Το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβανίας προτίθεται να επιστρέψει και να επαναπατρίσει ένα σύνολο ανθρωπίνων κρανίων από την περίφημη συλλογή Μόρτον, τα οποία έχουν χρησιμοποιηθεί για να αποδειχθεί η υπεροχή της λευκής φυλής. Περίπου 1.300 κρανία περιλαμβάνονται στη Συλλογή Μόρτον, που πήρε το όνομά της από τον γιατρό της Φιλαδέλφειας Samuel George Morton, που τα συγκέντρωνε σε όλη τη διάρκεια της ζωής του.
Η συλλογή κρανίων ανήκει στο Μουσείο Αρχαιολογίας και Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου της Πενσυλβανίας, είναι μια από τις πιο διάσημες συλλογές ανθρώπινων κρανίων σε ολόκληρο τον κόσμο και συλλέχθηκε από τον Μόρτον που συμμετείχε ενεργά στην επιστημονική κοινότητα ως γιατρός στις αρχές του 19ου αιώνα. Έγινε Καθηγητής ανατομίας στο Pennsylvania Medical College στη Φιλαδέλφεια.
Το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του Mόρτον για τα κρανία μπορεί να προήλθε το 1830, κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας του για μια διάλεξη ανατομίας, στην οποία παρουσίασε δείγματα κρανίων των πέντε φυλετικών κατηγοριών, που ανέπτυξε ο Γερμανός ανατόμος Johann Friedrich Blumenbach (1752-1840).
Αυτή η διάλεξη, πιθανότατα, λειτούργησε ως καταλύτης στη δια βίου επιθυμία του να συλλέξει κρανία από όλο τον κόσμο, προκειμένου να παρέχει παραδείγματα όσο το δυνατόν περισσότερων γεωγραφικών περιοχών και διαφορετικών πολιτισμικών ομάδων.
Τώρα το Μουσείο και το Πανεπιστήμιο σκοπεύουν να επιστρέψουν ένα σύνολο ανθρώπινων κρανίων, μερικά από τα οποία ανήκαν σε υποδουλωμένους λαούς, που συλλέχθηκαν με ανήθικο τρόπο για να υποστηρίξουν ρατσιστικές απόψεις.
Το 2019, μια ομάδα φοιτητών στο Πανεπιστήμιο ανακάλυψε ότι 53 κρανία στη συλλογή προέρχονταν από άτομα που υποδουλώθηκαν στην Αβάνα της Κούβας, ενώ δύο άλλα ανήκαν σε σκλάβους Αμερικανούς στη Φιλαδέλφεια.
Τα κρανία απομακρύνθηκαν από την έκθεση και το Μουσείο, στη συνέχεια, σχημάτισε μια επιτροπή που ήταν επιφορτισμένη με τη διερεύνηση της συλλογής και τους τρόπους με τους οποίους τα αντικείμενα θα μπορούσαν να ταφούν ή να επαναπατριστούν υπεύθυνα. Τα αποτελέσματα της έρευνας της επιτροπής δημοσιοποιήθηκαν αυτήν την εβδομάδα μαζί με ένα σχέδιο δράσης για την επιστροφή των αντικειμένων «στους απογόνους και τις κοινότητες προέλευσής τους, όποτε είναι δυνατόν».
Αυτό σηματοδοτεί το πρώτο από τα τρία βήματα στη διαδικασία επαναπατρισμού υλικού του Μουσείου. «Η αρχική φάση αυστηρής αξιολόγησης ήταν κρίσιμη για τη διασφάλιση μιας ηθικής και σεβαστής διαδικασίας γύρω από την επιστροφή τους», δήλωσε ο Christopher Woods, διευθυντής του Μουσείου.
Το Μουσείο θα συνεργαστεί τώρα με «τοπικές κοινότητες για να κατανοήσουν τις επιθυμίες τους για επαναπατρισμό».
«Είναι καιρός αυτά τα κρανία να επιστρέψουν στις προγονικές τους κοινότητες, όπου είναι δυνατόν, ως βήμα προς εξιλέωση και αποκατάσταση των ρατσιστικών και αποικιακών πρακτικών που ήταν αναπόσπαστο μέρος του σχηματισμού αυτών των συλλογών», πρόσθεσε ο διευθυντής του Μουσείου.
Ο κάποτε εξέχων ιατρός χρησιμοποίησε τα αντικείμενα ως απόδειξη αμφισβητούμενων θεωριών ότι «οι Ευρωπαίοι, ειδικά εκείνοι της γερμανικής και της αγγλικής καταγωγής, ήταν πνευματικά, ηθικά και σωματικά ανώτεροι από όλους τους άλλους», σύμφωνα με τον ιστότοπο του Μουσείου Penn.
Τα κρανία μπήκαν στο Μουσείο το 1966 με μακροπρόθεσμο δάνειο από την Ακαδημία Φυσικών Επιστημών, όπου ο Mόρτον δούλευε περισσότερο από έναν αιώνα πριν. Η νομική ιδιοκτησία της συλλογής μεταφέρθηκε στο Μουσείο Penn, το 1997.
Η διαδικασία επαναπατρισμού που προτείνεται από την Επιτροπή Συλλογής Mόρτον διαμορφώνεται σύμφωνα με τον Νόμο για την Προστασία και τον Επαναπατρισμό των Γηγενών Αμερικανών (NAGPRA) του 1990, έναν νόμο που απαιτεί τη διαβούλευση με τους ιθαγενείς κατά τη μετακίνηση ανθρώπινων λειψάνων, ταφικών αντικειμένων και ιερών αντικειμένων πολιτιστικής κληρονομιάς.