Η πολυβραβευμένη ταινία «Στρέλλα» (2009) του Πάνου Χ. Κούτρα, μια ταινία-σταθμός στον σύγχρονο ελληνικό κινηματογράφο, γίνεται όπερα δωματίου μετά από ανάθεση της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στον συνθέτη Μιχάλη Παρασκάκη. Μια ταινία εμβληματική για την ορατότητα των τρανς και της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας στην Ελλάδα, αλλά και διεθνώς, εμπνέει για πρώτη φορά ένα ελληνικό λυρικό έργο.
Η νέα όπερα δωματίου «Στρέλλα», σε λιμπρέτο της Αλεξάνδρας Κ* και μουσική διεύθυνση Κωνσταντίνου Τερζάκη, έρχεται, μέσα από τη φρέσκια και ανατρεπτική ματιά του περιζήτητου θεατρικού σκηνοθέτη Γιώργου Κουτλή, από την Τετάρτη 1 Φεβρουαρίου στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ, όπου και θα παρουσιαστεί για εννέα συνολικά παραστάσεις έως τις 12 Φεβρουαρίου 2023. Τον ρόλο της Στρέλλας θα ερμηνεύσει η διεμφυλική καλλιτέχνις Λέττα Κάππα, στην πρώτη της εμφάνιση στο λυρικό θέατρο.
Η όπερα πραγματεύεται τη συνάντηση του Γιώργου, ενός σαρανταοκτάχρονου άνδρα που μόλις αποφυλακίστηκε, με τη Στρέλλα, μια νεαρή τρανς πόρνη που λατρεύει τη Μαρία Κάλλας. Το μέλλον φαντάζει ανοιχτό και για τους δυο τους για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό. Καθώς, όμως, εκκρεμούν ακόμα οι λογαριασμοί του Γιώργου με το παρελθόν, η ιστορία του επανέρχεται για να τον στοιχειώσει. Μαζί με τη Στρέλλα, θα πρέπει να βρουν ένα δρόμο προς τη λύτρωση.
Η κινηματογραφική ιστορία της Στρέλλας, όπως εκτυλίσσεται στο σενάριο των Πάνου Χ. Κούτρα και Παναγιώτη Ευαγγελίδη, μοιάζει να έχει όλα τα στοιχεία ενός ρεαλιστικού μουσικοθεατρικού δράματος, καθώς ακουμπάει στην αρχαία τραγωδία με ευθείες αναφορές στον μύθο του Οιδίποδα και όρους οπερατικού βερισμού. Δεκατρία χρόνια μετά, η θεματική της ταινίας παραμένει εξίσου επίκαιρη με την εποχή της δημιουργίας της. Στη σύγχρονη πραγματικότητα, όπου η τόλμη και η αλήθεια είναι απολύτως αναγκαίες, τα πρόσωπα της ταινίας, και συνακόλουθα της όπερας, αντιμετωπίζονται όχι ως καρικατούρες αλλά ως άνθρωποι που ερωτεύονται, αγαπούν και πονούν.
Ο Μιχάλης Παρασκάκης αναλαμβάνει το στοίχημα να γράψει μια μουσική φρέσκια και αιχμηρή, διατηρώντας τον ρεαλισμό και τη δραματικότητα του κινηματογραφικού έργου. «Ελάχιστες φορές έχει μεταφερθεί κινηματογραφική ταινία στην οπερατική σκηνή, γίνεται όμως ολοένα και πιο συχνά. Η Στρέλλα ωστόσο είναι ήδη, κατά κάποιον τρόπο, μια κινηματογραφική όπερα. Εμπεριέχει όλα εκείνα τα στοιχεία του δράματος που υπάρχουν συνήθως στην όπερα, αποκαλύπτοντάς τα όμως μέσα από τη ζωή σημερινών, περιθωριοποιημένων διεμφυλικών ηρωίδων και ηρώων, καθιστώντας την πιο επίκαιρη από ποτέ. Ακροβατώντας στον πυρήνα του αρχαίου μύθου, με αναφορές σε άλλες ταινίες, στο μουσικό θέατρο και σε πραγματικές ή φανταστικές ηρωίδες, η ταινία ξεπερνά ηθικά, κοινωνικά και πολιτικά ταμπού με μια σχεδόν αφοπλιστική ειλικρίνεια. Το μόνο που μένει, λοιπόν, είναι η κινητήριος δύναμη του δράματος να γίνει η μουσική», σημειώνει ο συνθέτης.
Στην οπερατική της μορφή, η Στρέλλα προχωρεί ακόμη περισσότερο στην κατεύθυνση του μαγικού ρεαλισμού χάρη στο λιμπρέτο της Αλεξάνδρας Κ*, που διατηρεί τη βασική δομή και την ουσία της κινηματογραφικής ταινίας. Για την ίδια, η τρυφερότητα είναι το θέμα αλλά και η πρόκληση στην ιστορία, τόσο για τους ήρωες όσο και για τους θεατές. Η ίδια σημειώνει: «Δεν είμαι δυστυχώς η συγγραφέας του έργου. Το 90% όσων θα ακούσετε από σκηνής είναι το πρωτότυπο κείμενο της κινηματογραφικής Στρέλλας. Εγώ πήρα το αριστοτεχνικό σενάριο του Π. Κούτρα και του Π. Ευαγγελίδη και το μόνο που έκανα ήταν να το μοντάρω με τρόπο θεατρικό, με στόχο να μη χαθεί ούτε μιλιγκράμ απ' τους χυμούς του. Η Στρέλλα έχει χτυπητά χρώματα, έχει υψηλές θερμοκρασίες, έχει μελόδραμα, έχει μεγάλες χειρονομίες από μεγάλους ήρωες. Μ' αυτά τα υλικά δεν παίζουμε (αν μη τι άλλο γιατί στις μέρες μας είναι σπάνια)».
Η «Στρέλλα» σηματοδοτεί την πρώτη «αναμέτρηση» του Γιώργου Κουτλή, με οπερατικό έργο. «Με ευθείες αναφορές στον μύθο του Οιδίποδα και τη Στέλλα του Κακογιάννη, η Στρέλλα αποτελεί σταθμό στον σύγχρονο ελληνικό κινηματογράφο. Η ερωτική ιστορία ανάμεσα σε έναν πρώην φυλακισμένο και σε μια τρανς γυναίκα, στο πρόσωπο της οποίας ο πρώτος αναγνωρίζει τελικά τον γιο του, τάραξε και εξακολουθεί να ταράσσει την ιδέα της "κανονικότητας". Η μεταφορά ενός κινηματογραφικού αριστουργήματος σε όπερα έχει πολλές παγίδες, αλλά βλέποντας το μέγεθος των γεγονότων και των νοημάτων της Στρέλλας κάπως φαντάζει φυσική. Δεκατρία χρόνια μετά την προβολή της ταινίας και μέσα από μια μουσική πλέον φόρμα θα προσπαθήσουμε να εξετάσουμε τα όρια της ηθικής, τις εννοιολογικές φυλακές που επιβάλλονται κοινωνικά, τις διαφυλικές/διεμφυλικές ταυτότητες, τη μη ετεροκανονική επιθυμία και στο τέλος τέλος να αφηγηθούμε τη λίγο παράξενη ιστορία μιας θηλυκότητας στην Αθήνα του σήμερα, μια ιστορία που, όπως έχουν πει με χιούμορ και για την ταινία, είναι μια ιστορία "για όλη την οικογένεια"», αναφέρει ο Γιώργος Κουτλής.
Για την ερμηνεία των ρόλων της Στρέλλας, της Μαίρης και της Βίλμας επελέγησαν διεμφυλικές γυναίκες από τις ακροάσεις που πραγματοποιήθηκαν στην ΕΛΣ τον Οκτώβριο του 2022, ενώ την επιμέλεια κίνησης και τη χορογραφία της παραγωγής υπογράφει η διεμφυλική καλλιτέχνις Φένια Αποστόλου. Το σκηνικό υπογράφει η Εύα Μανιδάκη, τα κοστούμια η Ιωάννα Τσάμη και τους φωτισμούς ο Νίκος Βλασόπουλος.
Στη διανομή συμμετέχουν: Λέττα Κάππα, Ιωάννα Ζαμ-Πέτρου, Βικτωρία Τσιτουρίδου-Μάγια, Αναστασία Κότσαλη, Διονύσης Τσαντίνης, Νίκος Σπανάτης, Γιάννης Φίλιας, Νικόλας Μαραζιώτης, Νίνα Νάη, Γιώργος Ρούπας, Αλέξανδρος Σταυρόπουλος, Χριστίνα Κυριάκη, Διδώ Παπανικολάου.
Το δεκαμελές μουσικό σύνολο αποτελείται από τους 'Ανα Κίφου (φλάουτο), Αντώνη Τσαχτάνη (κλαρινέτο), Γκουίντο ντε Φλάβιις (σαξόφωνο), Γιώργο Κρίμπερη (τρομπόνι), Καζούγιο Τσουνεχίρο (κρουστά), Μίσλαβ Ρέζιτς (ηλεκτρική κιθάρα), Κατερίνα Κωνσταντούρου (πιάνο), Κώστα Ράπτη (ακορντεόν), Φανή Βοβώνη (βιολί) και Χάρη Παζαρούλα (κοντραμπάσο).
Τα εισιτήρια για όλες τις παραστάσεις έχουν εξαντληθεί. Δείτε το trailer της παραγωγής εδώ: https://youtu.be/jH6R6s35 96g
