Την περίοδο της πανδημίας του Covid-19, κατά την οποία τα περισσότερα εμπορικά καταστήματα ήταν κλειστά οι ηλεκτρονικοί μαυραγορίτες δεν την άφησαν ανεκμετάλλευτη, μεγαλούργησαν και με προϊόντα κράχτες (κινητά τηλέφωνα, τάμπλετ, κ.λπ.) τα οποία τα πωλούσαν μέσω των e-shop καταστημάτων τους σε πολύ χαμηλές τιμές, εξαπάτησαν πολλούς υποψήφιους αγοραστές-καταναλωτές οι οποίοι πλήρωσαν μεν τα προϊόντα, αλλά αυτά ποτέ δεν έφτασαν στον αγοραστή.
Το μεγάλο κόλπο στις ηλεκτρονικές απάτες μέσω διαδικτύου είναι ότι τα e-shop τα οποία δεν δέχονταν πληρωμή με αντικαταβολή (δηλαδή όταν παραδοθεί το προϊόν που έχει ηλεκτρονικά παραγγελθεί να πληρωθεί), αλλά μόνο με προεξόφληση μέσω πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας ή τραπεζικού εμβάσματος κατά την παραγγελία των προϊόντων. Τα προϊόντα ουδέποτε παραδίδονται, ενώ παρά και τη διαμεσολάβηση του “Συνηγόρου του Καταναλωτή” τα χρήματα που είχαν καταβάλει οι καταναλωτές ουδέποτε επεστράφησαν.
Τα ηλεκτρονικά καταστήματα διέθεταν προς πώληση σε προνομιακές τιμές (τιμές κράχτη) σε σχέση με τα στεγασμένα καταστήματα, προϊόντα υψηλής τεχνολογίας (κινητά τηλέφωνα, φορητούς ηλεκτρονικούς υπολογιστές, τάμπλετ κ.ά.), υπό την αυστηρή προϋπόθεση της προπληρωμής τους και με δέσμευση η παράδοση των προϊόντων θα γίνεται μέσα σε 4 έως 10 εργάσιμες ημέρες.
Ήδη ο Λευτέρης Ζαγορίτης, ο οποίος προΐσταται του “Συνηγόρου του Καταναλωτή” (ΣτΚ) όχι μόνο έχει επέμβει, αλλά από την 1η Απριλίου είχε προειδοποιήσει με σχετική ανακοίνωση τους καταναλωτές για πιθανά ηλεκτρονικά κρούσματα απάτης, λόγω του προσωρινού κλεισίματος των καταστημάτων λόγω της πανδημίας και της μεγάλης ζήτησης ηλεκτρονικών ειδών (φορητοί υπολογιστές, τάμπλετ, κ.λπ.), που είχε δημιουργηθεί λόγω του κατ΄ οίκον περιορισμού και την ανάπτυξη της τηλεργασίας.
Σύμφωνα με πληροφορίες ο ΣτΚ μέχρι στιγμής έχει εντοπίσει τρεις «μαϊμού» μονοπρόσωπες ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες e-shop που εισπράττουν χρήματα, χωρίς όμως ποτέ να αποστέλλουν τα προϊόντα στους καταναλωτές. Και οι τρεις αυτές περιπτώσεις οδεύουν προς τις εισαγγελικές αρχές για τα περαιτέρω, ενώ δύο από αυτές προσπαθούν να εξαφανίσουν τα ίχνη τους. Την ίδια στιγμή στο μικροσκόπιο του ΣτΚ βρίσκονται άλλα δύο e-shop, που ακολουθούν την ίδια τακτική.
Για την πρώτη από τις εταιρείες αυτές έχουν γίνει 250 καταγγελίες, για την δεύτερη 200 και για την τρίτη 80, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες οι κάθε μια από τις εταιρείες αυτές, έχει εισπράξει παράνομα, κατά μέσο όρο, από κάθε πελάτη από 100 έως 1.000 ευρώ (κατά μέσο όρο 700 ευρώ). Την ίδια στιγμή ερευνώνται από την ΣτΚ άλλες δύο ανάλογες περιπτώσεις e-shop. Πάντως, ο αριθμός των καταγγελιών για εξαπάτηση καταναλωτών, θεωρείται από την ΣτΚ αρκετά μικρός, καθώς πολλά θύματα της απάτης είτε δεν γνωρίζουν την υπάρξει της για να προσφύγουν σε αυτή, είτε σκεπτόμενοι τα δικαστικά έξοδα και την γενικότερη ταλαιπωρία δεν προσφεύγουν στις εισαγγελικές αρχές.
Ο επικεφαλής του ΣτΚ κ. Ζαγορίτης, μιλώντας στο Πρώτο ΘΕΜΑ, ανέφερε ότι «ο κατ’ οίκον περιορισμός των πολιτών λόγω του COVID-19 και η αναστολή της λειτουργίας των περισσότερων εμπορικών καταστημάτων, πλην των ηλεκτρονικών προεκτάσεών τους, συνέβαλε στην ακόμα μεγαλύτερη πραγματοποίηση συναλλαγών ηλεκτρονικού εμπορίου».
Η πλειονότητα των προμηθευτών, συνέχισε ο επικεφαλής της Αρχής, «που αξιοποιούν το διαδίκτυο για την πώληση των προϊόντων τους, χαρακτηρίζονται για την αξιοπιστία και τον επαγγελματισμό τους, ωστόσο υπάρχουν και προμηθευτές, λίγοι ευτυχώς, που επιλέγουν την υιοθέτηση αθέμιτων εμπορικών πρακτικών και την εξαπάτηση των καταναλωτών στον βωμό του πρόσκαιρου κέρδους».
Επισημαίνει ο επικεφαλής του ΣτΚ ότι «προϊόντα-κράχτες που δεν παραδίδονται, χρήματα που δεν επιστρέφονται, ανύπαρκτη εξυπηρέτηση μετά την πώληση, είναι φαινόμενα που, δυστυχώς, συμβαίνουν και αμαυρώνουν την καλή φήμη του ηλεκτρονικού εμπορίου, αλλά ο ΣτΚ, προστατεύοντας τα δικαιώματα των καταναλωτών, παρεμβαίνει αποτελεσματικά και, σε συνεργασία με συναρμόδιες Αρχές και υπηρεσίες, συμβάλει στον περιορισμό τέτοιων φαινομένων, καθώς και στην επιβολή των προβλεπόμενων κυρώσεων».
Αυτό μάλιστα, συνεχίζει ο κ. Ζαγορίτης, «έπραξε προσφάτως και στις περιπτώσεις δύο ηλεκτρονικών καταστημάτων, που αποδείχτηκε ύστερα από ενδελεχή έρευνα ότι εφάρμοσαν συστηματικά αθέμιτες, παράνομες και παραπλανητικές πρακτικές και εξαπάτησαν πολύ μεγάλο αριθμό καταναλωτών».
Ενδεικτικό της άνθισης της ηλεκτρονικής απάτης της περίοδο της πανδημίας επισημαίνει ο κ. Ζαγορίτης, είναι ότι οι αναφορές που κατατίθενται στον ΣτΚ «είναι βέβαια η κορυφή του παγόβουνου και ο μεγάλος όγκος δεν φαίνεται» και προσθέτει:
«Είναι προφανές ότι οι αριθμοί των καταναλωτών που έπεσαν θύματα των δύο συγκεκριμένων e-shop και δεν έχουν προσφύγει στην διαμεσολάβηση ή στη Δικαιοσύνη είναι πολλαπλάσιος.
Η ζημιά δεν είναι μικρή, μεσοσταθμικά φθάνει τα 400-450 ευρώ για κάθε καταναλωτή. Υπάρχουν και άλλες περιπτώσεις ηλεκτρονικών καταστημάτων για τα οποία έχουμε αναφορές».
Απευθυνόμενος στους καταναλωτές, ο κ. Ζευγίτης υπογραμμίζει ότι πρέπει «να είναι ιδιαιτέρως προσεκτικοί, όταν πραγματοποιούν αγορές μέσω διαδικτύου, να ελέγχουν την αξιοπιστία του eshop από το οποίο θα προμηθευτούν κάποιο προϊόν, να πληρώνουν με αντικαταβολή και να ακολουθούν τις σχετικές συμβουλές της Αρχής αναφορικά με την καλύτερη αυτοπροστασία τους».
