«2019 Έτος Σκαλκώτα»: Σειρά εκδηλώσεων για τα 70 χρόνια από τον θάνατο του συνθέτη

Με αφορμή τη συμπλήρωση των 70 χρόνων από τον θάνατο του Νίκου Σκαλκώτα, οι τέσσερις μεγάλοι φορείς που συστεγάζονται στους χώρους του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών ονομάζουν το 2019 «Έτος Σκαλκώτα» και διοργανώνουν στο Μέγαρο Μουσικής μια σειρά επετειακές εκδηλώσεις, που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, συναυλίες, συζητήσεις, έκθεση, διεθνές συνέδριο, διαγωνισμό σύνθεσης και εκπαιδευτικά προγράμματα.

Συγκεκριμένα, ο Σύλλογος «Οι Φίλοι της Μουσικής» με τη Μουσική του Βιβλιοθήκη «Λίλιαν Βουδούρη», ο Οργανισμός Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών και η Ένωση Ελλήνων Μουσουργών, σε συνεργασία με το Ίδρυμα Χουρμουζίου-Παπαϊωάννου, ενώνουν για πρώτη φορά τις καλλιτεχνικές και επιστημονικές τους δυνάμεις σε μια συλλογική πορεία καθόλη τη διάρκεια του έτους, που θα αποδώσει την τιμή που αρμόζει στον Νίκο Σκαλκώτα. Στόχος της σειράς εκδηλώσεων, είναι να μας συστήσουν εκ νέου τον Έλληνα συνθέτη και την ιδιοφυΐα της μουσικής του, ενώ φιλοδοξούν παράλληλα να καταδείξουν ότι η μουσική του Σκαλκώτα, συναρπαστική και απρόβλεπτη, μπορεί να μιλήσει απευθείας όχι μόνο στους «γνώστες», αλλά και στο ευρύτερο κοινό.

«Ο Νίκος Σκαλκώτας είναι ίσως ο μεγαλύτερος Έλληνας συνθέτης τον οποίο τιμάμε και θα συνεχίσουμε να τιμάμε στο Μέγαρο με αφιερώματα και συναυλίες. Θεωρώ ότι εκεί που θα πρέπει να εστιάσουμε είναι στο πως θα μπορέσουμε να συστήσουμε τον Σκαλκώτα και τη σημασία του έργου του στους νέους ανθρώπους και στους νέους σπουδαστές μουσικής που δεν τον γνωρίζουν παρά μόνο ίσως από τους "Χορούς" του ή από τα πιο "λαϊκά" έργα του» ανέφερε στη συνέντευξη Τύπου για την παρουσίαση του προγράμματος του «Έτους Σκαλκώτα», ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, Μίλτος Λογιάδης. «Ελπίζω κάποια στιγμή να μπορέσουμε σε συνεργασία και με τους άλλους φορείς να καταγράψουμε ηχητικά όλη την εργογραφία του Σκαλκώτα, έτσι ώστε να την παραδώσουμε ηχογραφημένη στις επόμενες γενιές» σημείωσε ο κ. Λογιάδης.

Η πρόσφατη παραχώρηση του Αρχείου Σκαλκώτα από το Ίδρυμα Αιμιλίου Χουρμουζίου-Μαρίκας Παπαϊωάννου στη Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη «Λίλιαν Βουδούρη» του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής», και η επέτειος των εβδομήντα χρόνων από τον θάνατο του συνθέτη ενεργοποίησαν ταυτόχρονα τους παραπάνω οργανισμούς. Άλλωστε και η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών συνδέεται με παλιούς ουσιαστικούς δεσμούς με τον συνθέτη, ο οποίος αποτελούσε εξέχον μέλος της και του οποίου έργα είχε την τιμή να παρουσιάσει σε πρώτη παγκόσμια εκτέλεση.

«Είναι καθήκον και ύψιστη προτεραιότητα της ΚΟΑ να συνδράμει στη διάδοση του έργου του Σκαλκώτα. Είναι ένας συνθέτης που μας έχει κατακτήσει και αξίζει να παίζεται πιο τακτικά. Ακόμα και τα "στρυφνά" του έργα είναι μεγάλης αξίας» ανέφερε ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, Στέφανος Τσιαλής.

Ο διευθυντής του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής» Αλέξανδρος Χαρκιολάκης αναφέρθηκε στις εκδηλώσεις που έχουν προγραμματιστεί για το 2019, ενώ ο πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών, Ιωσήφ Παπαδάτος, είπε πως το αφιέρωμα είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας όλων των οργανισμών . Επίσης, ανακοίνωσε ότι στα άμεσα σχέδια της Ένωσης είναι η προκήρυξη ενός διαγωνισμού σύνθεσης στη μνήμη του Νίκου Σκαλκώτα.

Ο πρόεδρος του ΔΣ του Ιδρύματος Αιμιλίου Χουρμουζίου-Μαρίκας Παπαϊωάννου, Πέτρος Φραγκίστας σημείωσε πως μέσα από την πληθώρα των εκδηλώσεων που πλαισιώνουν τις συναυλίες στις αίθουσες του Μεγάρου Μουσικής, όσο και μέσα από το πολύτιμο αρχείο του συνθέτη που είναι πλέον προσβάσιμο σε όλους, θα δοθεί νέα ώθηση στην έρευνα και στη διάδοση του έργου του.

Το Αρχείο του Νίκου Σκαλκώτα ξεκίνησε να δημιουργείται ουσιαστικά αμέσως μετά τον πρόωρο θάνατό του το 1949, και περιλαμβάνει μεταξύ άλλων πρωτότυπες συνθέσεις, αλληλογραφία του συνθέτη, φωτογραφίες, προγράμματα, κείμενα αλλά και υλικό που ξεκίνησε να συγκεντρώνεται αμέσως μετά τον θάνατό του από την «Εταιρεία Φίλων Σκαλκώτα». Στόχος της Μεγάλης Μουσικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδας "Λίλιαν Βουδούρη", όπως εξήγησε και η Διευθύντρια της, Στεφανία Μεράκου, είναι να αποτελέσει το κέντρο έρευνας για τον συνθέτη και σημείο αναφορά για όσους ασχολούνται με το έργο του. Για αυτό τον σκοπό στις άμεσες ενέργειες συμπεριλαμβάνεται η ψηφιοποίηση όλου του υλικού και η σύνταξη ηλεκτρονικού καταλόγου περιεχομένων ώστε να διευκολύνεται η έρευνα από απόσταση.

Επιγραμματικά και ανά είδος παρατίθενται οι εκδηλώσεις που έχουν ήδη προγραμματιστεί για το έτος 2019 και κυρίως για το πρώτο εξάμηνο.

Συναυλίες

Η ΚΟΑ πραγματοποιεί σειρά συναυλιών στην Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης υπό τον τίτλο «Ο Σκαλκώτας και οι σύγχρονοί του»:

- Παρασκευή 11/1, σολίστ Αντώνης Σουσάμογλου, βιολί, μουσική διεύθυνση Leon Botstein, συμπαραγωγή με το Μέγαρο Μουσικής

- Παρασκευή 10/5, σολίστ Τιάνγουα Γιανγκ, βιολί, μουσική διεύθυνση Στέφανος Τσιαλής

- Παρασκευή 17/5, σολίστ Άιναρ Στέεν Νέκλενμπεργκ, πιάνο, μουσική διεύθυνση Γιόαβ Τάλμι

Ειδικές συναυλίες με έργα Σκαλκώτα:

- 14/1, Γιώργος Τσοντάκης, ένας μεγάλος έλληνας συνθέτης, σολίστ Απόλλων Γραμματικόπουλος και Παναγιώτης Τζιώτης, βιολί, Φιλαρμόνια Ορχήστρα Αθηνών, μουσική διεύθυνση Νίκος Τσούχλος, Αίθουσα Δ. Μητρόπουλος, παραγωγή Μέγαρο Μουσικής

- 15/2, Αφιέρωμα της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών στο Έτος Σκαλκώτα, σολίστ Νέλσον Φρέιρε, πιάνο, μουσική διεύθυνση Στέφανος Τσιαλής, Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης, παραγωγή Κρατική Ορχήστρα Αθηνών

- 12/4 Οι δύο Σχολές της Βιέννης: Χάυντν, Σούμπερτ, Σκαλκώτας, Trio El Greco, Αίθουσα Δ. Μητρόπουλος, παραγωγή Σύλλογος οι Φίλοι της Μουσικής

Επιπλέον εκδηλώσεις (κυρίως για το δεύτερο εξάμηνο) θα ανακοινώνονται κατά τη διάρκεια του Έτους.

Σειρά Συζητήσεων «Ο Σκαλκώτας Σήμερα»

Η Μουσική Βιβλιοθήκη του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής διοργανώνει στους χώρους της σειρά συζητήσεων με τους πρωταγωνιστές των συναυλιών του Έτους:

- 10/1, η διευθύντρια της Μουσικής Βιβλιοθήκης Στεφανία Μεράκου συνομιλεί με τον μαέστρο και μουσικολόγο Leon Botstein και τον συνθέτη Γιώργο Τσοντάκη

- 11/2, η υπεύθυνη του Αρχείου Ελληνικής Μουσικής της Μουσικής Βιβλιοθήκης Βάλια Βράκα συνομιλεί με τον διευθυντή της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών Στέφανο Τσιαλή.

Διεθνές Συνέδριο

Η Μουσική Βιβλιοθήκη διοργανώνει Διεθνές Μουσικολογικό Συνέδριο για τον Νίκο Σκαλκώτα υπό την αιγίδα της Διεθνούς Μουσικολογικής Εταιρείας (29 /11-1/12)

Έκθεση

Ο Σύλλογος Οι Φίλοι της Μουσικής θα παρουσιάσει μια σύγχρονη έκθεση με αναλογικά και ψηφιακά μέσα, βασισμένη στο πρωτότυπο υλικό του Αρχείου του Σκαλκώτα (Νοέμβριος-Δεκέμβριος)

Εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά

Στο πλαίσιο της επιτυχημένης σειράς της Μουσικής Βιβλιοθήκης «Συγχαρητήρια για τη μουσική σας», θα υλοποιηθεί διαδραστικό πρόγραμμα για παιδιά 6-12 ετών, γύρω από τη ζωή και το έργο του συνθέτη (Νοέμβριος 2019).

Εκδηλώσεις εκτός Μεγάρου

Ο Σύλλογος Οι Φίλοι της Μουσικής διοργανώνει σειρά ομιλιών και εκδηλώσεων σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, ανοίγοντας το δρόμο για εκδηλώσεις στο εξωτερικό (Νοέμβριος 2019).