Ένα ανεύρυσμα εγκεφάλου μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε, οποιαδήποτε στιγμή, είναι όμως πιο κοινό σε όσους είναι άνω των 40 ετών.
Το ανεύρυσμα εγκεφάλου είναι το φούσκωμα της αρτηρίας που τροφοδοτεί με αίμα τον εγκέφαλο. Υπάρχουν δύο είδη εγκεφαλικών ανευρυσμάτων, το σακοειδές και το ατρακτοειδές.
Η συχνότερη μορφή είναι η σακοειδής, σχηματίζεται δηλαδή ένας σάκος με μίσχο που τον ενώνει με την υπόλοιπη αρτηρία και φαίνεται σαν ένα μούρο που προβάλλει από την αρτηρία. Συνήθως αναπτύσσεται στη διακλάδωση των αγγείων.
Το ατρακτοειδές σχηματίζεται κατά μήκος όλων των τοιχωμάτων του αγγείου.
Εκτιμάται ότι ποσοστό από 3,5 ως 6% του γενικού πληθυσμού έχουν σακοειδές ανεύρυσμα. Στο 15-30% των περιπτώσεων αυτών, υπάρχουν περισσότερα από ένα σακοειδή ανευρύσματα.
Το ανεύρυσμα εγκεφάλου μπορεί να σπάσει προκαλώντας αιμορραγικό εγκεφαλικό.
Η ρήξη του ανευρύσματος προκαλεί έξοδο του αίματος στη βάση του εγκεφάλου (λίγο κάτω από το επίπεδο των ματιών). Αυτό αποτελεί έναν επικίνδυνο τύπο εγκεφαλικής αιμορραγίας που ονομάζεται υπαραχνοειδής αιμοραγία (διάχυτη αιμορραγία έξω από τον εγκέφαλο). Μπορεί επίσης να προκληθεί ενδοεγκεφαλικό αιμάτωμα (αιμορραγία μέσα στον εγκέφαλο), ή τέλος ενδοκοιλιακή αιμορραγία (μέσα στο κοιλιακό σύστημα του εγκεφάλου).
Όσο τρομακτικά κι αν φαίνονται τα παραπάνω, τα περισσότερα ανευρύσματα του εγκεφάλου δεν σπάνε, δεν προκαλούν συμπτώματα και δεν δημιουργούν προβλήματα υγείας.
Οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει τους παράγοντες κινδύνου που μπορούν να αυξήσουν τις πιθανότητες ανάπτυξης ανευρύσματος εγκεφάλου.
Δείτε ποιους μπορείτε να ελέγξετε και ποιους όχι:
Υπέρταση: Εκτός από έμφραγμα και εγκεφαλικό, η πολύ υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να προκαλέσει και ανεύρυσμα. Όταν το αίμα χτυπά με μεγαλύτερη πίεση σε ένα αδύναμο σημείο στις αρτηρίες, είναι πιθανότερο να δημιουργηθεί ανεύρυσμα. Μελέτη σε πειραματόζωα έδειξε ότι η σταθεροποίηση των επιπέδων της αρτηριακής πίεσης μετά από ανεύρυσμα εγκεφάλου, συνέβαλε στην αποτροπή της ρήξης του. Σύμφωνα με τις νέες κατευθυντήριες οδηγίες της Αμερικανικής Ένωσης Καρδιολογίας, η αρτηριακή πίεση πρέπει να είναι μικρότερη από 130/80.
Κάπνισμα: Ο καπνός του τσιγάρου καταστρέφει τα δόντια, αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου στον πνεύμονα, αλλά και τον κίνδυνο ανευρύσματος. Εκτιμάται ότι το 70-80% των ανθρώπων με ανευρύσματα είναι ή υπήρξαν καπνιστές. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν διαπίστωσαν σχεδόν τριπλάσια αύξηση στα περιστατικά υποτροπής των ανευρυσμάτων εγκεφάλου σε πρώην και νυν καπνιστές σε ποσοστό μεγαλύτερο του 25%. Ο βασικός λόγος είναι ότι η νικοτίνη προκαλεί τη συστολή των αιμοφόρων αγγείων.
Χρήση ναρκωτικών ουσιών: Οι άνθρωποι που παίρνουν ναρκωτικές ουσίες (κοκαΐνη, αμφεταμίνες) κινδυνεύουν σε μεγάλο βαθμό από ανεύρυσμα εγκεφάλου επειδή αυξάνεται πολύ και απότομα η αρτηριακή τους πίεση.
Κληρονομικότητα: Τα περισσότερα ανευρύσματα δεν σχετίζονται με τις οικογένειες, εν μέρει επειδή τα έχουν πολλοί άνθρωποι. Σε αρκετές περιπτώσεις ωστόσο, υπάρχει τουλάχιστον ένα ακόμη μέλος της οικογένειας με ανεύρυσμα. Οικογενή ανευρύσματα είναι αυτά όπου ένα άτομο με ανεύρυσμα εγκεφάλου έχει δύο ή περισσότερους συγγενείς πρώτου βαθμού με ανεύρυσμα. Μελέτη διαπίστωσε ότι σχεδόν το 20% των ασθενών με ανεύρυσμα του εγκεφάλου ανέφεραν ότι είχαν συγγενή πρώτου βαθμού με ανεύρυσμα εγκεφάλου ή αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο.
Φύλο: Οι γυναίκες άνω των 55 είναι 1,5 φορά πιθανότερο να πάθουν ρήξη ανευρύσματος συγκριτικά με τους άνδρες ίδιας ηλικίας. Ανασκόπηση της βιβλιογραφίας που εξέτασε τις διαφορές στα δύο φύλα, διαπίστωσε ότι οι γυναίκες μεταξύ των ηλικιών 50 και 59 ήταν πιο επιρρεπείς σε ανεύρυσμα εγκεφάλου και αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο, γεγονός που σχετίστηκε με την πτώση των επιπέδων οιστρογόνων κατά την εμμηνόπαυση και μετά.
Ηλικία: Οι περισσότεροι ηλικιωμένοι έχουν ανευρύσματα επειδή αυτά χρειάζονται κάποιο χρόνο για να αναπτυχθούν. Τα ποσοστά αιμορραγικών εγκεφαλικών λόγω ανευρυσμάτων, επίσης αυξάνονται με την ηλικία. Μετά τα 50 ο κίνδυνος αυξάνει σχεδόν 4% κάθε χρόνο.
Κληρονομικές διαταραχές: Η πολυκυστική νόσος των νεφρών, μια διαταραχή κατά την οποία τα νεφρά γεμίζουν με υγρό, μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση και τον κίνδυνο ανευρύσματος εγκεφάλου. Το σύνδρομο Ehlers-Danlos και το σύνδρομο Marfan είναι δύο διαταραχές των συνδετικών ιστών στις οποίες δεν σχηματίζεται το μεσαίο στρώμα των αρτηριών, με αποτέλεσμα την εξασθένηση των τοιχωμάτων τους και την αύξηση του κινδύνου ανευρύσματος.
Πηγή: Reader's digest
