Ένας Ιάπωνας ερευνητής ανακοίνωσε ότι δημιούργησε βιώσιμα ωάρια από τα κύτταρα αρσενικών ποντικιών. Πρόκειται για την πρώτη δημιουργία στο εργαστήριο ωοκυττάρων θηλαστικού από αρσενικά κύτταρα. Το επόμενο – καθόλου εύκολο- βήμα θα είναι να επιδιωχθεί κάτι ανάλογο με ανθρώπινα κύτταρα, καθώς ελλοχεύει, μεταξύ άλλων, ο κίνδυνος πρόκλησης ανεπιθύμητων γενετικών αλλαγών.
Η έρευνα, που βρίσκεται σε αρχικά στάδια ακόμη, αφορά την μετατροπή των αρσενικών χρωμοσωμάτων ΧΥ σε θηλυκά ΧΧ. Η εξέλιξη αυτή ανοίγει τον δρόμο σε ζευγάρια ανδρών να αποκτήσουν τα δικά τους παιδιά και όχι πια με υιοθεσία.
Η ανακοίνωση έγινε από τον καθηγητή Κατσουχίκο Χαγιάσι του Πανεπιστημίου της Οσάκα, ο οποίος απολαμβάνει διεθνούς κύρους στο πεδίο του, σε συνέδριο του Ινστιτούτου Γενετικής Φράνσις Κρικ στο Λονδίνο, σύμφωνα με το BBC και τη “Γκάρντιαν”. ‘Αλλοι επιστήμονες εμφανίστηκαν επιφυλακτικοί. Ο καθηγητής Τζορτζ Ντέιλι της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ των ΗΠΑ, επεσήμανε πώς θα περάσει πολύς χρόνος εωσότου η κοινωνία βρεθεί αντιμέτωπη στην πράξη με την επιλογή μωρών από δύο πατέρες.
Ο ίδιος ο Χαγιάσι ανέφερε πως η εργασία του βρίσκεται σε πολύ αρχικό στάδιο. Τα ωάρια που δημιούργησε, έχουν χαμηλή ποιότητα και η τεχνική προς το παρόν δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια στους ανθρώπους. Δήλωσε πάντως αισιόδοξος ότι οι σημερινές δυσκολίες μπορεί να έχουν ξεπεραστεί σε δέκα χρόνια και ότι τελικά θα καταστεί διαθέσιμη μια τεχνική αναπαραγωγής για ζευγάρια ίδιου φύλου.
«Αν οι άνθρωποι τη θέλουν και η κοινωνία αποδεχτεί μια τέτοια τεχνολογία, εγώ συναινώ», δήλωσε ο Ιάπωνας επιστήμονας. Εμφανίστηκε πάντως διστακτικός η μέθοδος του να χρησιμοποιηθεί από έναν άνδρα για να δημιουργήσει ένα μωρό από το δικό του σπέρμα και από τεχνητά δημιουργημένα ωάρια. «Τεχνικά αυτό είναι δυνατό», είπε. «Δεν είμαι όμως βέβαιος αν σε αυτό το στάδιο είναι κάτι ασφαλές ή αποδεκτό από την κοινωνία».
Η μέθοδος περιλαμβάνει τη λήψη δερματικού κυττάρου από αρσενικό τρωκτικό και την μετατροπή του σε πολυδύναμο βλαστικό κύτταρο που μπορεί να μετατραπεί σε άλλα είδη κυττάρων. Τα κύτταρα αυτά ως αρσενικά έχουν χρωμοσώματα ΧΥ. Μετά οι ερευνητές διαγράφουν το Υ χρωμόσωμα αυτών των κυττάρων, διπλασιάζουν το Χ και τελικά «κολλάνε» μαζί τα δύο Χ. Αυτό επιτρέπει στο βλαστοκύτταρο να αναπρογραμματιστεί για να γίνει ωάριο.
Τα κύτταρα στη συνέχεια αναπτύσσονται σε ένα οργανοειδές ωοθήκης που μιμείται τις συνθήκες στις ωοθήκες του ποντικιού. Όταν τα ωάρια γονιμοποιήθηκαν με σπερματοζωάρια, δημιουργήθηκαν 600 έμβρυα, από τα οποία τελικά γεννήθηκαν επτά ποντικάκια (χαμηλό ποσοστό επιτυχίας περίπου 1%). Πάντως τα τρωκτικά αυτά φαίνονταν υγιή και είχαν φυσιολογική διάρκεια ζωής, ενώ και τα ίδια απέκτησαν απογόνους.
Η τεχνική μπορεί επίσης να βοηθήσει υπογόνιμα ζευγάρια διαφορετικού φύλου, στα οποία η γυναίκα δεν μπορεί να παράγει τα δικά της ωάρια λόγω σοβαρού προβλήματος όπως το σύνδρομο Τέρνερ (όπου λείπει το ένα αντίγραφο του χρωμοσώματος Χ). Όμως θα περάσουν χρόνια εωσότου (και εάν) καταστεί διαθέσιμη μια τέτοια νέα θεραπεία υπογονιμότητας. ‘Αλλοι επιστήμονες θεωρούν ότι ο χρονικός ορίζοντας της δεκαετίας είναι υπερβολικά αισιόδοξος, αν ληφθεί υπόψη ότι ακόμη δεν έχουν δημιουργηθεί στο εργαστήριο βιώσιμα ανθρώπινα ωάρια από θηλυκά κύτταρα.