Το φαινόμενο της παράνομης μετανάστευσης έχει προσλάβει εφιαλτικές διαστάσεις στη χώρα μας. Στην Ελλάδα, σήμερα, παραμένουν και διαβιώνουν σε άθλιες συνθήκες δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες. Ένας μεγάλος αριθμός εξ αυτών έχουν ζητήσει άσυλο στη χώρα μας.
Από την άλλη μεριά, τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι -μετά την εφαρμογή της συμφωνίας Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας- χιλιάδες μετανάστες και πρόσφυγες παραμένουν εγκλωβισμένοι στο Βόρειο Αιγαίο. Να σημειωθεί ότι με τις εξελίξεις στην Τουρκία πολλοί στην Ευρώπη ανησυχούν μήπως καταρρεύσει η συμφωνία Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας για τον έλεγχο των προσφυγικών ροών από την Τουρκία προς την Δύση, με πρώτο σταθμό φυσικά την Ελλάδα.
Ο συνολικός αριθμός των προσφύγων μόνο από την Συρία που βρίσκονται στην Τουρκία, είναι συγκεχυμένος καθώς για άλλους είναι 4 εκατομμύρια, για άλλους 2,5 και το νούμερα ανεβοκατεβαίνουν, ενώ δεν υπολογίζονται οι παράνομοι μετανάτες από πολλές χώρες της Ασίας και της Αφρικής, που προσδοκούν να έρθουν την Ελλάδα.
Ο συνολικός αριθμός μόνο των Σύριων προσφύγων σε όλη την Τουρκία φτάνει σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία τους 2.749.140. Από αυτούς, οι 574.479 περίπου βρίσκονται σε περιοχές δίπλα ακριβώς από τα σύνορα με την Ελλάδα και είναι πιο πιθανοί να αποπειραθούν είτε τώρα, είτε στο εγγύς μέλλον, να περάσουν στην ελληνική επικράτεια.
Στον αριθμό αυτό φυσικά δεν υπολογίζονται οι παράνομοι μετανάστες από άλλες χώρες της Ασίας και της Αφρικής. Απέναντι στις παραπάνω προκλήσεις, η χώρα μας τα τελευταία χρόνια έχει εφαρμόσει μια μεταναστευτική πολιτική που στερείται τεχνογνωσίας, φιλοσοφίας, έμπνευσης και αποτελεσματικότητας. Αρκεί να αναλογιστεί κάποιος ότι η χώρα μας, ακόμη και σήμερα, δεν γνωρίζει πόσοι μετανάστες ζουν -νόμιμα ή παράνομα- στην Ελλάδα!
Θα πρέπει άμεσα να πεισθούν οι Ευρωπαίοι εταίροι μας ότι: 1) η παράνομη μετανάστευση αποτελεί κοινό πρόβλημα των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και συνεπώς χρειάζεται κοινή και ριζική αντιμετώπιση, 2) απαιτείται συνέπεια στην τήρηση των συλλογικών συμφωνιών από όλες, ανεξαιρέτως, τις χώρες που έχουν συνυπογράψει, 3) η Τουρκία θα πρέπει να σεβαστεί το Διεθνές Δίκαιο και τη συμφωνία που συνυπέγραψε το 2001 για την επανεισδοχή μη νόμιμων μεταναστών και 4) να ενισχυθεί -με προσωπικό και μέσα- η Ευρωπαϊκή Ακτοφυλακή (Frontex).
Μεταξύ των προτάσεων που πρέπει άμεσα να υιοθετηθούν από τα κράτη-μέλη της ΕΕ είναι: 1) Η διακοπή των κοινοτικών ενισχύσεων προς τις χώρες προέλευσης που δε θα επιδείξουν πνεύμα συνεργασίας στη δίωξη των δικτύων που διακινούν λαθρομετανάστες. 2) Η ενίσχυση των ελέγχων. 3) Η στενότερη συνεργασία στο ζήτημα της θεώρησης των διαβατηρίων. 4) Η αύξηση της κοινοτικής βοήθειας προς την Ελλάδα, την Κύπρο, τη Μάλτα, την Ιταλία, την Ισπανία και την Πορτογαλία, οι οποίες αποτελούν ευαίσθητα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ.
Τα κράτη-μέλη της ΕΕ πρέπει να επιδείξουν πνεύμα συνεργασίας προκειμένου να ληφθούν άμεσα μέτρα: 1) Ενημέρωσης των ευρωπαίων πολιτών σε ζητήματα μετανάστευσης. 2) Περιθωριοποίησης των φαινομένων ξενοφοβίας και ρατσισμού. 3) Ενημέρωσης των παραγωγικών φορέων για τη διευκόλυνση της πρόσβασης των νόμιμων μεταναστών στην απασχόληση. 4) Ενημέρωσης των νόμιμων μεταναστών σε ζητήματα εργασίας, εκπαίδευσης, υγείας και κοινωνικής ένταξης. 5) Εκπαίδευσής τους και στοιχειώδους εκμάθησης της γλώσσας των κρατών υποδοχής. 6) Υγειονομικής περίθαλψης των νόμιμων μεταναστών. 7) Εξέτασής τους για τυχών μεταφορά μολυσματικών ασθενειών και επιδημιών. 8) Επίλυσης του στεγαστικού τους προβλήματος των νόμιμων μεταναστών και διευκόλυνσής τους στην απόκτηση στέγης. 9) Πάταξης των κυκλωμάτων παράνομης διακίνησης μεταναστών. 10) Θωράκισης των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ. 11) Επαναπροώθησης των παράνομων μεταναστών στις χώρες καταγωγής τους.
Η ταυτόχρονη εφαρμογή του συνόλου των παραπάνω προτάσεων θα μπορούσε να αποτελέσει πειστική απάντηση στη σημερινή απουσία κοινής μεταναστευτικής πολίτικής σε Ευρωπαϊκό επίπεδο._
Ο δικηγόρος Άγγελος Τσιγκρής διδάσκει Εγκληματολογία στην Ελλάδα και την Κύπρο. Έχει διατελέσει εκπρόσωπος της Ελλάδας στη Μόνιμη Επιτροπή Επιχειρησιακής Συνεργασίας για την Εσωτερική Ασφάλεια στην Ευρώπη (COSI) του Συμβουλίου της ΕΕ και στη Μόνιμη Αντιπροσωπία του ΟΗΕ για την Πρόληψη του Εγκλήματος και την Ποινική Δικαιοσύνη.
