Εκκίνηση για ένα μεγάλο έργο που έρχεται να προστεθεί στην επιχείρηση μεταμόρφωσης της παραλιακής ζώνης της Πάτρας και την μετατροπή της από μια «νεκρή ζώνη» εγκαταλελειμμένων κτιρίων σε μια δημιουργική ζώνη που θα αποτυπώνει τη νέα φυσιογνωμία της πόλης απέναντι από το λιμάνι της. Ο λόγος για το έργο «διαμόρφωση χώρων παλαιών Σφαγείων σε χώρους δημιουργικής βιομηχανίας, με ειδίκευση στο Πατρινό Καρναβάλι», έργο που αποτελούσε χρόνιο αίτημα τη πόλης και το οποίο αναμένεται να μετατρέψει το καρναβαλικό εφήμερο σε μια μόνιμη επένδυση στο δρόμο για την ανάπτυξη.
Η οριστική μελέτη για την εκτέλεση του έργου που «κίνησε»το Επιμελητήριο Αχαΐας και η Αναπτυξιακή του, εγκρίθηκε από το δημοτικό συμβούλιο της Πάτρας και παίρνει το δρόμο της υλοποίησης.
Ο συνολικός προϋπολογισμός του ανέρχεται σε 910.566,97 ευρώ ενώ η χρηματοδότησή του θα γίνει από το επιχειρησιακό Πρόγραμμα «INTERREG (V-A) Greece-Italy (EL-IT) 2014-2020», με το ποσό των 551.500 ευρώ και από ίδιους πόρους του Δήμου Πατρέων με ποσό ύψους 359.066,97 ευρώ.
Μια νέα εποχή για την Πάτρα, αν λάβουμε υπόψιν την παράλληλη μεταμόρφωση του γειτονικού κτιρίου του Λαδόπουλου; Μπορείς να το πεις και έτσι. Η πόλη αλλάζει ύφος και προσανατολισμό για να υποδεχθεί το αύριο, έχοντας σημείο αναφοράς της το λιμάνι της.
Στο πλαίσιο της έναρξης της κούρσας για τη μεταμόρφωση των σφαγείων στις αρχές της εβδομάδας έγινε και η εναρκτήρια διακρατική συνάντηση του SPARKμέσω του οποίου χρηματοδοτείται το φιλόδοξο αυτό έργο.
Συντονιστής είναι ο δήμος της Πάτρας ενώ στο εταιρικό σχήμα συμμετέχουν από την πλευρά της Ελλάδας το Επιμελητήριο Αχαΐας και η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας και από την πλευρά της Ιταλίας ο σύνδεσμος θεάτρων της Απουλίας και η Περιοφέρεια της Απουλίας,
Το Δημόσιο Θέατρο της Απουλίας είναι ο επικεφαλής εταίρος του έργου, σε συνεργασία με το θέατρο Petruzzelliκαι τρεις Έλληνες εταίρους, το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Κέρκυρας, το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Πάτρας και το Επιμελητήριο Αχαΐας.
Ο ΚΑΘΟΡΙΣΤΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ
Καθοριστικός σε όλη αυτή την προσπάθεια ήταν ο ρόλος του Επιμελητηρίου Αχαΐας, τόσο στη σύλληψη της ιδέας του «Κέντρου Προώθησης Καρναβαλιού» στη Πάτρα, τη διοργάνωση επίσκεψης από Ιταλούς εταίρους στην πόλη, την υπογραφή της προγραμματικής συμφωνίας, την ωρίμανση και τον εντοπισμό του χρηματοδοτικού εργαλείου, όσο και στην σύνταξη της προμελέτης ανακαίνισης των Παλαιών Σφαγείων, τη σύνταξη και υποβολή φακέλου χρηματοδότησης σε συνεργασία με στελέχη του Δήμου Πατρέων και την επιτυχή αξιολόγηση.
ΟΙ ΧΩΡΟΙ ΚΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥΣ
Οι προς διαμόρφωση χώροι αφορούν:
-Κτίρια διοίκησης και κέντρο ενημέρωσης. Στο ισόγειο κάθε κτιρίου θα υπάρχει γραφείο υποδοχής και στον όροφο αίθουσα συνεδριάσεων και χώροι εργασίας
-Χώρο προβολής της ιστορίας του Καραγκιόζη και εργαστήριο δημιουργού φιγούρων του Καραγκιόζη
-Χώρο προβολής του Πατρινού Καρναβαλιού και της ιστορίας του. Η προβολή θα γίνεται είτε με φυσικά εκθέματα, είτε με ψηφιακή προβολή.
-Πολυχώρο (Αίθουσα συνεδριάσεων-ομιλιών, MultimediaCenter, θεατρική σκηνή, σκηνή παραδοσιακής παράστασης Καραγκιόζη, προβολή ταινιών)
-Εργαστήριο 3Dεφαρμογών: Χώρος εκπαίδευσης, κατασκευής και αναπαραγωγής προϊόντων των καρναβαλικών δημιουργιών σε τρισδιάστατη απεικόνιση.
-Καρναβαλικό εργαστήρι παιδιών με έμφαση στο καρναβάλι και τον καραγκιόζη.
-Εργαστήρια δημιουργών: Παρουσίαση καρναβαλικών δημιουργιών, στολών, καπέλου, μάσκας και άλλων κατασκευών, με παρουσίαση της δουλειάς των δημιουργών σε πραγματικό χρόνο
-Αίθουσα εκθεμάτων:Περιοδικές παρουσιάσεις δημιουργών εμπνευσμένων από το Καρναβάλι. Σε περίοδο μη χρήσης του χώρου για εκθέσεις, θα παρουσιάζεται η ιστορία του Πατρινού Καρναβαλιού μέσα από φωτογραφικό υλικό.
-Εξωτερικός χώρος αναψυχής: Ο εξωτερικό χώρος των Παλαιών Σφαγείων θα χρησιμοποιείται, όπως και μέχρι τώρα για θερινές κινηματογραφικές προβολές, φεστιβάλ, συναυλίες, καθώς και για καρναβαλικά εκθέματα, μπάστακες, άρματα κλπ
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΣΦΑΓΕΙΩΝ
Όταν στις αρχές του αιώνα τα παλιά σφαγεία στο μόλο του Αγίου Ανδρέου αποδείχθηκαν ακατάλληλα για τις ανάγκες της πόλης, ξεκίνησε η αναζήτηση νέου χώρου. Ο κλήρος έπεσε στην περιοχή των Ιτεών στις 26 Ιουνίου 1902.
Τα Δημοτικά Σφαγεία κατασκευάστηκαν το 1903 στην Ακτή Δυμαίων και δεν ήταν ένα συνηθισμένο κτίριο. Οι επιρροές του από την κεντροευρωπαϊκή βιομηχανική αρχιτεκτονική, είναι παραπάνω από εμφανείς. Ο Νίκος Σαραφόπουλος στο βιβλίο του Λεύκωμα Αχαϊκής Βιομηχανίας, αναφέρει ότι είναι έργο του αρχιτέκτονα Γεωργίου Λυκούδη, ενώ κατασκευές, υλοποίησε ο Γεώργιος Μαυρούλιας για 193770,40 δραχμές.
Το κτιριακό συγκρότημα, καταλαμβάνει έκταση 20 στρεμμάτων. Σε αυτό δεσπόζει ένα μεγάλο κεντρικό κτίριο πλαισιωμένο από άλλα μικρότερα που στέγαζαν βοηθητικούς χώρους και γραφεία.
Είναι κατασκευασμένα από ανεπίχριστη πέτρα Αστακού, τα πλαίσια των ανοιγμάτων περιβάλλονται από λίθινες ταινίες, οι ακμές απολήγουν σε μεγάλους ακρογωνιαίους λίθους και οι στέγες δίρριχτες και τετράριχτες προεξέχουν και στηρίζονται σε ξύλινα φουρούσια.
Όπως γράφει ο Νεολόγος τον Ιούνιο του 1903, σε απόσταση περίπου δύο χιλιομέτρων από την πόλη των Πατρών. Αναφέρει συγκεκριμένα η εφημερίδα: «Ο Δήμος αγόρασε έναντι αξίας 24,000 δραχμών τα κτήματα Ν.Βενετσιανόπουλου και Κ. Λάππα εκτάσεως 20 περίπου στρεμμάτων όπου επρόκειτο να αναγερθούν στα σφαγεία, δηλαδή η μελετώμενη ζωαγορά.
Θα εξετάζονται από κτηνίατρο όλα τα εισερχόμενα ζώα. Όσα κρίνονται υγιή θα πηγαίνουν στους σταύλους, όσα δε ακατάλληλα, θα αποτέμνονται.
Ιδιαίτερα διαμερίσματα υπάρχουσι και δια την κατεργασίαν του αίματος, δια την θεραπείαν των ασθενών ζώων δια την αποτέμνωσι της κόπρου, δια τους αποπάτους και δια την υδαταποθήκηνής η χωριτικότηςέσται 35.000 οκάδες ύυδατοςανυψουμενου εις ταύτην, είτε δι΄αρτεσιανών φρεάτων, είτε δια γκαζομηχανών. Δια της ανεγέρσεως των δημοτικών μας Σφαγείων είναι βέβαιον ότι και η κόπρος θέλει καταλλήλως χρησιμοποιηθεί και τα κέρατα και το αίμα θα κατεργάζονται και χρησιμοποιούνται βιομηχανικώς ως τούτο γίνεται παντού όπου υπάρχουσιν εν τη Ευρώπη Σφαγεία”.
Το πιο σημαντικό είναι ότι λόγω των σφαγείων η παραλιακή οδός διαπλατύνεται “εις πλάτος 20 μέτρων, εξ ων εν μέτρον δια τους τραχιόδρομους, επτά μέτρα δια πεζοδρόμια με διπλήνδεντροστοιχίαν προς το μέρος των Σφαγείων και 12 δι΄οδών, αμάξων, κάρων κτλ. Ανακτώμεν δηλονότι και ζηλευτήνλεωφόρον ήτις θα ενθυμίζει εις τους περηπατητάςοίτινεςεταξίδευσαν το ωραίον και μαγευτικόνΠράντο της Μασσαλίας»
Τα σφαγεία της Πάτρας σταμάτησαν να λειτουργούν το 1995 και αργότερα αναπλάστηκαν. Λίγο πριν την Πάτρα- Πολιτιστική Πρωτεύουσα, ο χώρος ενοικιάστηκε στον επιχειρηματία Κώστα Αντζουλάτο ο οποίος στην αρχή στόχευε στην παραγωγή και εμπορία μπύρας.
Ωστόσο για να γίνει αυτό ήταν απαραίτητη η αλλαγή χρήσης γης, κάτι που δεν κατέστη δυνατόν.
Τα σφαγεία έγιναν ¨Πολυχώρος” με θεατρική σκηνή, καφέ, μπυραρία, αίθουσα συνεδρίων, φιλοξένησε γάμους και βαφτίσεις, ενώ εκεί στεγάστηκε ακόμη και ραδιοφωνικός σταθμός.
Τον Μάρτιο του 2014 ο Δήμος Πατρέων μετά την αθέτηση της συμφωνίας διακανονισμού του χρέους του επιχειρηματία, αποφάσισε να προχωρήσει σε αγωγές εναντίον του
Το μισθωτήριο του χώρου είχε λήξει στις 23 Ιανουαρίου του 2013.
Γιώτα Κοντογεωργοπούλου
