Πέθανε ο Γουόλτερ Μπερνστάιν : Υπήρξε από τους τελευταίους επιζήσαντες τους μαύρης λίστας του μακαρθισμού

Πλήρης ημερών πέθανε ο εβραϊκής καταγωγής Αμερικανός σεναριογράφος Γουόλτερ Μπερνστάιν, ο οποίος ως μέλος του ΚΚ των ΗΠΑ την περίοδο του μακαρθισμού είχε βρεθεί στην αντικομμουνιστική μαύρη λίστα του Χόλιγουντ.

Ο Γουόλτερ Μπερνστάιν που «έφυγε» από τη ζωή σε ηλικία 101 χρονών υπήρξε από τους ελάχιστους επιζήσαντες της μαύρης λίστας του Μακάρθι και σύμφωνα με τη σύζυγό του, Γκλόρια Λούμις, πέθανε από πνευμονία.

Η πιο γνωστή του ταινία και υποψήφια για Όσκαρ, το φιλμ «The Front» (1976) με πρωταγωνιστή τον Γούντι Άλεν, ήταν βασισμένο στην εμπειρία του ότι δεν μπορούσε να δουλέψει με το πραγματικό του όνομα αλλά να αναγκαζόταν να υπογράφει με ψευδώνυμο.

Καταγόταν από Εβραίους μετανάστες της Ανατολικής Ευρώπης, γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Νέα Υόρκη και μέχρι την εφηβεία είχε βρει τα πάθη του για το σινεμά και την πολιτική. Στον ελεύθερο χρόνο του διάβασε Μαρξ και Ένγκελς, Στάινμπεκ και Ντρέιζερ, ενώ έψαχνε ταινίες του Σεργκέι Αϊζενστάιν και άλλων Ρώσων σκηνοθετών.

Ήταν ανταποκριτής για το στρατό στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και έγραφε παράλληλα για το The New Yorker, ενώ βρισκόταν στην αρχή μιας φαινομενικά ελπιδοφόρας καριέρας στον κινηματογράφο, όταν λόγω του Ψυχρού Πόλεμου και της αντικομμουνιστικής υστερίας συμπεριλήφθη στη μαύρη λίστα του 1950, η οποία κατέστρεψε τη ζωή πολλών από τους συνομηλίκους του και οδήγησε ανθρώπους στην αυτοκτονία.

Θυμόταν με θλίψη και ανακούφιση

«Ακόμα κι αν το περίμενα, ήμουν τρομαγμένος και υπήρχε η ξαφνική ξινή γεύση του φόβου για μια στιγμή και έπειτα ένα ντροπιαστικό κύμα θυμού, όχι σε αυτούς αλλά στον εαυτό μου. Δεν θα μπορούσα ποτέ να τους θυμώσω. Έκαναν μόνο τη δουλειά τους (…) Κοιτούσα πάνω από τον ώμο μου όταν περπατούσα στο δρόμο, προετοιμάζοντας τον εαυτό μου για την αναπόφευκτη συνάντηση», έγραψε στα απομνημονεύματά του με τίτλο «Inside Out», που δημοσιεύτηκε το 1996.

Κι ενώ πολλά ονόματα της λίστας βρέθηκαν σε αυτή για την υποστήριξη αριστερών σκοπών, ο Μπερνστάιν ήταν πράγματι μέλος του αμερικανικού Κομμουνιστικού κόμματος και παρέμεινε, μέχρι το 1956. Ο ίδιος θυμόταν με «ανακούφιση» αλλά και με «θλίψη» την απόφασή του να φύγει.

«Είχα αφήσει το κόμμα, αλλά όχι την ιδέα του σοσιαλισμού», τόνιζε στο βιβλίο του αναφερόμενος στην «πιθανότητα να υπάρχει ένα σύστημα που δεν θα βασίζεται στην ανισότητα και την εκμετάλλευση».

Τα βιβλία άνοιξαν το μυαλό μου, οι ταινίες την καρδιά μου

«Τα βιβλία άνοιξαν το μυαλό μου. Οι ταινίες την καρδιά μου» είχε γράψει. Η μαύρη λίστα έληξε για εκείνον το 1959, όταν έκανε το «Το πορτραίτο μιας τυχοδιώκτριας» με πρωταγωνίστρια την Σοφία Λόρεν για να ακολουθήσουν το «Και οι 7 ήταν υπέροχοι», μία προσαρμογή των «επτά σαμουράι» του Ακίρα Κουροσάβα για το Χόλιγουντ και η τελευταία, ανολοκλήρωτη, ταινία της Μέριλιν Μονρόε, «Something’s got to give».

Επίσης γνωστές ταινίες του είναι η κωμωδία «Semi-Tough» με τον Μπαρτ Ρέινολντς και άλλες σε σκηνοθεσία φίλων του, όπως ο Μάρτιν Ριτ και ο Σίντνεϊ Λουμέτ. ταινίες από παλιούς φίλους όπως ο Martin Ritt και ο Sidney Lumet. Ο ίδιος ο Μπερνστάιν σκηνοθέτησε το «Little Miss Marker» του 1980.

Το 1994 βραβεύτηκε για το συνολικό έργο του ζωή από το «Screen Writers ’Guild». Τη δεκαετία του ’90 δίδαξε σεναριογραφία στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και ήταν σύμβουλος της σχολής ταινιών στο Sundance Institute.

ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΑΡΘΡΑ