Ανταποδοτικά τέλη, αλήθειες και ψέματα

Γιάννης Λάμπρου

Ψηφίστηκε στο τελευταίο δημοτικό συμβούλιο η τιμολογιακή πολιτική των ανταποδοτικών τελών για το 2022. Είναι γεγονός ότι δεν πρόκειται για ιδιαίτερη οικονομική επιβάρυνση για τα περισσότερα νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις αφού το ύψος των τελών κινείται στο επίπεδο του μέσου όρου όλων των Δήμων της Ελλάδας.

Είναι δε, θετικό το γεγονός ότι σε συνθήκες αύξησης των τιμών των περισσότερων προϊόντων τα τέλη εμφανίζουν, έστω και οριακή, μείωση. Να αναφέρουμε ότι το τέλος ανά τετραγωνικό μέτρο σε ένα σπίτι στην Πάτρα καθορίζεται στα 0,73 ευρώ ενώ στις μεγάλες επιχειρήσεις στα 5,90 ευρώ. Ενδεικτικά μόνο, οι αντίστοιχες τιμές για ένα σπίτι στην Κηφισιά είναι 0,94 ευρώ ενώ μια επιχείρηση με στεγασμένο χώρο μεγαλύτερο από 800 τετραγωνικά στο Χαλάνδρι πληρώνει 8,50 ευρώ ανά τετραγωνικό. Η σύγκριση των τιμών ομολογουμένως δεν είναι εύκολη υπόθεση για τον απλό πολίτη αφήνοντας χώρο στους ισχυρισμούς της δημοτικής αρχής ότι πρόκειται για πρωτόγνωρες μειώσεις που μόνο ο Δήμος της Πάτρας εφαρμόζει, ένας ισχυρισμός που δεν αποτυπώνει την αλήθεια, πολύ περισσότερο εάν η σύγκριση συμπεριλάβει το επίπεδο των υπηρεσιών που προσφέρει ο Δήμος στους πολίτες του. Γιατί τελικά, αυτό είναι το ζητούμενο, η Πάτρα να γίνει μια πόλη καθαρή, φωτισμένη, με δημοτικές υπηρεσίες και υπαλλήλους που εργάζονται αποτελεσματικά και σε αξιοπρεπείς συνθήκες. Αν θεωρήσουμε ότι μόνο οι τιμές ανά τετραγωνικό είναι το ζητούμενο, θα είναι σαν να πιστεύουμε ότι εάν μειώσει το τέλος ταφής η Μητρόπολη θα αυξηθούν οι θάνατοι!

Το αίτημα που κατατέθηκε από τη δημοτική αρχή για κατάργηση των ανταποδοτικών τελών στερείται πολιτικής σοβαρότητας. Ωστόσο, θα το σχολιάσουμε. Δεν πρέπει, μας είπε λοιπόν ο αγαπητός Δήμαρχος, να φορολογείται ο πολίτης για δεύτερη φορά για υπηρεσίες που θα έπρεπε να είναι δωρεάν από δημόσιο φορέα. Η πραγματικότητα είναι ότι τα ανταποδοτικά τέλη αποτελούν όντως μια μορφή φορολόγησης που έχει ανατεθεί στους Δήμους λόγω του ότι οι Δήμοι προσφέρουν αυτές τις υπηρεσίες, καθαριότητα, ηλεκτροφωτισμός. Αυτό συμβαίνει γιατί το μοντέλο οργάνωσης των σύγχρονων κοινωνιών στηρίζεται στο διαχωρισμό των αρμοδιοτήτων ανά επίπεδο διακυβέρνησης. Οι Δήμοι λόγω της ικανότητας που έχουν να γνωρίζουν καλύτερα από ένα Υπουργείο τον αστικό χώρο και τους ανθρώπους που κατοικούν σε αυτόν έχουν τη δυνατότητα δικαιότερης κατανομής του σχετικού φορολογικού βάρους. Διαφορετικά πρέπει να φορολογηθεί ένας κάτοικος της Γούναρη και διαφορετικά ένας κάτοικος της γειτονικής Αγίας Αικατερίνης. Ακόμα και εάν η φορολόγηση αυτή γινόταν από το κεντρικό κράτος τα στοιχεία αυτά θα τα έδιναν στο αρμόδιο Υπουργείο οι Δήμοι. Η δυνατότητα καθορισμού επιμέρους ζωνών ακόμα και μέσα στην ίδια δημοτική ενότητα δεν έχει αξιοποιηθεί επαρκώς από τη δημοτική αρχή, βάζοντας στο ίδιο τσουβάλι όλους τους κάτοικους μιας περιοχής, όπως για παράδειγμα το Ρίο, θεωρώντας ότι εκεί κατοικούν μόνο οικονομικά ευκατάστατοι. Παρ΄ όλα αυτά, το αίτημα της πλήρους κατάργησης των φορολογικών τελών στην πραγματικότητα σημαίνει τη μεταβίβαση της αρμοδιότητας σε ένα σύστημα που θα είναι σίγουρα λιγότερο δίκαιο για τη μεγάλη πλειονότητα των νοικοκυριών και των μικρών επιχειρήσεων. Εκτός αν κάποιος ισχυρίζεται ότι πρέπει να καταργηθεί στο σύνολό της η φορολογία!

Υπάρχει πρόβλημα με τη χρηματοδότηση των αρμοδιοτήτων του Δήμου από κρατικούς πόρους; Σαφώς ναι. Και με το συνολικό ποσό της κρατικής χρηματοδότησης αλλά και με την παρακράτηση μέρους του ποσού αυτού. Η σταθεροποίηση της χρηματοδότησης την τριετία 2017-9 και η οριακή αύξηση δεν είναι ικανές να κρατήσουν για πολύ καιρό ακόμα τους Δήμους ζωντανούς. Χρειάζεται πιο ουσιαστική ενίσχυση και σε απόλυτους αριθμούς αλλά και στην παροχή χρηματοδοτικών εργαλείων για την υλοποίηση νέων έργων.

 

*Δημοτικός Σύμβουλος της ΩΡΑ Πατρών

Διαβάστε επίσης