Μια κραυγή αγωνίας για τις κρίσεις της εποχής μας και το μέλλον της ανθρωπότητας, αποτελεί το πρωτότυπο έργο με τίτλο «Καταστροφή», που παρουσιάζουν ο Δημήτρης Μπαμπίλης και η ομάδα ΑΠΑΡÄΜΙΛΛΟΝ, στη σκηνή «Νίκος Κούρκουλος» του Εθνικού Θεάτρου, από 1 έως 4 Ιουλίου, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου.
Ο κόσμος καταρρέει. Ή τουλάχιστον, έτσι φαίνεται, έτσι αισθανόμαστε όλο και πιο έντονα, εδώ και αρκετό καιρό. Η παγκόσμια οικονομία είναι σε ύφεση, το ρολόι της κλιματικής κρίσης μετράει αντίστροφα, η πανδημία απειλεί τους κοινωνικούς μας δεσμούς, ο πόλεμος, στη φαινομενική ησυχία της Δύσης, είναι πραγματικότητα.
Έξι πολίτες αυτού του υπό κατάρρευση κόσμου, άλλοι καλλιτέχνες, άλλοι όχι, όλοι ωστόσο με μια κοινή αγωνία για το μέλλον, βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε μια σκηνή – καταφύγιο, και αναζητούν τη Μεγάλη Λύση που θα μας λυτρώσει από την επικείμενη Καταστροφή. Όσο τα διαθέσιμα τρόφιμα στερεύουν, αυξάνεται η επινοητικότητά τους, εντείνονται οι αναφορές τους σε πολιτικά κινήματα και φιλοσόφους, ο έρωτας και η δίψα για τέχνη, χορό και μουσική.
«Με τον τίτλο της παράστασης θέλαμε να συμπυκνώσουμε την αίσθηση που μονοπωλεί την εμπειρία μας εδώ και αρκετά χρόνια, τόσο λόγω των αλλεπάλληλων “κρίσεων” (οικονομική, προσφυγική, κλιματική, υγειονομική, πόλεμος) όσο και μιας διάχυτης αλλά ασαφούς αίσθησης ότι τα πράγματα είναι όσο χειρότερα θα μπορούσαν να γίνουν» αναφέρει ο Δημήτρης Μπαμπίλης.
Η παράσταση μιλάει για μια κοινωνία σε κατάσταση συναγερμού, για μια κατάσταση γενικευμένου φόβου με την καταστροφολογία να διαμορφώνει τη συνθήκη, να χειραγωγεί τις μάζες και να παράγει πολιτικές ταυτότητες.
«Η λέξη “Καταστροφή” κουβαλάει συχνά μια υπερβολή. Μοιάζει να σπεύδουμε να τη χρησιμοποιήσουμε, όχι γιατί το ένα ή το άλλο συμβάν έχει όντως καταστρεπτικά αποτελέσματα, αλλά γιατί το βιώνουμε ως τέτοιο. Αυτό σημαίνει ότι η λέξη “Καταστροφή” γίνεται και εργαλείο αναπαραγωγής του φόβου, όταν για παράδειγμα μια συνηθισμένη χειμωνιάτικη χιονόπτωση παρουσιάζεται, και εν τέλει βιώνεται, ως απειλή» αναφέρει ο σκηνοθέτης.
Η παράσταση εκφράζει μια σειρά από ερωτήματα για ό,τι απασχολεί τον σύγχρονο άνθρωπο, χρησιμοποιώντας ιδιαίτερες δραματουργικές μεθόδους, που συνδυάζουν την έρευνα, τις συνεντεύξεις και τη θεατρική πράξη.
«Το έργο που γράφτηκε μέσα από τη διαδικασία της έρευνας και των προβών, είναι προϊόν της σημερινής εμπειρίας και μόνο ως τέτοιο με ενδιαφέρει να το παρουσιάσω. Αντιλαμβάνομαι το θέατρο ως τον τόπο συνάντησης και διαπραγμάτευσης μιας κοινότητας πάνω στα ζητήματα που την απασχολούν, όχι με όρους ρηχής επικαιρότητας αλλά συνυφασμένο με τη δημόσια σφαίρα. Με αυτή την έννοια η παράσταση τοποθετείται μέσα στην εν εξελίξει συζήτηση για το “τι μας συμβαίνει;”, ένα ερώτημα που μπορεί ανά περιόδους να αλλάζει μορφή, στην πραγματικότητα όμως είναι μια βαθιά αναρώτηση μπροστά σε κάτι που μοιάζει ολοένα και πιο αδιέξοδο στον τρόπο που επιμένουμε να δομούμε τις κοινωνίες μας» λέει ο Δημήτρης Μπαμπίλης.
Η ομάδα που βρίσκεται πίσω από τη δημιουργία του έργου, θέλοντας να πλέξει τη σύγχρονη πραγματικότητα με τη μυθοπλασία, ανέτρεξε σε βιβλία και μίλησε με επιστήμονες, συγκεντρώνοντας υλικό που ξεπερνά κατά πολύ τις απαιτήσεις της παράστασης.
«Για τη δημιουργία της παράστασης κάναμε επιτόπια έρευνα σε περιοχές που έχουν βιώσει ή βιώνουν καταστροφές, όπως τη Βόρεια Εύβοια, τη Μάνδρα και το Μάτι, παίρνοντας συνεντεύξεις από ανθρώπους που βιώνουν τις συνέπειές τους και ανοίξαμε διάλογο με καλλιτέχνες που δραστηριοποιούνται σε εμπόλεμες ζώνες» τονίζει ο Δημήτρης Μπαμπίλης.
Το ΑΠΑΡÄΜΙΛΛΟΝ ξεκίνησε το 2017 σε ένα παλιό εργαστήριο ζαχαροπλαστικής στου Γκύζη ως ένας χώρος αφιερωμένος στην έρευνα στις παραστατικές τέχνες: «Έγινε σε μια εποχή που η θεατρική παραγωγή της Αθήνας αυξανόταν διαρκώς με φρενήρεις ρυθμούς, μια εντατικοποίηση της καλλιτεχνικής παραγωγής που στην πραγματικότητα εξαντλούσε τους καλλιτέχνες και αποδυνάμωνε τα έργα. Απευθύναμε τότε ένα κάλεσμα σε βραδύτητα προσφέροντας τον χώρο δωρεάν σε οποιαδήποτε ομάδα ή μεμονωμένο καλλιτέχνη ήθελε να κάνει έρευνα πάνω στα εργαλεία ή τις μεθόδους του. Το αποτέλεσμα είναι ότι μέχρι σήμερα έχουμε φιλοξενήσει περισσότερους από 70 καλλιτέχνες από 5 χώρες» λέει ο Δημήτρης Μπαμπίλης.
Η ομάδα εδώ και έξι χρόνια έχει αξιοσημείωτη συμμετοχή στη θεατρική πραγματικότητα της χώρας, έχοντας παρουσιάσει δουλειές σε μερικές από τις πιο μεγάλες σκηνές.
Όσο για το ποιο θα ήθελε να είναι το αποτύπωμα της δουλειάς της ομάδας ΑΠΑΡÄΜΙΛΛΟΝ, ο Δημήτρης Μπαμπίλης λέει: «Αυτό σχετίζεται με την πρόσληψή της και ξέρουμε πως αυτήν δεν μπορούμε να την ορίσουμε, ίσως μόνο να την επηρεάσουμε. Ας αρκεστούμε λοιπόν στο ότι βασική μας επιδίωξη είναι να προκαλούμε την πολιτική θέαση της δουλειάς μας, συμμετέχοντας στη δημόσια συζήτηση όπου αυτή υπάρχει, ή τουλάχιστον προκαλώντας την. Μας ενδιαφέρει λοιπόν ο διάλογος, η κριτική απάντηση, με λίγα λόγια το να ακούμε».
Στην παράσταση εμφανίζονται οι Μάγια Ανδρέου, Γιώργος Βουρδαμής, Λάμπρος Γραμματικός, Ειρήνη Κυριακού, Μανώλης Μανουσάκης, Αντώνης Παπανικολάτος και «ειδικοί της Καταστροφής»