Τέσσερις μεγάλες κλίμακες, με 439 συνολικά σκαλοπάτια, στέκουν επιβλητικά από τον 19ο αιώνα και τα χρόνια του μεσοπολέμου ανάμεσα στην άνω και την κάτω πόλη της Πάτρας, «καλώντας» επισκέπτες και κατοίκους για έναν περίπατο σε ιστορικά μνημεία, όπως το κάστρο, το Ρωμαϊκό Ωδείο, τμήμα του Ρωμαϊκού Σταδίου, αλλά και στην παλιά πόλη με τα ανακαινισμένα νεοκλασικά κτίρια και τον κήπο του παλαιού δημοτικού νοσοκομείου, που φιλοξενεί τους καλοκαιρινούς μήνες ξεχωριστές πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Οι τέσσερις αυτές σκάλες, Αγίου Νικολάου, Γεροκωστοπούλου, Πατρέως και Τριών Ναυάρχων, έχουν χαρακτηριστεί από το υπουργείο Πολιτισμού ιστορικά διατηρητέα μνημεία, όμως λόγω της έλλειψης συντήρησης και των φθορών που έχουν υποστεί, όχι μόνο είναι επικίνδυνες για όσους τις χρησιμοποιούν, αλλά παρουσιάζουν πλέον μη ενιαίο αρχιτεκτονικό αποτέλεσμα, αλλοιώνοντας έτσι ένα σημαντικό πολιτιστικό στοιχείο και ταυτόχρονα τη φυσιογνωμία της πόλης.
Τώρα, μέσω του προγράμματος «ολοκληρωμένη αστική ανάπτυξη ιστορικού κέντρου Πατρών», δίνεται η ευκαιρία στον δήμο να πραγματοποιήσει έργα για την αποκατάσταση των κλιμάκων, τα οποία αναμένεται να δημοπρατηθούν, σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο, Χρήστο Κορδά, σε περίπου ενάμιση μήνα.
Το κόστος των εργασιών, μέσω των οποίων διασφαλίζεται και η προσβασιμότητα των ατόμων με αναπηρία, ανέρχεται στο ποσό των 265.000 ευρώ, ενώ φορέας χρηματοδότησης θα είναι η ειδική υπηρεσία διαχείρισης επιχειρησιακού προγράμματος της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας.
Εκτός από την αποκατάσταση των φθορών, αναμένεται να τοποθετηθούν νέα φωτιστικά σώματα, ενώ οι υπό εκτέλεση εργασίες θα εγκρίνονται και θα επιβλέπονται από την αρχαιολογική υπηρεσία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που συμπεριλαμβάνονται στον φάκελο προετοιμασίας του έργου, οι τέσσερις αυτές κλίμακες του ιστορικού κέντρου της Πάτρας δεν αποτελούν μόνο τοπόσημα της πόλης, αλλά και στοιχεία δημιουργίας του πολεοδομικού ιστού της. Πέρα όμως από το γεγονός ότι εξυπηρετούν τη λειτουργική σύνδεση της άνω με την κάτω πόλη της Πάτρας, τα τελευταία χρόνια έχουν χρησιμοποιηθεί, κυρίως, οι σκάλες της Αγίου Νικολάου, ως χώροι πολιτιστικών εκδηλώσεων, όπως για παράδειγμα διοργάνωση συναυλιών.
Παράλληλα, στις σκάλες της Γεροκωστοπούλου και της Αγίου Νικολάου συγκεντρώνονται τις βραδινές ώρες πολλές παρέες νεαρών, ενώ κατά τη διάρκεια της καραντίνας αποτέλεσαν διέξοδο, αφού ήσαν πολλοί αυτοί που τις επέλεξαν για να περάσουν λίγες ώρες έξω από το σπίτι. Σχετικά με τα οφέλη από την αποκατάσταση των κλιμάκων, στον φάκελο προετοιμασίας του έργου επισημαίνεται ότι θα υπάρξουν άμεσες θετικές επιπτώσεις στην προστασία του τοπίου, στην ανάδειξη των ιστορικών και πολιτιστικών στοιχείων της περιοχής καθώς και του ιστορικού κέντρου.
Ταυτόχρονα, εκτιμάται ότι η αποκατάσταση των κλιμάκων θα αποτελέσει αναπτυξιακό εργαλείο, το οποίο αναμένεται να αναδείξει την περιοχή παρέμβασης, να δημιουργήσει προϋποθέσεις για έναν νέο χώρο ενδιαφέροντος και συγκέντρωσης πληθυσμού, να αναβαθμίσει το συνολικό προσφερόμενο τουριστικό προϊόν και να ενισχύσει την τοπική οικονομία.
Οι πρώτες σκάλες κατασκευάστηκαν το 1873 και ήταν αυτές της οδού Πατρέως, οι οποίες ενώνουν την κάτω πόλη με την πλατεία Αγίου Γεωργίου και τον κεντρικό δρόμο της παλιάς πόλης, την οδό Γερμανού.
Μάλιστα, πριν από μερικά χρόνια στις σκάλες της Πατρέως, με τα 93 σκαλοπάτια, γυρίστηκε τηλεοπτική διαφήμιση για αυτοκίνητο, το οποίο κατέβαινε εν κινήσει τις σκάλες, προκειμένου να αναδειχθούν οι τεχνικές του προδιαγραφές.
Περίπου 13 χρόνια αργότερα, το 1886, κατασκευάστηκαν οι γειτονικές σκάλες της οδού Γεροκωστοπούλου, οι οποίες, μέσω των 61 σκαλοπατιών, ενώνουν το Ρωμαϊκό Ωδείο με την κεντρική πλατεία της Πάτρας, την πλατεία βασιλέως Γεωργίου του Α΄.
Τα τελευταία χρόνια, μετά τις ανασκαφές και την ανάδειξη τμήματος του Ρωμαϊκού Σταδίου (Ιπποδρόμιο), όσοι περνούν από τις σκάλες της Γεροκωστοπούλου και της Πατρέως, που ενώνονται μέσω του πεζόδρομου της Ηφαίστου, μπορούν να θαυμάσουν τα ευρήματα της αρχαιολογικής σκαπάνης.
Αρκετά χρόνια αργότερα, το 1934, κατασκευάστηκαν οι σκάλες της Αγίου Νικολάου, οι οποίες έχουν χαρακτηριστεί οι πιο εντυπωσιακές, αφού διαθέτουν 193 σκαλοπάτια. Οι σκάλες αυτές ενώνουν την περιοχή του κάστρου και του παλαιού δημοτικού νοσοκομείου με το κέντρο της Πάτρας, ενώ προσφέρουν απέραντη θέα προς το κέντρο της πόλης, τον Πατραϊκό κόλπο και τα απέναντι βουνά της Αιτωλοακαρνανίας.
Την ίδια χρονιά, το 1934, κατασκευάστηκαν και οι σκάλες της Τριών Ναυάρχων, οι οποίες ενώνουν τον ομώνυμο πεζόδρομο με την πλατεία Ψηλών Αλωνίων. Η συγκεκριμένη κατασκευή είναι ιδιαίτερη, αφού αποτελείται από διπλή κλίμακα, με 92 συνολικά σκαλοπάτια. Ξεκινά από ένα ημικυκλικό μπαλκόνι, που προφέρει θέα προς τον πεζόδρομο με τις δεκάδες νεραντζιές, την πόλη της Πάτρας και τον Πατραϊκό κόλπο.
ΠΗΓΗ: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
