Τα παιδιά και οι νέοι που εγκαταλείπουν τα σπίτια τους είναι η μεγαλύτερη ομάδα αγνοουμένων παιδιών σε όλη την Ευρώπη. Το 2019, οι νέοι που έφυγαν από το σπίτι αποτέλεσαν το 54,5% των περιπτώσεων εξαφανισμένων παιδιών που αναφέρθηκαν στην Ευρωπαϊκή Γραμμή για τα Εξαφανισμένα Παιδιά, εκ των οποίων το 14% δεν βρέθηκαν.
Η φυγή των παιδιών από το σπίτι συχνά θεωρείται ως «προβληματική συμπεριφορά», αλλά «αν ακούγατε και τη δική μας άποψη, θα γνωρίζατε ότι είναι μία λύση για να τα καταφέρουμε με σοβαρά προβλήματα που δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε με άλλο τρόπο», ανέφερε χαρακτηριστικά ο 25χρονος που το «έσκασε» από το σπίτι για πρώτη φορά στα 10 του χρόνια, όπως επισημαίνει σχετική ανακοίνωση του «Χαμόγελου του Παιδιού».
Ο φετινός Νοέμβριος ορίστηκε από την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία για τα Εξαφανισμένα και Σεξουαλικά Κακοποιημένα - Παιδιά Missing Children Europe (MCE) ως «Παγκόσμιος Μήνας Πρόληψης Φυγής Ανήλικων από το Σπίτι» και «Το Χαμόγελο του Παιδιού» και μέλη του προγράμματος RADAR, ενώνουν δυνάμεις και πραγματοποιούν εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης με σκοπό να αναδείξουν τα ζητήματα των ανήλικων φυγάδων με αντίστοιχες εμπειρίες.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το Missing Children Europe και τα μέλη του απευθύνθηκαν σε νέους σε όλη την Ευρώπη που έχουν αντίστοιχη εμπειρία για να ακούσουν τις ιστορίες τους. Η καμπάνια #ListenChangeProtect («'Ακουσε. 'Αλλαξε. Προστάτευσε») δημιουργήθηκε από τη συγκεκριμένη ομάδα νέων με στόχο να συμβάλλει στην αλλαγή της αντίληψης ότι το πρόβλημα είναι των παιδιών και όχι του περιβάλλοντός τους, και να ενισχύσει την υποστήριξη που αξίζουν και πρέπει να έχουν.
Όπως τονίζει το «Χαμόγελο του Παιδιού», τα παιδιά θέλουν οι μεγάλοι να καταλάβουν ότι:
Οι λόγοι που ωθούν ένα παιδί να φύγει δεν είναι προφανείς ούτε και αποκλειστικά δικοί του. Μία φυγή από το σπίτι είναι η κορυφή του παγόβουνου. Χρειάζεται ενεργητική ακρόαση και ενσυναίσθηση απ' όσους θα ασχοληθούν με τα παιδιά για να διαγνώσουν την κατάσταση και να τα βοηθήσουν να εκφράσουν το πραγματικό πρόβλημα.
Οι αρνητικές αντιλήψεις είναι απαραίτητο να αλλάξουν. Το παιδί που φεύγει δεν είναι προβληματικό. Η κατάσταση που αντιμετωπίζει είναι προβληματική, είτε λόγω δικής του ερμηνείας είτε επειδή συντρέχουν πραγματικές προϋποθέσεις. Αυτό θα πρέπει να γίνει κατανοητό και τα παιδιά να ενθαρρύνονται να επικοινωνούν πώς νιώθουν για να ζητούν βοήθεια, αντί να φεύγουν.
Μετά την επιστροφή τους στο περιβάλλον από το οποίο έφυγαν, οι νεαροί φυγάδες χρειάζονται καθοδήγηση. Για να λάβουν ουσιαστική υποστήριξη θα πρέπει να εμπιστευθούν από την αρχή τους ενήλικες του περιβάλλοντός τους και τους πιθανούς ειδικούς που θα τους βοηθήσουν.
Για να αλλάξουν οι πεποιθήσεις της κοινωνίας, θα πρέπει να αναλάβουμε συλλογική δράση με στόχο την άρση της προκατάληψης και μία διαφορετική προσέγγιση των παιδιών που φεύγουν, ερμηνεύοντας την πραγματικότητά τους μέσα από τα δικά τους μάτια.
«Η φυγή είναι η απάντησή τους σε ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν, και που πιθανότατα εμείς δεν βλέπουμε. Έτσι, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε είναι να ακούσουμε. Μόνο τότε μπορούμε να αναπτύξουμε μία σχέση εμπιστοσύνης για να διερευνήσουμε τι έγινε και να βρούμε τον καλύτερο τρόπο για να τους παρέχουμε το ασφαλές περιβάλλον και την προστασία που τους αξίζει», επισημαίνει στην ανακοίνωση η Aagje Leven, γενική γραμματέας του MCE.
«Κάθε παιδί που φεύγει από το σπίτι, είναι παιδί σε κίνδυνο και εκτίθεται σε απρόβλεπτες καταστάσεις που ξεφεύγουν από τη φαντασία και τον έλεγχό του. Τα παιδιά μας δεν πρέπει να φθάνουν στο σημείο να σκεφθούν να φύγουν για να λύσουν τα προβλήματά τους. Στις ιδιαίτερες συνθήκες που διανύουμε, είναι μεγάλη ανάγκη να στεκόμαστε δίπλα τους και να αφουγκραζόμαστε τις ανησυχίες τους για να έχουμε ουσιαστική σχέση μαζί τους. Η αποξένωση είναι ύπουλη και πολλές φορές δεν θέλουμε ούτε εμείς οι ίδιοι οι γονείς να την αναγνωρίσουμε. Η εμπειρία μας δείχνει ότι τα περισσότερα περιστατικά σχετίζονται με ενδοοικογενειακά προβλήματα και έλλειψη επικοινωνίας», προσθέτει, μεταξύ άλλων στην ανακοίνωση ο Κώστας Γιαννόπουλος, πρόεδρος του «Χαμόγελου του Παιδιού».
Η ενημερωτική καμπάνια #ListenChangeProtect πραγματοποιείται σε Ελλάδα, Βέλγιο, Πολωνία και Πορτογαλία.
