Ο Πολιτιστικός Οργανισμός του Δήμου Πατρέων, θα φιλοξενήσει στη Δημοτική Πινακοθήκη Πατρών σχέδια και ψηφιδωτά έργα του Γιάννη Κολέφα. Η έκθεση συμπεριλαμβάνει και ένα μικρό αφιέρωμα με έργα του Νίκου Κολέφα.
Η έκθεση αυτή συνάδει με τους στόχους σύστασης και λειτουργίας της Πινακοθήκης για την παρουσίαση όλου του φάσματος της εικαστικής δημιουργίας με απώτερο σκοπό την εικαστική παιδεία.
Ο καλλιτέχνης, ο συντηρητής, ο δάσκαλος, Γιάννης Κολέφας, γεννημένος στο ΣταυροσκιάδιΠωγωνίου της Ηπείρου, αποφασισμένος να σπουδάσει στην Α.Σ.Κ.Τ, αποφοίτησε με υποτροφία του Ι.Κ.Υ και ξεκίνησε το μεγάλο ταξίδι των σπουδών του, τόσο στην Ραβέννα και την Φλωρεντία, όσο και στο Παρίσι. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, μετέφερε όλες τις γνώσεις του για την συντήρηση του αρχαίου ψηφιδωτού πλούτου, δουλεύοντας στο Υπουργείο Πολιτισμού, σε ολόκληρη την Επικράτεια.
Το έργο και η προσφορά του ταυτίστηκε έτσι, με το ψηφιδωτό, ως ο πρώτος επιστημονικά καταρτισμένος συντηρητής της χώρας, καθώς και μέσα από την πλούσια καλλιτεχνική του δραστηριότητα.
Καθ' όλη τη διάρκεια της πορείας του, αναλαμβάνοντας ως επικεφαλής συνεργείων συντήρησης, μετέφερε και παγίωσε τις αρχές της μεθοδολογίας και τεκμηρίωσης των εργασιών, της αναγκαιότητας ανάλυσης και τον σεβασμό των αρχαίων υλικών, αλλά και της αντιστρεψιμότητας των καινούριων.
Πράγματι ο Κολέφας ως συντηρητής ψηφιδωτών στα κορυφαία μνημεία της χώρας μας συνετέλεσε καθοριστικά στην διάσωση και προβολή τους καθώς και στην επίλυση δυσκολότατων προβλημάτων όπως εκείνα που προκάλεσε ο καταστροφικός σεισμός της Θεσσαλονίκης στο μοναδικό εκκλησιαστικό σύνολο της Ροτόντας.
Παράλληλα όμως ο καλλιτέχνης δεν έπαψε να ασχολείται με τη ζωγραφική και τη δημιουργία ψηφιδωτών συνθέσεων, μερικές από τις οποίες θεωρούνται μνημιακές όπως η γιγαντιαία αποτύπωση της ιστορίας της Θεσσαλονίκης στην αίθουσα τελετών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου.
Σύμφωνα με την ιστορικό τέχνης κ. Μαίρη Μιχαηλίδου «Η καλλιτεχνική του αναζήτηση υπήρξε ανεξάντλητη. Αποτύπωνε κάθε στιγμή με σχέδια και χρώματα, σε μικρές και μεγάλες κόλλες χαρτί, μουσαμά και ξύλο, από τα μικρά περιστέρια, μέχρι τις ολόσωμες φιγούρες, τα πορτρέτα και τα χωριά της αγαπημένης του Ηπείρου. Πάντα καλοπροαίρετος, αναζητούσε να αποτυπώσει στον καμβά του ανθρώπους απλούς, όπως ο ίδιος, σκηνές καθημερινές, τη φύση και μια μόνιμη νοσταλγία για την ιδιαίτερη πατρίδα του.
Έργο επομένως πολυσύνθετο και πολύμορφο που ανακαλεί στη μνήμη μας αιώνια πρωτεϊκά σχήματα, υπαινικτικές γραφές, σήματα και ίχνη ως διαχρονικά σύμβολα της ελληνικότητας που πηγάζει αβίαστα από την τρυφερή και στέρεη απόδοση τοπίων και προσώπων, εικόνων της λαϊκής μας παράδοσης και των εθίμων της λατρευτής του πατρίδας.
Με λιτότητα στην εικαστική του γραφή, απλοποίηση της φόρμας και χρήση φωτεινών χρωμάτων όπως το μπλε του κοβαλτίου, το λαμπρό κόκκινο και το θείο μωβ, ο Γιάννης Κολέφας κατά την πολυτάλαντη και πολυαγαπημένη του μαθήτρια Αφροδίτη Λίτη‘με γενναιοδωρία, τιμιότητα, εσωτερική ζωή κληροδότησε τέτοιες αρχέςκαι σφράγισε μια ολόκληρη γενιά μαθητών’».
Ως καθηγητής ψηφιδωτού στην Α.Σ.Κ.Τ, δημιουργούσε σημαντικούς δεσμούς με τους φοιτητές του, προσφέροντας απλόχερα τις γνώσεις του μέσα από την διδασκαλία και την έκδοση συγγραμμάτων, αλλά και την πρακτική εμπειρία, καλώντας τους να συμμετάσχουν σε πολύ σημαντικά έργα συντήρησης. Ήταν ο δάσκαλός τους, ο πατέρας τους, ο φίλος τους. Έδινε, στήριζε, βοηθούσε και χαιρόταν με την επιτυχημένη πορεία τους.
Ιδιαίτερα κοινωνικός, ανοιχτόκαρδος και δοτικός, συμπλήρωσε με την προσωπικότητα και τον χαρακτήρα του μια φωτεινή πινελιά στον χώρο της συντήρησης και της Τέχνης, που μένει σημείο αναφοράς στον επιστημονικό κόσμο και θερμής συγκίνησης στην καρδιά όλων όσων τον γνώρισαν.
Ο επιμελητής της έκθεσης Πέτρος Λαμπρινάκος αναφέρει ότι σύμφωνα με τις μαρτυρίες του αείμνηστου Παύλου Λαζαρίδη, ο Κολέφας δεν έβλεπε το ψηφιδωτό που συντηρούσε σαν κάτι άψυχο, αλλά σαν πλάσμα με ζωή που έπρεπε να το θεραπεύσει και να το αποκαταστήσει
Ο Νίκος Κολέφας, μεγαλώνοντας σε μια καλλιτεχνική οικογένεια, στα χνάρια του πατέρα του Γιάννη Κολέφα, εξέφρασε, στο σύντομο ταξίδι της ζωής του, την μεγάλη του ευαισθησία, επίσης μέσα από τη ζωγραφική και το ψηφιδωτό. Με τα πινέλα του και τις πολύχρωμες ψηφίδες του, απέδιδε τοπία, πορτρέτα, αλλά και εμπνεύσεις από τον κόσμο της τεχνολογίας. Αγαπούσε τα λάδια στη ζωγραφική, την φυσική πέτρα και τα σμάλτα στο ψηφιδωτό. Μέσα από τον ορμητικό αυθορμητισμό του, τα έντονα χρώματα, τις μεγάλες, δυναμικές και πλατιές πινελιές, τις έντονες πάστες, τις αφηρημένες γραμμές και τα ιδιαίτερα κοψίματα στις πέτρες, τα έργα του χαρακτηρίζονται από έναν ιδιαίτερο και ξεχωριστό τρόπο έκφρασης.
Ως καθηγητής τεχνικών υπήρξε ιδιαίτερα αγαπητός, τόσο στους μαθητές του, όσο και στους συναδέλφους/φίλους καθηγητές. Μα και ως άνθρωπος, με βαθιά ευγένεια και καλοσύνη, σε αιχμαλώτιζε με το χαμόγελο και την άδολη προσφορά του.
Ο Γιάννης και ο Νίκος Κολέφας, πνοές που συναντήθηκαν στην ίδια οικογένεια, άφησαν έργο και θύμησες που παραμένουν ζωντανά και μας συνοδεύουν σε δρόμους λαμπερούς, μέσα από την συγκινητική διαδρομή της Τέχνης και ζωής τους.
Η έκθεση αποτελεί παραγωγή της Δημοτικής Πινακοθήκης και τα έργα παραχωρούνται ευγενώς από την οικογένεια Κολέφα και ιδιωτικές συλλογές.
Την επιμέλεια της έκθεσης έχει ο αγιογράφος – θεολόγος Πέτρος Λαμπρινάκος
Στα εγκαίνια της έκθεσης θα παρευρεθούν και θα μιλήσουν για τον καλλιτέχνη
Η Κάτια Κολέφα, ψηφιδογράφος
Η Όλγα Κολέφα, συντηρήτρια του Βυζαντινού Μουσείου Αθηνών
ΗΜαίρη Μιχαηλίδου, Ιστορικός Τέχνης-Επίτιμη Γενική Διευθύντρια Υπουργείου Πολιτισμού
Ο Μιχάλης Μαδένης, Εικαστικός
Κατά την διάρκεια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν εκπαιδευτικές ξεναγήσεις μαθητών από τον επιμελητή της έκθεσης.
Ανοικτή ξενάγηση για το κοινό θα πραγματοποιηθεί από την ψηφιδογράφο κ. Κάτια Κολέφα την Παρασκευή 11 Ιανουαρίου και ώρα 7.00μ.μ
Δημοτική Πινακοθήκη: Μαιζώνος 110. (ισόγεια αίθουσα Βιβλιοθήκης)
Ώρες λειτουργίας: Τρίτη έως Σάββατο: 10.00π.μ -3.00μ.μ
Τρίτη και Παρασκευή : 6.00μ.μ-9.00μ.μ
Κυριακή & Δευτέρα: κλειστά
