Μια παγκόσμια έρευνα για τους σεισμούς που έχει προκαλέσει ο άνθρωπος και όχι ο Εγκέλαδος είναι αποκαλυπτική και για την Ελλάδα. Ο σεισμός μπορεί να προκληθεί από επεμβάσεις στη φύση, όπως τα φράγματα και οι τεχνητές λίμνες. Οι δονήσεις στην Ελλάδα ήταν ως και 6,5 Ρίχτερ!
Σεισμός ανθρωπογενείς ήταν εκείνος που χτύπησε τον Μαραθώνα το 1938 με 5,7 Ρίχτερ, ενώ ο ισχυρότερος που καταγράφηκε στην Ελλάδα ήταν στη Κοζάνη και είχε μέγεθος 6,5 Ρίχτερ. Δύο από αυτούς έχουν σημειωθει στη Δυτική Ελλάδα.
Συνολικά οι σεισμοί που έχουν καταγραφεί και αποδίδονται στην ανθρώπινη επέμβαση στη φύση είναι στην ελληνική επικράτεια έξι!
Μάλιστα τα μεγέθη που έχουν καταγραφεί είναι από 5,4 ως και 6,5 Ρίχτερ.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τη διεθνή βάση δεδομένων, έχουν πιθανώς γίνει έξι σεισμοί σχετιζόμενοι με την ανθρώπινη δραστηριότητα.
Μαραθώνας: 1938 – 5,7 βαθμοί
Λίμνη Κρεμαστών Αιτωλοακαρνανίας – Ευρυτανίας: 1966 – 6,2 βαθμοί
Λίμνη Καστρακίου Αιτωλοακαρνανίας – Αχελώου: 1969 – 4,6 βαθμοί
Λίμνη Πουρναρίου ‘Αρτας – Αράχθου: 1981 – 5,6 βαθμοί
Λίμνη Ασωμάτων Βέροιας: 1984 – 5,4 βαθμοί
Λίμνη: Πολυφύτου Κοζάνης – Αλιάκμονα: 1995 – 6,5 βαθμοί
Η έρευνα
Σε 728 εκτιμώνται οι καταγεγραμμένοι σεισμοί στον πλανήτη μας, οι οποίοι κατά τα τελευταία 150 χρόνια μπορεί να οφείλονται σε διάφορες ανθρώπινες δραστηριότητες και όχι σε καθαρά φυσικά αίτια.
Οι γεωεπιστήμονες που είναι υπεύθυνοι για τη «Βάση Δεδομένων Ανθρωπογενών Σεισμών», την πιο πλήρη του είδους της διεθνώς, έκαναν τη σχετική ανακοίνωση στο περιοδικό «Seismological Research Letters» της Σεισμολογικής Εταιρείας της Αμερικής.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, οι τρεις κυριότερες αιτίες πρόκλησης σεισμών είναι οι εξορυκτικές-μεταλλευτικές δραστηριότητες (37% – συχνά εξαιτίας της κατάρρευσης στοών), η δημιουργία μεγάλων φραγμάτων νερού (23%) και οι συμβατικές μέθοδοι άντλησης πετρελαίου και αερίου (15%).
‘Αλλες αιτίες είναι οι δραστηριότητες γεωθερμικής ενέργειας (8%), οι υπόγειες πυρηνικές εκρήξεις (3%), ακόμη και η ανέγερση μεγάλων ουρανοξυστών που ασκούν μεγάλο βάρος στο υπέδαφος (0,5%).
Όχι αμελητέοι (4%) είναι επίσης οι σεισμοί εξαιτίας αντισυμβατικών μεθόδων άντλησης πετρελαίου και φυσικού αερίου με χρήση της τεχνικής της υδραυλικής ρωγμάτωσης (εισροή νερού με μεγάλη πίεση σε υπόγεια ρήγματα).
Η βάση δεδομένων Human-Induced Earthquake Database (HiQuake) αναπτύχθηκε το 2016 από βρετανούς επιστήμονες των πανεπιστημίων Ντάραμ και Νιούκαστλ, με επικεφαλής τον υδρογεωλόγο Μάιλς Ουίλσον. Οι επιστήμονες βασίσθηκαν τόσο σε επιστημονικές μελέτες, όσο και σε αναφορές των μέσων ενημέρωσης.
Ο παλαιότερος ανθρωπογενής σεισμός που περιλαμβάνει η βάση δεδομένων, είναι από το 1868 στην Αυστραλία και αποδίδεται σε εξορυκτική δραστηριότητα.
Οι περισσότεροι ανθρωπογενείς σεισμοί είναι μικροί της τάξης των τριών έως τεσσάρων βαθμών, αλλά ορισμένοι είναι πολύ ισχυροί. Ο ισχυρότερος σεισμός που περιλαμβάνεται στη βάση δεδομένων, είναι αυτός ισχύος 7,9 βαθμών, ο οποίος προκλήθηκε στην περιοχή Σιτσουάν της Κίνας το 2008 πιθανώς λόγω της δημιουργίας ενός μεγάλου φράγματος νερού σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων από το επίκεντρο. Αλλά και ο πιο πρόσφατος καταστροφικός σεισμός στο Νεπάλ ισχύος 7,8 βαθμών το 2015 αποδόθηκε από ορισμένους επιστήμονες στην άντληση υπόγειων υδάτων.
Συχνά, προϋπάρχει τεκτονικό στρες προερχόμενο από φυσικές γεωλογικές δυνάμεις και η ανθρώπινη δραστηριότητα αποτελεί την τελευταία σταγόνα στο ποτήρι, που «πυροδοτεί» το σεισμό. Εξίσου συχνή όμως είναι η διαφωνία ειδικών και μη κατά πόσο ένας σεισμός οφείλεται (και) στους ανθρώπους. Οι ίδιοι οι δημιουργοί της HiQuake αναγνώρισαν πως είναι πολύ δύσκολο να υπάρχει σαφής απόδειξη ότι όντως ένας σεισμός οφείλεται στους ανθρώπους, αν και αυτό, όπως είπαν, δεν πρέπει να μας καθησυχάζει.