Ερώτηση με πρωτοβουλία των βουλευτών Αχαΐας Σίας Αναγνωστοπούλου και Κώστα Μάρκου με θέμα «Καθυστέρηση στην αποζημίωση ιδιοκτητών για την απαλλοτρίωση εκτάσεων για την κατασκευή του Αυτοκινητόδρομου Πατρών-Πύργου», κατέθεσαν στα πλαίσια του κοινοβουλευτικού ελέγχου 11 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία στον Υπουργό Μεταφορών και Υποδομών.
Οπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση:
"Στην κατασκευή της Ολυμπίας Οδού για το τμήμα Πάτρα - Πύργος, βάση της μελέτης του έργου προβλέπεται η δημιουργία Αυτοκινητόδρομου και παράπλευρων οδών (SR). Για τη δημιουργία του Αυτοκινητόδρομου έγινε κήρυξη απαλλοτρίωσης το έτος 2008 και για την δημιουργία των παραδρόμων το έτος 2012. Η απαλλοτρίωση των εκτάσεων των ακινήτων των ιδιωτών έγινε με σχετικό διαχωρισμό εδαφικών περιοχών κατά Δήμο. Έτσι στο τμήμα της Αχαΐας, είχαμε τα ακόλουθα:
Α. Τμήμα Ροίτικα - Μονοδένδρι - Βραχνείκα Τσουκαλείκα - Καμίνια. Όσον αφορά τις απαλλοτριώσεις των εκτάσεων της δημιουργίας του αυτοκινητόδρομου, η αίτηση καθορισμού προσωρινής τιμής μονάδας δικάστηκε το έτος 2009 και εκδόθηκε η υπ. αριθ. 498/2010 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πατρών η οποία καθόρισε τις προσωρινές αποζημιώσεις. Το Ελληνικό Δημόσιο προχώρησε σε παρακατάθεση της προσωρινής αποζημίωσης το έτος 2011 στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Λόγω σφαλμάτων στους κτηματολογικούς πίνακες υπάρχουν περισσότεροι από 100 ιδιοκτήτες οι οποίοι έχουν αναγνωριστεί δικαστικά δικαιούχοι της αποζημίωσης αλλά δεν μπορούν να εισπράξουν ούτε την προσωρινή αποζημίωση επειδή η διεύθυνση απαλλοτριώσεων (Δ25) του Υπουργείου Υποδομών δεν έχει προβεί εδώ και 9 έτη στην διόρθωση των κτηματολογικών πινάκων.
Β. ΤΜΗΜΑ Αλλισός - Κάτω Αχαΐα. Όσον αφορά τις απαλλοτριώσεις των εκτάσεων της δημιουργίας του αυτοκινητόδρομου, η αίτηση καθορισμού προσωρινής τιμής μονάδας δικάστηκε το έτος 2009 και εκδόθηκε η Υπ. αριθ. 476/2010 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πατρών η οποία καθόρισε τις προσωρινές αποζημιώσεις. Το Ελληνικό Δημόσιο προχώρησε σε παρακατάθεση της προσωρινής αποζημίωσης το έτος 2011 στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο νόμος ορίζει ότι στις απαλλοτριώσεις, η δίκη πρέπει να γίνεται σε ένα μήνα από την έκδοση της απόφασης του πρώτου δικαστηρίου και η απόφαση να βγαίνει σε ένα χρόνο το αργότερο. Στις συγκεκριμένες περιπτώσεις έκανε 12 χρόνια και ήδη οι ιδιοκτήτες έχουν κάνει αγωγή κατά του Ελληνικού Δημοσίου για παραβίαση του Δικαιώματος σε δίκαιη δίκη λόγω εύλογης υπέρβασης του χρόνου διάρκειας της δίκης, αφού έχουν στερηθεί την περιουσία τους από το 2011 και ακόμα δεν έχουν εισπράξει την πλήρη αποζημίωση. Επιπροσθέτως, για τις δύο παραπάνω περιπτώσεις η αρμόδια υπηρεσία ( διεύθυνση Απαλλοτριώσεων του Υπουργείου Υποδομών) δήλωσε αδυναμία εφαρμογής της απόφασης λόγω μεγάλου όγκου προηγούμενων αποφάσεων και θεωρεί ότι θα εκτελέσει το διατακτικό των υπ. αριθ. 223/2022 και 174/2022 μετά από 2 με 3 χρόνια.
Οι καθυστερήσεις αυτές είσπραξης των νόμιμων αποζημιώσεων σε σημείο που να ελέγχονται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία και τα αρμόδια ευρωπαϊκά δικαιοδοτικά όργανα ως παραβαίνουσες το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη λόγω εύλογης υπέρβασης του χρόνου διάρκειας της δίκης ζημιώνει διπλά το ελληνικό Δημόσιο. Αφενός επιβάλλονται πρόστιμα από την Ευρωπαϊκή Ένωση στην Ελλάδα που επιβαρύνουν τον δημόσιο προϋπολογισμό, αφετέρου σύμφωνα με το άρθρο 20 του Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων μετά την παρέλευση εξαμήνου από την έκδοση απόφασης καθορισμού της οριστικής αποζημίωσης η αξίωση του πολίτη τοκίζεται με τόκο υπερημερίας εις βάρος του Ελληνικού Δημοσίου.
Οι Βουλευτές ζητούν να μάθουν αν ο Υπουργός θα προβλέψει άμεσα κονδύλια που δεν υπερβαίνουν το ετήσιο κόστος εξαιτίας των τόκων υπερημερίας για την τάχιστη στελέχωση των αρμόδιων υπηρεσιών και πότε αναμένεται να ολοκληρωθεί η διαδικασία αποζημίωσης των ιδιοκτητών των απαλλοτριωμένων εκτάσεων."
H ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τον Υπουργό Μεταφορών και Υποδομών
Θέμα: «Καθυστέρηση στην αποζημίωση ιδιοκτητών για την απαλλοτρίωση εκτάσεων για την κατασκευή του Αυτοκινητόδρομου Πατρών-Πύργου»
Στην κατασκευή της Ολυμπίας Οδού για το τμήμα Πάτρα - Πύργος, βάση της μελέτης του έργου προβλέπεται η δημιουργία Αυτοκινητόδρομου και παράπλευρων οδών (SR). Για τη δημιουργία του Αυτοκινητόδρομου έγινε κήρυξη απαλλοτρίωσης το έτος 2008 και για την δημιουργία των παραδρόμων το έτος 2012. Η απαλλοτρίωση των εκτάσεων των ακινήτων των ιδιωτών έγινε με σχετικό διαχωρισμό εδαφικών περιοχών κατά Δήμο. Έτσι στο τμήμα της Αχαΐας, είχαμε τα ακόλουθα:
Α. Τμήμα Ροίτικα - Μονοδένδρι - Βραχνείκα Τσουκαλείκα - Καμίνια. Όσον αφορά τις απαλλοτριώσεις των εκτάσεων της δημιουργίας του αυτοκινητόδρομου, η αίτηση καθορισμού προσωρινής τιμής μονάδας δικάστηκε το έτος 2009 και εκδόθηκε η υπ` αριθ. 498/2010 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πατρών η οποία καθόρισε τις προσωρινές αποζημιώσεις. Το Ελληνικό Δημόσιο προχώρησε σε παρακατάθεση της προσωρινής αποζημίωσης το έτος 2011 στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Λόγω σφαλμάτων στους κτηματολογικούς πίνακες υπάρχουν περισσότεροι από 100 ιδιοκτήτες οι οποίοι έχουν αναγνωριστεί δικαστικά δικαιούχοι της αποζημίωσης αλλά δεν μπορούν να εισπράξουν ούτε την προσωρινή αποζημίωση επειδή η διεύθυνση απαλλοτριώσεων (Δ25) του Υπουργείου Υποδομών δεν έχει προβεί εδώ και 9 έτη στην διόρθωση των κτηματολογικών πινάκων.
Τον Οκτώβριο 2022 εκδόθηκε η υπ` αριθ. 223/2022 απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Πατρών, η οποία καθόρισε τις οριστικές αποζημιώσεις για τα ακίνητα αυτά.
Για την συμπληρωματική απαλλοτρίωση που κηρύχθηκε το 2012, η προσωρινή αποζημίωση καθορίστηκε με την υπ` αριθ. 486/2015 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πατρών, η οποία όμως όρισε ως εγγυοδοσία το 40% της επιδικασθείσας αποζημίωσης χρήματα τα οποία έχουν παρακρατηθεί από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων από όσους δικαιούχους έχουν μπορέσει να εισπράξουν χρήματα. Επίσης εκδόθηκε η υπ` αριθ. 222/2022 απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Πατρών η οποία όρισε την οριστική αποζημίωση. Βάση της απόφασης αυτής υπήρξε και αυτοδικαίως άρση της εγγυοδοσίας, όμως το ταμείο παρακαταθηκών και δανείων αρνείται να καταβάλλει τις νόμιμες αποζημιώσεις στους αναγνωρισθέντες ιδιοκτήτες αρνούμενο να συμμορφωθεί σε δικαστικές αποφάσεις. Περαιτέρω και εδώ, υπάρχουν πλέον των 100 ιδιοκτητών που δεν έχουν εισπράξει την νόμιμη αποζημίωση του 60% λόγω σφαλμάτων στον κτηματολογικό πίνακα.
Β. ΤΜΗΜΑ Αλλισός - Κάτω Αχαΐα. Όσον αφορά τις απαλλοτριώσεις των εκτάσεων της δημιουργίας του αυτοκινητόδρομου, η αίτηση καθορισμού προσωρινής τιμής μονάδας δικάστηκε το έτος 2009 και εκδόθηκε η υπ` αριθ. 476/2010 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πατρών η οποία καθόρισε τις προσωρινές αποζημιώσεις. Το Ελληνικό Δημόσιο προχώρησε σε παρακατάθεση της προσωρινής αποζημίωσης το έτος 2011 στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.
Τον Αύγουστο 2022 εκδόθηκε η υπ` αριθ. 174/2022 απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Πατρών, η οποία καθόρισε τις οριστικές αποζημιώσεις για τα ακίνητα αυτά.
Όσον αφορά την συμπληρωματική απαλλοτρίωση που κηρύχθηκε το 2012, η προσωρινή αποζημίωση καθορίστηκε με την υπ` αριθ. 625/2013 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πατρών και εκδόθηκε η υπ` αριθ. 175/2022 απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Πατρών η οποία όρισε την οριστική αποζημίωση. Βάση της απόφασης αυτής υπήρξε και αυτοδικαίως άρση της εγγυοδοσίας, όμως το ταμείο παρακαταθηκών και δανείων αρνείται να καταβάλλει τις νόμιμες αποζημιώσεις στους αναγνωρισθέντες ιδιοκτήτες αρνούμενο να συμμορφωθεί σε δικαστικές αποφάσεις.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο νόμος ορίζει ότι στις απαλλοτριώσεις, η δίκη πρέπει να γίνεται σε ένα μήνα από την έκδοση της απόφασης του πρώτου δικαστηρίου και η απόφαση να βγαίνει σε ένα χρόνο το αργότερο. Στις συγκεκριμένες περιπτώσεις έκανε 12 χρόνια και ήδη οι ιδιοκτήτες έχουν κάνει αγωγή κατά του Ελληνικού Δημοσίου για παραβίαση του Δικαιώματος σε δίκαιη δίκη λόγω εύλογης υπέρβασης του χρόνου διάρκειας της δίκης, αφού έχουν στερηθεί την περιουσία τους από το 2011 και ακόμα δεν έχουν εισπράξει την πλήρη αποζημίωση.
Επιπροσθέτως, για τις δύο παραπάνω περιπτώσεις η αρμόδια υπηρεσία ( διεύθυνση Απαλλοτριώσεων του Υπουργείου Υποδομών) δήλωσε αδυναμία εφαρμογής της απόφασης λόγω μεγάλου όγκου προηγούμενων αποφάσεων και θεωρεί ότι θα εκτελέσει το διατακτικό τηων υπ` αριθ. 223/2022 και 174/2022 μετά από 2 με 3 χρόνια.
Γ. ΤΜΗΜΑ, ΓΟΜΟΣΤΟ - ΚΑΡΕΙΚΑ- ΚΑΡΑΜΕΣΕΝΕΙΚΑ- ΣΑΓΕΙΚΑ. Για το τμήμα αυτό για την αρχική απαλλοτρίωση εκδόθηκε η υπ` αριθ. 140/2010 του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πατρών και όσον αφορά την προσωρινή τιμή και οριστική τιμή δυνάμει της υπ` αριθ. 198/2019 απόφασης του Τριμελούς Εφετείου. Η διεύθυνση απαλλοτριώσεων ολοκλήρωσε τους πίνακες παρακατάθεσης τον Σεπτέμβριο του 2022 και τώρα εισπράττουν οι ιδιοκτήτες τις αποζημιώσεις τους.
Δ. Τμήμα ΠΡΩΗΝ ΔΗΜΟΣ ΛΑΡΙΣΣΟΥ. Για την αρχική απαλλοτρίωση εκδόθηκε η υπ` αριθ. 439/2010 του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πατρών όσον αφορά την προσωρινή τιμή και οριστική τιμή δυνάμει της υπ` αριθ. 287/2012 απόφασης του Τριμελούς Εφετείου. Είναι η μόνη απόφαση που έχει συντελεστεί εμπρόθεσμα.
Για την συμπληρωματική απαλλοτρίωση έχει εκδοθεί η υπ` αριθ. 180/2015 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πατρών και η οριστική τιμή καθορίστηκε με την 108/2020 απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Πατρών. Έχουν περάσει 3 χρόνια και ακόμα η Διεύθυνση απαλλοτριώσεων δεν έχει εκτελέσει το διατακτικό της απόφασης και εκκρεμούν αποζημιώσεις για 300 ιδιοκτησίες.
Οι καθυστερήσεις αυτές είσπραξης των νόμιμων αποζημιώσεων σε σημείο που να ελέγχονται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία και τα αρμόδια ευρωπαϊκά δικαιοδοτικά όργανα ως παραβαίνουσες το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη λόγω εύλογης υπέρβασης του χρόνου διάρκειας της δίκης ζημιώνει διπλά το ελληνικό Δημόσιο.
Αφενός επιβάλλονται πρόστιμα από την Ευρωπαϊκή Ένωση στην Ελλάδα που επιβαρύνουν τον δημόσιο προϋπολογισμό, αφετέρου σύμφωνα με το άρθρο 20 του Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων μετά την παρέλευση εξαμήνου από την έκδοση απόφασης καθορισμού της οριστικής αποζημίωσης η αξίωση του πολίτη τοκίζεται με τόκο υπερημερίας εις βάρος του Ελληνικού Δημοσίου, ο οποίος μέχρι το έτος 2019 ήταν 6% και σήμερα ανέρχεται σε 5%. Αν αναλογιστεί η Κυβέρνηση ότι το ύψος των αποζημιώσεων που αναφέρθηκαν ανωτέρω ανέρχεται σε πάνω από 60.000.000 ευρώ, προκύπτει ότι το ετήσιο κόστος αυτής της καθυστέρησης είναι μεγαλύτερο από την δαπάνη στελέχωσης των αρμόδιων υπηρεσιών, ώστε να προχωρήσουν τάχιστα οι αποπληρωμές των αποζημιώσεων.
Επειδή, η διεύθυνση απαλλοτριώσεων του υπουργείου υποδομών δεν έχει ολοκληρώσει και δεν έχει πληρώσει 1200 ιδιοκτησίες.
Επειδή, κάθε έτος παράτασης της καθυστέρησης υπερβαίνει τα 3.600.00 ευρώ σε τόκους υπερημερίας.
Επειδή το ετήσιο κόστος αυτής της καθυστέρησης είναι μεγαλύτερο από την δαπάνη στελέχωσης των αρμόδιων υπηρεσιών, ώστε να προχωρήσουν τάχιστα οι αποπληρωμές των αποζημιώσεων.
Επειδή η εκπλήρωση της υποχρέωσης του ελληνικού Δημοσίου να καταβάλλει τις αποζημιώσεις προάγει το δημόσιο συμφέρον και εξασφαλίζει την κοινωνική ειρήνη.
Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
Θα προβλέψει άμεσα κονδύλια που δεν υπερβαίνουν το ετήσιο κόστος εξαιτίας των τόκων υπερημερίας για την τάχιστη στελέχωση των αρμόδιων υπηρεσιών;
Πότε αναμένεται να ολοκληρωθεί η διαδικασία αποζημίωσης των ιδιοκτητών των απαλλοτριωμένων εκτάσεων ;
Οι Ερωτώντες Βουλευτές
Αναγνωστοπούλου Αθανασία(Σία)
Μάρκου Κώστας
Βαρδάκης Σωκράτης
Βαρεμένος Γιώργος
Γκιόλας Γιάννης
Κασιμάτη Ειρήνη
Μάλαμα Κυριακή
Μπακαδήμα Φωτεινή
Ραγκούσης Γιάννης
Χρηστίδου Ραλλία
Ψυχογιός Γιώργος
