«Η Ορθόδοξη Εκκλησία υπάρχει για να "τηρεί την ενότητα του πνεύματος εν τω συνδέσμω της ειρήνης" (Εφ. Δ', 3)», τόνισε ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος, στην πρόποσή του, κατά το γεύμα που παρατίθεται στο Προεδρικό Μέγαρο, προς τιμήν του ιδίου και των μελών της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, για την Κυριακή της Ορθοδοξίας.
Επιπλέον, επισήμανε, μεταξύ άλλων, ότι «στην εποχή μας, εποχή με έκδηλα τα σημεία της πνευματικής και υλικής κρίσεως, μας κτυπούν την πόρτα πολλοί, άνθρωποι κάθε φυλής, χρώματος και θρησκείας. Από το φτωχό υστέρημά μας που το πλούσιο φιλότιμο του ελληνικού λαού ενισχύει, προσπαθούμε να ανακουφίσουμε, να συμπαρασταθούμε και να μην επιτρέψουμε στην απελπισία να κυριαρχήσει στις καρδιές και τα μάτια».
Αναλυτικότερα, η πρόποση του προκαθημένου της Ελλαδικής Εκκλησίας:
«Εξοχώτατε Κύριε Πρόεδρε,
Εκ προσώπου των Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών οι οποίοι εφέτος συναπαρτίζουν την Διαρκή Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος, η Μετριότης μου εκφράζει τη χαρά όλων μας για την παρούσα συνάντηση στους φιλόξενους χώρους του Προεδρικού Μεγάρου. Και τούτο διότι, όχι μόνον είναι πρόδηλο το ουσιώδες της μεταξύ μας επικοινωνίας, αλλά συνάμα διαπιστώνεται και ο αμοιβαίος σεβασμός και η αγαστή συμπόρευση δύο κορυφαίων θεσμών του τόπου και του λαού μας. Πράγματι στην παρούσα τράπεζα, την οποία η Εξοχότητά Σας όχι μόνον κατά τους καθιερωμένους τύπους αλλά και κατά ειλικρινή φιλοτιμία παραθέτει, βιώνουμε τη συνέχεια της Ευχαριστιακής Αγίας Τραπέζης, η οποία προηγήθηκε στο Μητροπολιτικό μας Ναό και υπάρχει για να εκπορεύει και να καλλιεργεί το μήνυμα της αγαπητικής ενότητας και του σεβασμού προς τον άλλον, όποιος και αν είναι αυτός. Και αυτό το μήνυμα ξεκινά από την Αρχιερατική προσευχή του Χριστού μας ως αίτημα «ίνα πάντες εν ώσιν» (Ιω. ιζ΄, 21) και επεκτείνεται στην ιστορία και τον κόσμο ως αποστολή ή καλύτερα ιεραποστολή της Εκκλησίας «άχρις ου καταντήσωμεν οι πάντες εις την ενότητα της πίστεως» (Εφ. δ', 13). Αυτήν την ενότητα η Ορθόδοξη Εκκλησία μας έχει αναλάβει να κηρύττει και να υποστασιοποιεί όχι μόνο σε συνθήκες ανέσεως, αλλά και δυσχερείς και αντίξοες. «Θλίψις ή στενοχωρία ή διωγμός ή λιμός ή γυμνότης ή κίνδυνος ή μάχαιρα» (Ρωμ. η΄, 35) πάντοτε υφίσταντο για να κάμψουν το φρόνημα και να καταπαύσουν τον αγώνα μας. Δόξα τω Θεώ, δεν τα κατάφεραν ποτέ, όπως η σημερινή Εορτή της Ορθοδοξίας πανηγυρικά διατρανώνει.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία υπάρχει για να «τηρεί την ενότητα του πνεύματος εν τω συνδέσμω της ειρήνης» (Εφ. δ΄, 3). Στην εποχή μας, εποχή με έκδηλα τα σημεία της πνευματικής και υλικής κρίσεως, μας κτυπούν την πόρτα πολλοί, άνθρωποι κάθε φυλής, χρώματος και θρησκείας. Από το φτωχό υστέρημά μας που το πλούσιο φιλότιμο του ελληνικού λαού ενισχύει, προσπαθούμε να ανακουφίσουμε, να συμπαρασταθούμε και να μην επιτρέψουμε στην απελπισία να κυριαρχήσει στις καρδιές και τα μάτια. Συνάμα, ζητήματα της επικαιρότητας διεκδικούν την άρθρωση εκκλησιαστικού λόγου αληθείας και συνέσεως. Η εκκλησιαστική διάσταση στο ζήτημα της ονομασίας του γειτονικού Κράτους των Σκοπίων λόγω της εκεί σχισματικής εκκλησίας, αλλά και η μέριμνα και η φροντίδα για τους πληττόμενους από τον πόλεμο πληθυσμούς, χριστιανικούς και μη, της Μέσης Ανατολής, σε συνδυασμό με μία επιχειρούμενη απομείωση των εκεί αρχαίων χριστιανικών κοιτίδων, επιβάλλουν την επαγρύπνηση με ήρεμο θάρρος για να αντιμετωπιστούν αλυτρωτικές και φονταμενταλιστικές διαθέσεις και πρακτικές. Συνάμα η ευρωπαϊκή μας πατρίδα δείχνει διχασμένη καθώς μοιάζει να ξέχασε τις ιδρυτικές της αρχές και αξίες και στενάζει υπό τα πλήγματα των αδικιών, των αποκλεισμών και των διακρίσεων, τα οποία αντί να καταστούν αντικείμενο θεραπείας και αυτοκριτικής, αποτελούν την αφορμή σε ένα συνεχώς διογκούμενο ρεύμα ευρωσκεπτικισμού με πολλές εσωτερικές αποκλίσεις, αλλά πάντως διαιρετικό και υπονομευτικό της κοινής μας πορείας.
Εξοχώτατε Κύριε Πρόεδρε,
Στην πληθώρα των προβλημάτων η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδος προτάσσει το πνεύμα ενότητας και καταλλαγής που την διακρίνει. Χαιρόμαστε δε, διότι εκφραστής του αυτού πνεύματος είστε και Εσείς, όπως μαρτυρούν η πληθώρα των δηλώσεών Σας, αλλά κυρίως ο δεξιοτεχνικός τρόπος, με τον οποίον επιτελείτε τα υψηλά Σας καθήκοντα. Η επιστημοσύνη Σας, τα πλούσια χαρίσματά Σας, η μετριοπάθειά Σας, στρατευμένα στην υπόθεση της διακονίας των εθνικών μας δικαίων, ευλόγως και επαξίως Σας αναδεικνύουν όχι απλώς τον Πρώτο Πολίτη αυτής της Χώρας, όχι απλώς τον Ανώτατο 'Αρχοντα του Κράτους μας, αλλά Σύμβολο Ενότητας, το οποίο μπορεί και προσωποποιεί την ειρηνική πολυσυλλεκτικότητα και το αρμονικό πολυδιάστατο του Ελληνισμού. Για αυτό και η Σύνοδός μας αποφάσισε και απένειμε στην Εξοχότητά Σας την Ανώτατη και Ύψιστη Τιμητική Διάκριση της Εκκλησίας της Ελλάδος. Έτη πολλά και ευλογημένα, πολύκαρπα και καλλίκαρπα επ' αγαθώ του τόπου και του λαού μας».
Στο Οικουμενικό Πατριαρχείο
Eν τω μταξύ με κάθε ιεροπρέπεια και σύμφωνα με την από αιώνων διαμορφωμένη παράδοση εορτάσθηκε στην Ιερά Καθέδρα της Πρωτοθρόνου Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως η Κυριακή της Ορθοδοξίας.
Της Θείας Λειτουργίας προεξήρχε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, συμπαραστατούμενος από τους μητροπολίτες Φιλαδελφείας Μελίτονα, Σεβαστείας Δημήτριο, Μύρων Χρυσόστομο, Ικονίου Θεόληπτο, Καλλιουπόλεως και Μαδύτου Στέφανο, Προύσης Ελπιδοφόρο, Κεφαλληνίας Δημήτριο και Σμύρνης Βαρθολομαίο.
Τον πανηγυρικό λόγο της ημέρας εκφώνησε ο επίσκοπος Αλικαρνασσού Αδριανός.
«Συνήχθημεν σήμερον επί το αυτό, διά να τιμήσωμεν, εν παμφώτω Ευχαριστιακή συνάξει, την ήδη επί χίλια εκατόν εβδομήκοντα και πέντε (1175) συναπτά έτη εορταζομένην παρ΄ ημίν ιεράν πανήγυριν, την ευφρόσυνον επέτειον της αναστηλώσεως των αγίων και σεπτών εικόνων, και διά να ανανεώσωμεν την δέσμευσιν ημών όπως διατηρήσωμεν αλώβητον την πίστιν, την πίστιν των Αποστόλων, την πίστιν των Πατέρων, την πίστιν των Ορθοδόξων, την στηρίξασαν και στηρίζουσαν την Οικουμένην», είπε ο Επίσκοπος Αλικαρνασσού και συνέχισε:
«Η τιμητική προσκύνησις των εικόνων και η κεντρική θέσις αυτών εις την Ορθόδοξον Εκκλησίαν δεν είναι απλώς μία παράδοσις της χριστιανικής Ανατολής και μία διάστασις της λαϊκής ευσεβείας, χωρίς θεολογικήν ουσίαν. Ανήκει εις τον πυρήνα της πίστεως και της ταυτότητος των Ορθοδόξων. Εις την Ορθόδοξον εικόνα, την οποίαν ασπαζόμεθα "στόμασι, και καρδία και θελήματι", κατά τον υμνωδόν, (Κανών Κυριακής της Ορθοδοξίας, ωδή η΄), συμπυκνούται και αποκαλύπτεται η τρίσημος ενότης της εν Χριστώ ζωής, ήτοι της Ορθοδοξίας της πίστεως, της ορθής λατρείας και δοξολογίας του Θεού, και της Χριστοπρεπούς βιοτής και αναστροφής εν τω κόσμω. Εν τη εννοία αυτή, ορθώς ελέχθη, ότι εις την απόρριψιν της τιμής των εικόνων συνοψίζονται όλαι αι αιρέσεις, αι οποίαι εταλάνισαν την Εκκλησίαν, και ότι ο αγών κατά της Εικονομαχίας ήτο αγών υπέρ της Ορθοδοξίας της πίστεως. Διά τον λόγον αυτόν, η αναστήλωσις των Ιερών εικόνων το έτος 843, εορτάζεται ως νίκη της Ορθοδοξίας, ως κατάργησις των νόθων και πεπλασμένων δογμάτων. Το θεολογικόν υπόβαθρον των εικόνων είναι η, εν τω "αεί μένοντι μυστηρίω" της Θείας Ενανθρωπήσεως αποκαλυφθείσα προαιώνιος Βουλή του Τριαδικού Θεού περί της σωτηρίας του ανθρωπίνου γένους και της κτίσεως όλης, διά της σαρκώσεως του Θείου Λόγου. Όλαι αι εικόνες μαρτυρούν ότι ο Χριστός είναι ο ελθών εις το σώσαι τον άνθρωπον και ο ερχόμενος εν δόξη, διά να ολοκληρωθή το σχέδιον της θείας Οικονομίας».
Ο Επίσκοπος Αλικαρνασσού, σε άλλο σημείο της ομιλίας του, επισήμανε, ότι μια από τις μεγαλειώδεις και πλέον συγκλονιστικές στιγμές της ιστορίας του Γένους, «είναι η εικών των δεδιωγμένων εκ των πατρογονικών εστιών ένεκεν της πίστεως αυτών, Ορθοδόξων Χριστιανών, βασταζόντων τας ιεράς εικόνας ως το πολυτιμότατον κειμήλιον και τον τιμαλφέστατον θησαυρόν, διά να τας διασώσουν, να τας προσκυνούν και να αντλούν ευλογίαν και δύναμιν εν τη ξένη, μιμνησκόμενοι της γλυκυτάτης πατρίδος, της αγιοτόκου γης των Πατέρων. Όντως, Ορθοδοξία είναι να ανακαλύπτωμεν και να βλέπωμεν όλην την αλήθειαν της πίστεώς μας εις μίαν εικόνα του Χριστού, εις την εικόνα της Παναγίας Παμμακαρίστου ή της Παναγίας Φανερωμένης, εις μίαν εκ των αναριθμήτων εικόνων των Αγίων μας. Η καθ΄ ημάς Ανατολή, και δη η Πόλις των Πόλεων, είναι ο ευλογημένος τόπος, όπου διετυπώθη με δογματικούς όρους, υπό Οικουμενικών Συνόδων, η αλήθεια της Ορθοδόξου πίστεως, η αλήθεια της εικόνος, η αλήθεια την οποίαν τιμώμεν σήμερον εν τω Πανσέπτω Πατριαρχικώ Ναώ, εν ατμοσφαίρα εκπάγλου λαμπρότητος και ουρανοειδούς φωτοχυσίας. Αυτήν την σωστικήν αλήθειαν ενσαρκώνει, εκπροσωπεί και εκφράζει η Αγία του Χριστού Μεγάλη Εκκλησία, πηδαλιουχουμένη Χριστοπρεπώς υπό της Υμετέρας Θεοτιμήτου και Θεοφρουρήτου Σεπτής Κορυφής, διακονούσα την ευστάθειαν της Ορθοδοξίας, τους διαχριστιανικούς διαλόγους, την διαθρησκειακήν προσέγγισιν, την δικαιοσύνην και την ειρήνην, τα θύματα της πολυκεφάλου βίας, τους κοπιώντας και πεφορτισμένους, αγαπώσα τον Κύριον εν τω ανθρώπω και τον άνθρωπον εν τω Κυρίω, ορθοδοξούσα και ορθοπραγούσα, διά του "αγαπήσαντος ημάς" (Ρωμ. η΄37), "ορθοδοξίας φέγγει ελλαμπομένη", φωτοδόχος και φωτοδότις, "Εκκλησία των του Χριστού πενήτων" και πνευματική φωτοδότειρα της Οικουμένης».
Εκκλησιάστηκαν οι μητροπολίτες Γέρων Νικαίας Κωνσταντίνος και Κυδωνιών Αθηναγόρας καθώς και ο αρχιεπίσκοπος Ανθηδώνος Νεκτάριος, επίτροπος του Παναγίου Τάφου στην Πόλη. Επίσης, ο πρέσβης της Ελλάδος στην Άγκυρα, Πέτρος Μαυροειδής, ως εκπρόσωπος της ελληνικής κυβέρνησης, ο πρέσβης Ευάγγελος Σέκερης, γενικός πρόξενος της Ελλάδος στην Κωνσταντινούπολη, ο πρόξενος της Ουκρανίας στην Κωνσταντινούπολη, Maksym Vdovychenko, άρχοντες οφφικιάλιοι του Οικουμενικού Θρόνου, καθηγητές και μαθητές από τα ομογενειακά σχολεία της Κωνσταντινούπολη, και πλήθος προσκυνητών.
Μετά την απόλυση, ο Οικουμενικός Πατριάρχης, με τους αρχιερείς που συλλειτούργησαν μαζί του, ανέγνωσαν το καθιερωμένο Τρισάγιο υπέρ αναπαύσεως των ψυχών όλων «των υπέρ της Ορθοδόξου ημών πίστεως αγωνισαμένων και τελειωθέντων εν αυτή».
Ακολούθησε η λιτανευτική πομπή των Ιερών Εικόνων κατά την οποία ο Οικουμενικός Πατριάρχης ευλόγησε τον πιστό λαό από τον εξώστη του Πατριαρχικού Οίκου.
Πηγή: thetoc.gr