Στη αδιάκοπη προσπάθεια της επιστημονικής κοινότητας να αποκωδικοποιήσει τους μηχανισμούς και τα μυστικά του ύπνου αναδεικνύονται συνεχώς νέα ενδιαφέροντα ευρήματα για αυτή την τόσο βασική λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού και τις θετικές ή αρνητικές επιπτώσεις που έχει στην υγεία μας.
Η τελευταία σχετική μελέτη αναφέρει ότι καλός ύπνος σημαίνει μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής και όσο καλύτερος είναι ο ύπνος, τόσα περισσότερα χρόνια μπορεί κανείς να προσθέσει στον βίο του. Ακόμη και όσοι νέοι έχουν πιο υγιεινές συνήθειες ύπνου, έχουν λιγότερες πιθανότητες να πεθάνουν πρόωρα. Σύμφωνα με την έρευνα, περίπου το 8% των θανάτων από οποιαδήποτε αιτία θα μπορούσαν να αποδοθούν εν μέρει στον κακό ύπνο.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Φρανκ Τσιαν του Ιατρικού Κέντρου Beth Israel Deaconess και της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική ανακοίνωση σε διεθνές καρδιολογικό συνέδριο στις ΗΠΑ, μελέτησαν στοιχεία για 172.321 ανθρώπους με μέση ηλικία 50 ετών, οι οποίοι παρακολουθήθηκαν κατά μέσο όρο επί τέσσερα έτη, στη διάρκεια των οποίων 8.681 άτομα πέθαναν. Το 30% των θανάτων οφείλονταν σε καρδιαγγειακά αίτια, το 24% σε καρκίνους και το 46% σε άλλες αιτίες.
Η πιθανότητα θανάτου συσχετίστηκε με πέντε παράγοντες καλού ύπνου: διάρκεια επτά έως οκτώ ωρών τα βράδια, δυσκολία ύπνου όχι πάνω από δύο φορές την εβδομάδα, δυσκολία διατήρησης του ύπνου όχι πάνω από δύο φορές την εβδομάδα, όχι χρήση φαρμάκων για να κοιμηθεί κανείς, αίσθημα ξεκούρασης μετά το ξύπνημα. Όσους περισσότερους από τους πέντε αυτούς παράγοντες συγκεντρώνει κανείς και όσο μεγαλύτερη “βαθμολογία” έχει σε καθέναν ξεχωριστά (σε μια κλίμακα 0-5), τόσο πιο ποιοτικός και ωφέλιμος για την υγεία θεωρείται ο ύπνος. Στο άλλο άκρο υπάρχει κακός ύπνος ή διαταραχή ύπνου.
Η μελέτη βρήκε ότι, σε σχέση με όσους έχουν κανέναν ή μόνο έναν ευνοϊκό παράγοντα ύπνου, εκείνοι που έχουν και τους πέντε, είναι 30% λιγότερο πιθανό να πεθάνουν πρόωρα από οποιαδήποτε αιτία, 21% από καρδιαγγειακή νόσο, 19% από καρκίνο και 40% από άλλη αιτία (δυστύχημα, μόλυνση, νευροεκφυλιστική πάθηση όπως άνοια και Πάρκινσον κ.α.).
Μεταξύ όσων είχαν και τους πέντε ποιοτικούς παράγοντες ύπνου, το προσδόκιμο ζωής ήταν κατά μέσο όρο 4,7 χρόνια μεγαλύτερο για τους άνδρες και 2,4 χρόνια για τις γυναίκες, σε σχέση με όσους είχαν κανέναν ή μόνο έναν παράγοντα καλού ύπνου. Περισσότερη έρευνα χρειάζεται, σύμφωνα με τους ερευνητές, για να κατανοηθεί γιατί οι άνδρες που κοιμούνται πολύ καλά, έχουν διπλάσια αύξηση προσδόκιμου ζωής σε σύγκριση με τις γυναίκες που κάνουν πολύ καλό ύπνο.
“Αν οι άνθρωποι έχουν όλες αυτές τις ιδανικές συμπεριφορές στον ύπνο τους, είναι πιθανότερο να ζήσουν περισσότερο. Συνεπώς αν μπορούμε να βελτιώσουμε γενικά τον ύπνο – και γι’ αυτό είναι σημαντικό να εντοπίζουμε τις διαταραχές του ύπνου – μπορούμε να βοηθήσουμε ώστε να προλάβουμε σε έναν βαθμό αυτούς τους πρόωρους θανάτους”, δήλωσε ο δρ Τσιαν.
«Ακόμη και από νεαρή ηλικία, αν οι άνθρωποι μπορούν να αναπτύξουν αυτές τις καλές συνήθειες ύπνου, αυτό μπορεί να τους ωφελήσει στην υγεία τους σε βάθος χρόνου. Είναι σημαντικό να καταλάβουν οι νέοι ότι οι υγιεινές συμπεριφορές λειτουργούν σωρευτικά στον χρόνο. Όπως λέμε ότι ποτέ δεν είναι αργά για ασκηθεί κανείς ή για να κόψει το κάπνισμα, το ίδιο ισχύει και για τον ύπνο», ανέφερε ο επικεφαλής ερευνητής. «Επίσης πρέπει να δώσουμε έμφαση στο ότι δεν αρκεί να κοιμάται κανείς αρκετές ώρες. Πρέπει κανείς να ξεκουράζεται πραγματικά στον ύπνο του και να μην έχει πρόβλημα είτε να αποκοιμηθεί, είτε να μείνει κοιμισμένος», πρόσθεσε. Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι τόσο ο λίγος όσο και ο υπερβολικός ύπνος μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την καρδιά.
