Πώς αποτύπωσαν την Αθήνα στην περίοδο της Κατοχής οι ίδιοι οι κατακτητές; Ποια θέματα επέλεγαν να απαθανατίσουν και από ποια απέστρεφαν το βλέμμα τους και γιατί;
«Με το βλέμμα του κατακτητή: η Αθήνα της Κατοχής στη φωτογραφική συλλογή του Βύρωνα Μήτου», είναι ο τίτλος της έκθεσης, που διοργανώνει η Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, σε συνεργασία με το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης και με την υποστήριξη της Εφορείας Πόλεως Αθηνών, στο Φετιχιέ Τζαμί, μέσα στον αρχαιολογικό χώρο της Ρωμαϊκής Αγοράς Αθηνών.
Επαγγελματικές και ερασιτεχνικές φωτογραφίες Γερμανών στρατιωτών που υπηρέτησαν τη θητεία τους στην Ελλάδα τα χρόνια της γερμανικής κατοχής (1941-1944), φωτίζουν τη φωτογραφική δραστηριότητα των Μονάδων Προπαγάνδας του Γ΄ Ράιχ.
Τα φωτογραφικά αυτά τεκμήρια συλλέχθηκαν συστηματικά από έναν Γερμανό στρατιώτη, που είχε υπηρετήσει στην Υγειονομική Υπηρεσία του γερμανικού στρατού στα Βαλκάνια, κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.
Με την επιστροφή του στη Γερμανία, άρχισε την αναζήτηση φωτογραφικών τεκμηρίων από περιοχές στις οποίες βρέθηκε. Μετά το θάνατό του, η συλλογή του κληροδοτήθηκε στην κόρη του, η οποία στη δεκαετία του 1980 πούλησε το τμήμα που αφορούσε την Ελλάδα, δηλαδή περισσότερες από 3000 φωτογραφίες, στον Βύρωνα Μήτο.
Οπως αναφέρει το Υπουργείο Πολιτισμού, η έκθεση «Με το βλέμμα του κατακτητή: η Αθήνα της Κατοχής στη φωτογραφική συλλογή του Βύρωνα Μήτου» εστιάζει στις φωτογραφίες – εστίαση εξαιρετικά σημαντική, ιδιαίτερα σε μια εποχή που ο τρόπος που σκεφτόμαστε είναι εξόχως εικονικός, που σκεφτόμαστε πρώτα με την εικόνα και μετά με τον λόγο με τον οποίο ενδύεται.
«Τι ρωτάμε τις φωτογραφίες σε σχέση με το παρελθόν; Δεν αποζητάμε μόνο την αυθεντικότητα σε ό,τι αφορά τα γεγονότα που παρελθόντος. Αποζητάμε την αυθεντικότητα της ματιάς πάνω στα γεγονότα, την αυθεντική αποτύπωση των σκέψεων και των συναισθημάτων πάνω σε αυτά, ιδιαίτερα από τους ανθρώπους που τα βίωσαν. Και η αυθεντικότητα αυτή δεν μπορεί παρά να είναι πολυεπίπεδη και υποκειμενική, όπως ακριβώς τα βιώματα των ανθρώπων.
Το καινούργιο που μας φέρνει αυτή η έκθεση είναι η εστίαση στον τρόπο που βιώθηκε η περίοδος της Κατοχής από το Γ’ Ράιχ και τους στρατιώτες του».
