Τι είναι η μεταμόσχευση νεφρού και ποιες επιλογές υπάρχουν για τον νεφροπαθή;

της Κωνσταντίνας Τρίγκα*

 

Οι θεραπευτικές επιλογές για ασθενείς που καταλήγουν σε νεφρική ανεπάρκεια τελικού είναι η μεταμόσχευση νεφρού και η υποκατάσταση της νεφρικής λειτουργίας  με εξωνεφρική κάθαρση (αιμοκάθαρση ή  περιτοναïκή κάθαρση).

     Η μεταμόσχευση νεφρού θα πρέπει να είναι η θεραπεία εκλογής ειδικά για νεότερους σε ηλικία ασθενείς αφού έχει αποδειχθεί ότι σχετίζεται με καλύτερη ποιότητα ζωής και αυξημένη επιβίωση.  

  Οι νεφροί που δωρίζονται για μεταμόσχευση μπορεί να προέρχονται από δότες που είναι κλινικά νεκροί ή από ζώντες δότες. Για να αποφασισθεί ότι ένας νεφρός από κάποιον δότη είναι κατάλληλος για ένα συγκεκριμένο ασθενή, χρειάζεται να γίνουν εξειδικευμένα τεστ.

Κατά τη διαδικασία μεταμόσχευσης νεφρού, αρχικά αφαιρείται ο νεφρός από το δότη και τοποθετείται στον νεφροπαθή στην περιοχή του δεξιού λαγόνιου βόθρου (κάτω κοιλιά). Οι αυτόχθονες (ανεπαρκείς) νεφροί του λήπτη συνήθως δεν αφαιρούνται. 

Η νεφρική αρτηρία και η νεφρική  φλέβα του μεταμοσχευμένου νεφρού αναστομώνεται (συνδέεται) με την λαγόνια αρτηρία και την λαγόνια φλέβα του νεφροπαθούς και στην συνέχεια ακολουθεί η σύνδεση του ουρητήρα του μεταμοσχευμένου νεφρού  με την ουροδόχο κύστη του λήπτη. 

Ο μεταμοσχευμένος νεφρός αρχίζει να λειτουργεί άμεσα μετά το χειρουργείο με την  παραγωγή ούρων και μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα η νεφρική λειτουργία αποκαθίσταται πλήρως. 

Για την αποτροπή της απόρριψης του μεταμοσχευμένου νεφρού, ο ασθενής θα πρέπει να λαμβάνει ανοσοκατασταλτικά φάρμακα εφόρου ζωής. 

Τα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα μειώνουν την ανοσολογική απάντηση του λήπτη έτσι ώστε να μην απορρίψει το νεφρικό μόσχευμα και να το αποβάλλει ως ξένο σώμα. Τα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα επειδή καταστέλλουν τους ανοσολογικούς μηχανισμούς καθιστούν πιο ευάλωτους τους μεταμοσχευμένους ασθενείς σε διάφορες μολύνσεις καθώς και σε ορισμένες μορφές καρκίνου.

 Η μεταμόσχευση νεφρού από ζώντα δότη αποτελεί την καλύτερη θεραπευτική επιλογή για τους νεότερους ηλικιακά ασθενείς. Αυτό που είναι πολύ σημαντικό είναι ότι παρέχει στον ασθενή την δυνατότητα μεταμόσχευσης χωρίς να χρειαστεί προηγουμένως να υποβληθεί σε εξωνεφρική κάθαρση, γεγονός που βελτιώνει την πρόγνωσή του. Από την προσωπική μας εμπειρία έχουμε παρατηρήσει ότι οι ηλικιακά νεότεροι νεφροπαθείς  που μεταμοσχεύθηκαν ‘’προληπτικά’’  έχουν καλύτερη ποιότητα ζωής, καλύτερη επιβίωση και ασφαλώς καλύτερη ψυχολογία. Στόχος μας είναι να προωθήσουμε όλους τους ασθενείς μας και ειδικότερα τους νέους προς αυτή την κατεύθυνση. Ουσιαστικά, δεν υπάρχει όριο ηλικίας για τον ζώντα δότη  αρκεί να είναι υγιής και ο καθένας μας θεωρητικά μπορεί να χαρίσει τον νεφρό του. Στην περίπτωση που ο λήπτης είναι προχωρημένης ηλικίας θα πρέπει η μεταμοσχευτική ομάδα  να αποφασίσει αν θα  εγκρίνει την διαδικασία μεταμόσχευσης. 

  Για την περαιτέρω διασφάλιση της υγείας και της νεφρικής λειτουργίας του δότη και του λήπτη συνιστάται η εφ’ όρου ζωής παρακολούθηση από εξειδικευμένο νεφρολόγο.
    Τα τελευταία χρόνια, σε ειδικά μεταμοσχευτικά κέντρα είναι δυνατή η μεταμόσχευση ακόμα και από δότη με ασύμβατη ομάδα αίματος, αυτό όμως πραγματοποιείται με την εφαρμογή  ειδικών θεραπευτικών πρωτοκόλλων για την προετοιμασία του λήπτη. Αξίζει να τονιστεί ότι τα αποτελέσματα της ‘’ασύμβατης μεταμόσχευσης’’ είναι παρόμοια με αυτά της ‘’συμβατής’’ όσο αφορά την επιβίωση των νεφρικών μοσχευμάτων.  

Λόγω της έλλειψης νεφρικών μοσχευμάτων έχει επινοηθεί και μια άλλη εναλλακτική πρόταση, η «διασταυρούμενη μεταμόσχευση νεφρού».

Δηλαδή, στην περίπτωση που ένα ζεύγος δότη-λήπτη δεν «ταιριάζει» ανοσολογικά μεταξύ του, υπάρχει η δυνατότητα της  «διασταυρούμενης μεταμόσχευσης νεφρού», όπου ο δότης ενός ζευγαριού  μπορεί να δωρίσει τον νεφρό του στον ανοσολογικά συμβατό λήπτη του άλλου ζευγαριού και το αντίστροφο.
Ακόμα και αν  δεν βρεθεί κατάλληλο ζεύγος δότη-λήπτη για διασταυρούμενη μεταμόσχευση, υπάρχει και η επιλογή του υποψήφιου δότη να δωρίσει το νεφρό του στο Εθνικό Μητρώο Μεταμοσχεύσεων και ο λήπτης του να λάβει κατά προτεραιότητα το πρώτο διαθέσιμο μόσχευμα από αποβιώσαντα δότη.

  Η μεταμόσχευση νεφρού κατέχει παγκοσμίως την υψηλότερη θέση σε ποσοστά επιτυχίας σε σύγκριση με τη μεταμόσχευση άλλων  συμπαγών οργάνων και η εμπειρία των διαφόρων Κέντρων Μεταμόσχευσης στην Ελλάδα είναι πλέον πολύ μεγάλη. 

 

ΜΟΝΑΔΑ ΧΡΟΝΙΑΣ ΑΙΜΟΚΑΘΑΡΣΗΣ ΚΥΑΝΟΥΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΠΑΤΡΩΝ Α.Ε

      Η ΑΣΦΕΛΕΣΤΕΡΗ ΚΑΙ Η ΠΙΟ ΑΞΙΟΠΙΣΤΗ ΛΥΣΗ ΣΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ

                                     ΤΟΥ ΝΕΦΡΟΠΑΘΗ 

 

 info:  http://www.kyanousstavrospatron.gr

 

ΜΟΝΑΔΑ ΧΡΟΝΙΑΣ ΑΙΜΟΚΑΘΑΡΣΗΣ

“ΚΥΑΝΟΥΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΠΑΤΡΩΝ Α.Ε”
Γερμανού 115, Πάτρα ,Τ.Κ.: 262 25
Τηλεφωνικό κέντρο : +302610 243110 
Fax: +302610-243139
e-mail: [email protected]
e-mail: [email protected]
 

*Τρίγκα Κωνσταντίνα MD, MsC, PhD

Ειδική Νεφρολόγος, Μονάδα Χρόνιας Αιμοκάθαρσης « Κυανούς Σταυρός Πατρών»
Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος Κυανού Σταυρού  Α.Ε
Τηλ 2610243110
Ιδιωτικό Ιατρείο: Κορίνθου 275, Πάτρα,
2610 450797 κιν: 6974 192 118
[email protected]