Στο 1,1 δισ. ευρώ ανέρχονται τα επιπλέον έσοδα που εισήλθαν στα ταμεία 34 αλυσίδων σούπερ μάρκετ τη διετία 2020-2021, ενώ στο διάστημα 2017-2021 η συνολική αύξηση των πωλήσεων υπερέβη το 31% και τα 2,42 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία από το «Πανόραμα των Ελληνικών Σούπερ Μάρκετ 2022».
Οι επιδόσεις αυτές, αν μη τι άλλο, τοποθετούν τον κλάδο των σούπερ μάρκετ στους «κερδισμένους» της αγοράς των τελευταίων χρόνων, ενώ σηματοδοτούν ότι οι αλυσίδες εισήλθαν στη φετινή χρονιά με «πλεονέκτημα» έναντι των πολλαπλών προκλήσεων: πόλεμος στην Ουκρανία, ενεργειακή κρίση, υψηλός πληθωρισμός, αυξήσεις επιτοκίων, υποχώρηση αγοραστικής δύναμης καταναλωτών.
Οι περισσότερες αλυσίδες διατήρησαν και επέκτειναν την κερδοφορία τους, γεγονός που βελτίωσε τη θέση εκκίνησής τους το 2022.
Ωστόσο, παρά τη χρηστή διαχείριση του λειτουργικού κόστους, φέτος η εικόνα των ισολογισμών αναμένεται να είναι σημαντικά διαφοροποιημένη σε επίπεδο κερδοφορίας και ρευστότητας σε σχέση με το 2021, δεδομένης της επιβάρυνσης του ενεργειακού κόστους σε συνδυασμό με την εφαρμογή σχεδόν καθ’ όλο το 2022 του νόμου 4903/2022, που «πάγωσε» τα περιθώρια κέρδους των προϊόντων διαβίωσης-διατροφής στο επίπεδο του Αυγούστου του 2021.
Εν όψει ενός σκληρού χειμώνα και με τη βεβαιότητα ότι η νέα πολύπλευρη κρίση θα εξελίσσεται και το 2023, μένει να φανεί αν η εμπειρία της διαχείρισης των συνεχών κρίσεων τα πολλά τελευταία χρόνια και η ισχυρή βάση που έχουν χτίσει οι αλυσίδες για την ανάσχεση των επιπτώσεών τους θα είναι επαρκείς όροι για την αντιμετώπιση των προκλήσεων.
Η γενική εικόνα
Σχετικά με την εικόνα του 2021, σύμφωνα με τα στοιχεία του Πανοράματος, οι 34 αλυσίδες (δεν περιλαμβάνονται η Lidl και η Bazaar) εμφάνισαν πωλήσεις αξίας 10,11 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 237,97 εκατ. ευρώ ή κατά 2,41% συγκριτικά με το 2020 – και κατά 9,54% συγκριτικά με το 2019, οπότε οι πωλήσεις είχαν διαμορφωθεί στα 9,11 δισ. ευρώ.
Πρόκειται για την πέμπτη συνεχόμενη χρονιά σημαντικής ανόδου των κλαδικών πωλήσεων, καθώς το 2020 αυξήθηκαν κατά 868,77 εκατ. ευρώ ή 9,54%, το 2019 κατά 511,54 εκατ. ευρώ ή 5,95%, το 2018 κατά 296,68 εκατ. ευρώ ή 3,56% και το 2017 κατά 585,25 εκατ. ευρώ ή 7,51% συγκριτικά με το 2016, οπότε είχαν διαμορφωθεί στα 7,79 δισ. ευρώ. Συνολικά, δηλαδή, το διάστημα 2017-2021 η αύξηση των πωλήσεων υπερέβη το 31% και τα 2,42 δισ. ευρώ, γεγονός που αποδίδεται, πρώτον, στην επίδραση της πανδημίας και των lockdowns, δεύτερον, στην πλήρη επαναλειτουργία του δικτύου της πάλαι ποτέ Μαρινόπουλος, τρίτον, στην οργανική ανάπτυξη του κλάδου έναντι ανταγωνιστικών προς αυτόν δικτύων, και, τέταρτον, στις διεθνείς πληθωριστικές πιέσεις από το δεύτερο εξάμηνο του 2021.
H καθαρή κερδοφορία του συνόλου των 34 εταιρειών του δείγματος το 2021 ενισχύθηκε κατά 16,87% και διαμορφώθηκε σε 221,96 εκατ. ευρώ, έναντι 189,92 εκατ. ευρώ το 2020. Το καθαρό περιθώριο κέρδους επομένως διαμορφώθηκε το 2021 σε 2,20% έναντι 1,92% το 2020.
Σε ό,τι αφορά τις επιδόσεις του top 10 της αγοράς, τις υψηλότερες πωλήσεις, και δη με τη μεγαλύτερη αύξηση σε αξία στον κλάδο, τις είχε ο όμιλος Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτης (ΕΥΣ). Ήταν της τάξης των 3,99 δισ. ευρώ, προσαυξημένες κατά 5,12% έναντι του 2020 ή κατά 194 εκατ. ευρώ, που έφεραν τον όμιλο μια ανάσα πριν από το όριο των 4 δισ. ευρώ. Ο επιπλέον τζίρος του 2021 της ΕΥΣ ισοδυναμεί σε πωλήσεις μεγαλύτερες της όγδοης επιχείρησης του δείγματος στην κλίμακα κατάταξης των 34 εταιρειών, βάσει του τζίρου τους.
Στη δεύτερη θέση βρέθηκε η Άλφα Βήτα Βασιλόπουλος με ετήσιες πωλήσεις 1,97 δισ. ευρώ, μειωμένες σημαντικά κατά 54,40 εκατ. ευρώ ή κατά 2,69% συγκριτικά με το 2020.
Στην τρίτη θέση βρέθηκε η Μετρό με αύξηση πωλήσεων 2,69% και ετήσιο τζίρο 1,37 δισ. ευρώ.
Ακολούθησε η Δ. Μασούτης με αμετάβλητες πωλήσεις (αύξηση 0,11%), στα 883,47 εκατ. ευρώ. Τη μεγαλύτερη ποσοστιαία ανάπτυξη τζίρου μεταξύ των δέκα μεγαλύτερων εταιρειών του δείγματός μας εμφάνισε η ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός, καταλαμβάνοντας την έκτη θέση στη σχετική κατάταξη, με άνοδο 18,05% και ετήσιες πωλήσεις 419,80 εκατ. ευρώ (η εταιρεία τη διετία 2021-2022 πραγματοποίησε σημαντικές εξαγορές). Η Πέντε βρέθηκε για άλλη μια χρονιά στην πέμπτη θέση στην κατάταξη, με μείωση πωλήσεων κατά 1,54% ως προς το 2020 και τζίρο 503,64 εκατ. ευρώ. H Market In είχε ετήσιες πωλήσεις 353,40 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 1,80%, η ΣΥΝ.ΚΑ. 190,92 εκατ. ευρώ, τονωμένες κατά 2,53%, η SynEmporio (ή Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες) 92,63 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 10,29%, και η Ok Anytime Market 61,36 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 1,48%.
Συνολικά οι δέκα μεγάλοι οργανισμοί του κλάδου εμφάνισαν καθαρά αποτελέσματα προ φόρων (κέρδη) 195,65 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 16,91% συγκριτικά με το 2020, οπότε είχαν διαμορφωθεί στα 167,35 εκατ. ευρώ. Ως εκ τούτου, ο δείκτης καθαρής κερδοφορίας των δέκα ομίλων και εταιρειών διαμορφώθηκε στο 1,99% έναντι 1,75% το 2020 (και 0,72% το 2019).
