην τρίτη θέση σκαρφάλωσε η εγκληματικότητα με 23%, ενδεχομένως και λόγω της επικαιρότητας που κυριαρχούν αλλεπάλληλα περιστατικά βίας.
Παιδεία και χαμηλοί μισθοί συγκεντρώνουν από 20% και ακολουθούν η ανεργία με 18%, η ανάπτυξη με 17% και το μεταναστευτικό με 13%. Ενδιαφέρον παρουσιάζει ότι τα ελληνοτουρκικά έχουν υποχωρήσει στο 9% λόγω της ύφεσης που επικρατεί στις σχέσεις μας με την Αγκυρα ενώ στην τελευταία θέση της κλίμακας των προβλημάτων με 1% βρίσκονται οι υποκλοπές και οι παρακολουθήσεις πολιτικών.
Τι πιστεύουν οι πολίτες για το 2023 και για την πορεία της χώρας
Σε ό,τι αφορά την προσωπική και οικογενειακή κατάσταση των ερωτηθέντων, το 2023 κρίνεται καλύτερο σε σχέση με το 2022 από το 23%, το 39% θεωρεί ότι ήταν ίδιο και το 38% το χαρακτηρίζει χειρότερο. Για την πορεία της χώρας το 2023 το 26% θεωρεί ότι βελτιώθηκαν τα πράγματα, το 33% έμειναν στα ίδια και το 40% ότι χειροτέρεψαν. Σημαντικότερο γεγονός του 2023 κρίνεται από το 69% η τραγωδία των Τεμπών ενώ ακολουθούν (με πολλαπλές επιλογές) οι πλημμύρες στη Θεσσαλία με 38%, οι πυρκαγιές με 30% και τα εγκλήματα οπαδικής βίας με 11%.
Τα πολιτικά και οικονομικά γεγονότα δεν τοποθετούνται ψηλά στην κρίση των πολιτών καθώς η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας και οι εκλογικές νίκες της Ν.Δ. λαμβάνουν από 6% ενώ η εκλογή Κασσελάκη και η παραίτηση Τσίπρα συγκαταλέγονται μόλις από το 3% στα σημαντικότερα γεγονότα της χρονιάς.
Σχετικά με τις προσδοκίες για το 2024 οι θετικές κρίσεις υπερτερούν των αρνητικών καθώς το 29% θεωρεί ότι θα είναι καλύτερο για την οικογένειά του έναντι 28% που πιστεύει ότι θα είναι χειρότερο. Ισορροπημένες είναι οι προσδοκίες και για την κατάσταση της χώρας όπου το 31% θεωρεί ότι θα βελτιωθούν τα πράγματα το 2024 ενώ το 32% πιστεύει ότι θα χειροτερέψουν.
Σε ό,τι αφορά τα θέματα της επικαιρότητας, το 50% είναι υπέρ της ίδρυσης μη κρατικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα και μόνο το 37% κατά. Το 47% τάσσεται υπέρ του γάμου ομόφυλων ζευγαριών έναντι 43% που είναι κατά, αλλά για την τεκνοθεσία μόνο το 28% είναι υπέρ και το 64% κατά.
Τέλος για τη γνώμη των πολιτών για τους πολιτικούς αρχηγούς, ο Κυριάκος Μητσοτάκης συγκεντρώνει 38% θετικών απόψεων, ο Δημήτρης Κουτσούμπας 24%, ο Νίκος Ανδρουλάκης 20% και η Ζωή Κωνσταντοπούλου 17%. Ο Κυριάκος Βελόπουλος 14%, ο Στέφανος Κασσελάκης 10%, ο Αλέξης Χαρίτσης 8% και ακολουθούν ο Γιάνης Βαρουφάκης με 7%, ο Δημήτρης Νατσιός 4% και ο Βασίλης Στίγκας 2%.
Το 2023 φεύγει σαν μια χρονιά που οι περισσότεροι θα ήθελαν να ξεχάσουν. Η τραγωδία των Τεμπών κυριάρχησε στη δημόσια σφαίρα στο πρώτο μισό της χρονιάς και παρέμεινε τελικά ως το σημαντικότερο γεγονός της χρονιάς, παρά τις καταστροφικές πυρκαγιές του καλοκαιριού σε Ρόδο και Eβρο και τις φονικές φθινοπωρινές πλημμύρες στη Θεσσαλία αλλά και τα εγκλήματα οπαδικής βίας που συγκλόνισαν την ελληνική κοινωνία.
Τα παραπάνω αναδεικνύονται ως τα σημαντικότερα γεγονότα της χρονιάς σύμφωνα με τις απαντήσεις στην πανελλαδική έρευνα κοινής γνώμης της Palmos Analysis για τον Ελεύθερο Τύπο για τη χρονιά που φεύγει, με την τραγωδία των Τεμπών να ξεχωρίζει (69%) και να ακολουθούν οι πλημμύρες στη Θεσσαλία (38%), οι πυρκαγιές σε Ρόδο και Eβρο (30%) και τα εγκλήματα οπαδικής βίας (11%).
Κανένα άλλο γεγονός δεν φτάνει σε διψήφιο ποσοστό στις αναφορές των ερωτώμενων, καθώς ακόμα και τα μεγάλα πολιτικά γεγονότα της χρονιάς (ευρείες εκλογικές νίκες της Ν.Δ., παραίτηση Αλέξη Τσίπρα από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ και εκλογή του Στέφανου Κασσελάκη στη θέση του προέδρου της αξιωματικής αντιπολίτευσης) επισκιάζονται από τα τραγικά γεγονότα και περνούν σε δεύτερο πλάνο.
Οι κρίσιμοι δείκτες
Φαίνεται, ωστόσο, ότι τα ισχυρά σοκ στην κοινή γνώμη από τα πολύνεκρα γεγονότα δεν δημιουργούν σημαντική -ορατή τουλάχιστον- φθορά στο κυβερνών κόμμα: Η εκλογική του επιρροή εκτιμάται στην περιοχή του 39%, ενώ ο συγκεκριμένος ποσοστιαίος πήχης επιβεβαιώνεται και από μερικούς άλλους κρίσιμους δείκτες. Πιο συγκεκριμένα, το 40% των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι η χώρα οδεύει στη σωστή κατεύθυνση, ενώ αντίστοιχο ποσοστό (38%) δηλώνουν ικανοποιημένοι (πολύ ή αρκετά) από το έργο της κυβέρνησης γενικά και η δημοτικότητα (καθαρή θετική γνώμη) του πρωθυπουργού φτάνει το 38%. Χοντρικά, η κυβέρνηση «πατάει» σε ένα στέρεο έδαφος: 4 στους 10 διατηρούν την εμπιστοσύνη τους στο κυβερνών κόμμα και στον πρωθυπουργό.
Η «απέναντι» πλευρά εμφανίζεται κατακερματισμένη και κανείς δεν καταφέρνει μέχρι αυτή την ώρα να συσπειρώσει το ποσοστό δυσαρέσκειας, που όμως δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητο. Τι κι αν το 54% των πολιτών θεωρούν ότι η χώρα οδεύει προς τη λανθασμένη κατεύθυνση ή αν το 62% είναι λίγο ή καθόλου ικανοποιημένοι από το έργο της κυβέρνησης; Το δεύτερο σε εκλογική επιρροή κόμμα της δημοσκόπησης, το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, καταγράφεται μεταξύ 14% και 15%, 25 ολόκληρες ποσοστιαίες μονάδες πίσω από τη Ν.Δ. Ο δε ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να εγκαθίσταται στην τρίτη θέση, με την εκλογική του επιρροή να βρίσκεται λίγο πάνω από το 12% και νιώθει καυτή την ανάσα του ΚΚΕ πίσω του, που ενισχύεται και από τον ιδιαίτερα δημοφιλή αυτή την περίοδο ηγέτη του, καθώς ο Δ. Κουτσούμπας φτάνει το 24% σε δημοτικότητα και βρίσκεται στη δεύτερη θέση μεταξύ των πολιτικών αρχηγών των κοινοβουλευτικών κόμματων. όσο για τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, μάλλον πρέπει να δημιουργεί προβληματισμό ότι η δημοτικότητά του είναι χαμηλότερη από την εκλογική επιρροή του κόμματός του… Η δε ικανοποίηση από την άσκηση αντιπολίτευσης από τον ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται σε μονοψήφιο ποσοστό (8% δηλώνουν «πολύ» ή «αρκετά» ικανοποιημένοι).
Τα «Αγκάθια»
Η δημοσκοπική κυριαρχία της Ν.Δ. δεν σημαίνει ότι έχει μπροστά της δρόμο στρωμένο με ροδοπέταλα. Το θέμα της ακριβείας εξακολουθεί να κυριαρχεί στους προβληματισμούς των πολιτών, καθώς το αναδεικνύουν ως κορυφαίο πρόβλημα σήμερα στη χώρα (63%), ενώ η εγκληματικότητα και η δημόσια ασφάλεια σκαρφάλωσε πλέον στην τρίτη θέση των αναφορών (23%), στο ίδιο σχεδόν επίπεδο με τα θέματα υγείας/περίθαλψης (24%) και πάνω από τους χαμηλούς μισθούς και τις συνθήκες εργασίας και τα θέματα παιδείας και σχολείων (20%), ενώ ψηλά στη σχετική ατζέντα βρίσκονται και τα θέματα που σχετίζονται με την ανεργία (18%) και την οικονομική ανάπτυξη (17%), καθώς και το προσφυγικό/μεταναστευτικό (13%).
Παράλληλα, μόνο 1 στους 4 περίπου (23%) αναφέρουν ότι το 2023 ήταν καλύτερο για τους ίδιους και τις οικογένειες τους σε σχέση με το 2022, ενώ στον αντίποδα το 38% θεωρούν ότι ήταν μάλλον χειρότερο και το 39% ότι δεν υπήρξε αξιοσημείωτη μεταβολή.
Οι προσδοκίες, ωστόσο, για το 2024 είναι καλύτερες καθώς το 29% θεωρούν ότι θα είναι καλύτερο σε σχέση με το 2023, έναντι 28% που θεωρούν ότι θα είναι χειρότερο και 38% που θεωρούν ότι δεν θα υπάρξει αξιοσημείωτη μεταβολή.
Οι Μεταρρυθμίσεις
Αρκετά διχασμένη εμφανίζεται η κοινή γνώμη σε βασικές μεταρρυθμίσεις που προωθεί η κυβέρνηση: την ίδρυση και λειτουργία μη κρατικών πανεπιστήμιων στη χώρα μας και τα θέματα του γάμου και της δυνατότητας τεκνοθεσίας από ομόφυλα ζευγάρια.
Σε ό,τι αφορά το θέμα της ίδρυσης και λειτουργίας μη κρατικών πανεπιστήμιων φαίνεται ότι υπάρχει ευδιάκριτη πλειοψηφία που τίθεται υπέρ (50% έναντι 37% που τοποθετούνται αρνητικά). Για το θέμα του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών η κοινή γνώμη εμφανίζεται διχασμένη, με το 47% να διάκειται θετικά και το 43% να διάκειται αρνητικά.
Αντιθέτως, σαφής πλειοψηφία ενάντια στη σχετική μεταρρύθμιση καταγράφεται ως προς την παροχή δικαιώματος τεκνοθεσίας σε ομόφυλα ζευγάρια, καθώς το 64% δηλώνει κατά της σχετικής ρύθμισης έναντι 28% που τοποθετείται υπέρ.